گيتدي فـراغـي/

داغي داشي گزيب ، بير بيره چاتيـب                    

بليل بوليب ،  سايراب گشدي  فراغــي

محمد صفا عبدالله ني  ياد اديــــب              

غمگين بوليب ، سوزلار ساشدي   فراغـي

ادامه نوشته

نمايشگاه عكس فرهنگ تركمن (حيات)

برگزاری نمایشگاه عکس فرهنگ ترکمن

گروه هنری بنیاد مختومقلی فراغی گنبدکاووس، نمایشگاه عکس با عنوان حیات در ایام تعطیلات نوروزی در

محل پارک ملی قابوس گنبد برگزار نمود .

این نمایشگاه که حاصل کار گروهی از عکاسان جوان این بنیاد بود ،با موضوع فرهنگ قوم ترکمن در جهت

شناساندن گوشه هایی از فرهنگ اصیل مردمان ترکمن صحرای ایران به مسافران نوروزی با ۴۰ تابلوی عکس

های هنری و حرفه ای در محوطه پارک برپا گردید .

از نکات جالب این نمایشگاه نصب و به نمایش گذاشتن تابلوهای عکس در داخل آلاچیق ترکمنی ( آق اوی)

  بود که بازدید کنندگان را با یک محیط کاملا اصیل و فرهنگی آشنا می کرد .

عکاسان : عبدالعلی هاشمی - عبدالحلیم نوبخش - کریم بگ زاده قوجق و یوسف دردیانی

عبدالحليم نوبخش

عبدالعلي هاشمي

يوسف دردياني

زندگى و زمانه مختومقلى فراغى شاعر بزرگ تركمن/آنادردى عنصرى

حدوداً از سال ۱۳۷۹ استاندارى استان گلستان هماهنگ با سياست هاى فرهنگى وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى به منظور تجليل از جايگاه والاى مختومقلى فراغى شاعر ملى تركمن هفته پايانى ماه ارديبهشت را با عنوان «هفته  بزرگداشت مختومقلى فراغى» نامگذارى كرد. اين مراسم تاكنون با مديريت اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامى استان گلستان و با همكارى نهادهاى فرهنگى تركمن و شوراهاى اسلامى شهرها و روستاهاى تركمن صحرا هر سال از تاريخ ۲۱ لغايت ۲۷ ارديبهشت در مناطق مختلف استان و در قالب خوانش شعر، اجراى موسيقى سنتى تركمن، سخنرانى و... با شور و حال زايدالوصف و با حضور مردم و فعالين فرهنگى و هنرى تركمن برگزار مى شود.
ادامه نوشته

گزارش جلسه بنياد فرهنگي مختومقلي فراغي با مدير دانش نامه ي گلستان

     درمورخه ي 17/6/1386 بنابه دعوت بنياد فرهنگي مختومقلي فراغي ازجناب آقاي رجايي مدير دانش نامه ي گلستان جلسه اي در محل اين بنياد با هدف معرفي دانشنامه ي گلستان برگزارگرديد. در اين گردهمايي نمايندگان گروه ها و انجمن هاي فرهنگي مناطق تركمن نشين استان - وجمعي از اساتيد و اهل قلم حضور داشتند.
ادامه نوشته

دولت و مالي بولماسا(اگر صاحب مال و مكنت نباشد)/ شهروز آق اتاباي

مضمون كلي:

شاعر اوصاف نبك مردان جوان را بر مي شمارد و دارايي، شهامت، فرزند، خرد و پركاري را به عنوان عوامل اصلي موفقيت و

كاميابي در زندگي معرفي مي كند و علي الخصوص به ستايش توانايي و گشاده دستي مي پردازد.

ادامه نوشته

برمه فلگه( به فلک مسپار)/شهروز آق اتابای

مضمون كلي: سخن فراغي با نيايش آغاز مي شود و وي از خداوند مي خواهد كه اختيار او را به دست فلك غدار نسپارد و وي را در نيل به آرزوهايش ياري دهد. سپس به برخي ويژگيهاي شخصيتي انسانها مي پردازد و به اختلاف عقايد و نظرات در

جوامع انساني اشاره دارد.در بند پاياني، فراغي تواضع پيشه مي كند، اما به اين مسأله نيز اشاره مي نمايدكه عليرغم شهرت وافر، معاصران قدر وي را نمي دانند.

ادامه نوشته

بي عقل جان ايچينده (در جان، بي واسطه خرد)/شهروز آق اتابای

چاپ طلايي: ص 265 / چاپ قاضي: ص 289)

مضمون كلي: فراغي با عنايت به آيه «يسبح لله ما في السموات و الارض» به توصيف ذكر و تسبيح خداوند از زبان حيوانات و جمادات (بويژه پرندگان كه تمثيل ارواح بشري اند) مي پردازد و انسان را به ترك غفلت و توجه به ياد خداوند فرا مي خواند.

