بنیاد مختومقلی فراغی

* آمار عجیب یهودیان در ایران و تمدن اسلامی از كتاب سفرنامه رابی بنیامین تودولایی صفحه 127:
((در سمرقند شهر بزرگی که از فارس پنج روز راه فاصله دارد و در مرز امپراتوری قرار گرفته
پنجاه هزار خانواده یهودی زندگی می کنند و شاه زاده رابی عبادیه در راس آنان است .
در میان آنها حکما و افراد ثروتمند بسیار است.مردمی که در ایران سکونت می کنند با اطمینان می گویند که ساکنین نیشابور و شهرهای اطراف آن ازچهار قبیله اند: دن،زبولون، آشر ونفتالی..))
این تجمع در منطقه ای که میتوان مرکز شعوبیه نیز نامید ، بیانگر اینست که یهودیانی که در زمان حیات پیامبر با اینکه در اقلیت بودند آنهمه جدال و جنگ و مبارزه با اسلام داشتند ...
چگونه میتوان این قوم عظیم و ثروتمند را درشرق ایران بی تحرک دانست ؟
جز اینکه این قوم با تحریک اقوام ایران به ملی گرایی راه مبارزه ی فرهنگی – عقیدتی را با تاکتیک خود و فکر و استعداد ایرانی بر علیه اسلام هموار نمودند ...

* آمار کامل  یهودیان در تمدن اسلامی :
(تمدن اسلامی در قرن چهارم – آدام متز – صفحه 51 و 52)
بنیامین التطیلی و بتاحیا (اهل رگنسبرگ ) در قرن ششم هجری در این باب سخن رانده اند (1) تقسیم قلمرو اسلام به دو خلافت فاطمی و عباسی در سازمان جامعه یهود اثر گذاشت ، رئیس یهودیان در بغداد ، راس الجالوت – که مسلمانان سیدنا لقبش دادند- نفوذ کلمه اش از شرق فرات فراتر نمیرفت (2)
* رابی بنیامین (که به سال 1165سیاحت میکرد ) تعداد یهودیان قلمرو اسلام را صرفنظر از مغرب سیصد هزار نفر تخمین زده است اما رابی بتاحیا که بیست سال پس از وی به سیاحت پرداخت میگوید : تنها یهودیان عراق ششصد هزار نفرند (3) ، البته هیچیک از دو رقم فوق شامل شام نمیشود .
(م:این افزایش طی بیست سال نشان میدهد که یهودیان شامات از جلو صلیبیان گریخته به شهرهای اسلامی خصوصا عراق پناه آورده بودند )
بنیامین ساکنان محله مخصوص یهودیان بیت المقدس را چهار نفر مینویسد اما بتاحیا بیش از یک نفر مشاهده نکرد .
بنیامین عده یهودیان دمشق زیر حکومت مسلمانان را 3 هزار نفر مینویسد و بتاحیا 10 هزار آورده ، در حلب نیز 5 هزار یهودی وجود داشت .
 در اطراف دجله و فرات یهودیان زیاد بودند . بتاحیا گوید : " در شهر ها و آبادیهای بین نینوا و دجله همه جا یهودی هست " (4)مثلا در جزیره ابن عمر 4 هزار یهودی هست . در موصل 7 هزار و به حساب بتاحیا 6 هزار در حربه پانزده هزار و در عکبری و واسط 10 هزار عجیب اینکه در خود بغداد فقط هزار یهودی میزیستند .(5)
در کوفه 7 هزار و در بصره 2 هزار و در اوایل قرن چهارم اهالی دو شهر دیگر عراق ، نهر ملک و سورا ، اکثرا یهودی بودند (6)
و بدین ترتیب هرچه به سمت شرق میرویم تعداد یهودیان بیشتر می شود .
در همدان سی هزار و در اصفهان پانزده هزار و در شیراز ده هزار نفر و در غزنین هشت هزار و در سمرقند سی هزار یهودی وجود داشت .
مقدسی در قرن چهارم میگوید :" در خراسان شمار یهودیان بسیار بیشتر از از مسیحیان است "(مقدسی –ص 323)و همچنین در عراق عجم و غرب ایران (ص 394)
در شرق اسلام دو شهر بنام یهودیه وجود داشت یکی نزدیک اصفهان و دیگری در شرق مرو و باز مقدسی گوید : در خوزستان یهودی و مجوسی بیش از مسیحی است (414)و در فارس مجوسی بیش از یهودی است اما مسیحی خیلی کم است (439)
1-H-Greatz , gescbicbte der juden , V,4,Aufl,S.276
2- Benjamin , S.61
3- Petachja , S . 289
4- Petachja , S . 279
5- Benjamin , S. 19
6-قفطی – اخبارالحکما . چاپ اروپا . ص  194

منبع:www.book20.mihanblog.com