آخور دایره المعارف بزرگ اسلامی جلد 1 شماره ی مقاله 106
آخور |
آخور: يا آخُر، مركز ناحية «دهستان» از توابع گرگان قديم. دهستان در شمال بندر آبَسكون (ه م) قرار داشته و به نوشتة ابن حوقل فاصلة آن تا آبسكون 6 منزل بوده است (ص 398). آگاهيهايي كه در باب دهستان در دست است، بسيار اندك و متناقض است. ظاهراً قديمترين نوشته در اين باره از ابن رسته است كه در آن از «رباط آخر» كه شماليترين نقطة طبرستان است ياد شده است (ص 149). رباط در اينجا به معني پست نظامي مرزي است، زيرا اين نقطه چنانكه ابن حوقل نوشته سرحدّ ممالك اسلامي و متصرفات ايلات ترك از قوم غُز بوده است. اصطخري دهستان را در حدود 50 فرسنگي آبسكون و پناهگاه كشتي ها به هنگام طوفان دريا، و جايگاه ماهيگيران دانسته است (ص 219). ابن حوقل كه اكثر مطالب خود را از اصطخري گرفته، دهستان را به همين گونه وصف كرده و آن را مانند قريهاي كم جمعيت دانسته است (ص 388). وي مينويسد: دهستان شهري متوسط است و منبري دارد و مرز تركان غُز است و اندكي اختلال بدان راه يافته (ص 388). وي مينويسد: دهستان شهري متوسط است و منبري دارد و مرز تركان غُز است و اندكي اخلال بدان راه يافته (ص 383)، ولي از آخور ذكري نميكند.