ادامه نوشته

دكتر صفرزاده مدير كل ارشاد در جلسه بنياد مختومقلي فراغي:

چهار شنبه شب هاي گنبد كاووس ، شيرين و دل انگيز است ، چرا كه عاشقان شعر و ادبيات تركمن با حضور پر رنگ خود در جلسات مختومقلي خواني سرمست از باده  معرفت مي شوند. اين بار سر كاروان فرهنگ و ارشاد استان در محفل گرم دوستداران مختومقلي حضور داشتند و جلوه ديگري به آن بخشيدند. در اين شب به ياد ماندني دكتر صفرزاده قول چاپ ترجمه كامل اشعار مختومقلي به زبان فارسي را اعلام نمودند. و سخنراني مسبوطي درباره لزوم توجه به ترجمه و نيز زندگي و افكار مختومقلي پرداختند كه گوشه هايي از آن را در پي مي خوانيد
ادامه نوشته

نگرشی انتقادي به شعري ازمختومقلي اؤزي براغينگ /یغقوب رحیمی داشلی برون

قالب: قوشوق(دؤرتله‌مه) وزن:هجايي(11هجا-5بند) آهنگ:4 + 4 +3 نوع ادبي: تعليمي- غنايي
رديف: براغينگ قافيه: الف- قافيه سالم: اؤزي- يوزي - گؤزي- دوزي- سؤزي
شكل قافيه : الف، ب، الف، ب/ پ، پ، پ، ب / ...
شيوه‌ي بيان:يكي از ويژگي‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هاي بيان مختومقلي در برخي اشعار،استفاده از آيات،احاديث و روايات ديني به طور كامل درتمام محور عمودي و افقي شعر است. اين گونه اشعار از حالت تلميحي خارج شده، نوعي ترجمه و تفسير و توصيف ذوقي از متن مأخذ به دست مي‌دهد.برخي از اين اشعار مانند «علي بيلن گؤكجه كبدر»، «روزگار» و «آدلي يارانلار» شيوه‌ي روايي و داستاني دارد. بعضي اشعار چون «گلسه گره‌كدور» يا «اؤزي براقينگ»توصيفاتي است كه جنبه‌ي تعليمي- غنايي دارد. اين تعليمات غالباَ مبتني بر بشارت و انذار است و برگرفته از احاديث نبوي مي‌باشد.

ادامه نوشته

ملاحظات تطبيقي بر شعري از مختومقلي فراغي، هوشي يانديرار/ يعقوب رحيمي داشلي برون

شعر«هوشي يانديرار» با ملاحظات تطبيقي ادبيات اسلامي در ذيل بررسي مي شود :
مقدمه : ادبيات تطبيقي به مقايسه‌ي ادبيات ملل با تكيه بر مستندات روابط ادبي علمي و فرهنگي است كه تاريخ ملّت ها وجود اين روابط را به اثبات رسانده باشد . شرح كامل آن در كتاب ادب المقارن اثر مرحوم دكتر محمّد غنيمي هلال است كه با همت دكتر سيّد مرتضي آيت اللّه زاده شيرازي ترجمه شده است .
ادبيات تطبيقي اهداف گوناگوني دارد كه به اجمال اشاره مي‌شود:
ادامه نوشته

نگاهي سبك‌شناسانه به شعري از فراغي «قدرين هيچ بيلمز»/يعقوب رحيمي داشلي‌برون

مقدّمه :
(واژه‌ي سَبْك) (
style
) در زبان عربي به معناي گداختن و زر و نقره است. ادباي قرن اخير آن را مجازاً به معناي " طرز خاصّي از شعر يا نثر " به‌كاربرده‌اند.سبك در اصطلاح ادبيّات عبارت است از روش خاصّ ادراك و بيان افكار به وسيله‌ي تركيب كلمات و انتخاب الفاظ و طرز تعبير. سبك به يك اثر ادبي وجهه‌ي خاصّ خود را القا مي‌كند و آن نيز به نوبه‌ي خويش وابسته به طرز تفكّر گوينده و نويسنده در باره‌ي "حقيقت" مي‌باشد.
ادامه نوشته

مختومقلي و حكيم آتا/ آ. ساموئيلويچ / ترجمة محمد قجقي

انگيزة نگارش اين وجيزه را مقالة پروفسور آ. آ. سيمونوف كه در نشرية «پژوهش هاي تركمن » (شمارة 9-8 سال 1929 ) با عنوان « منابع و مآخذ مرتبط با عرفان در ميان مردم تركمن » به چاپ رسيده بود ، فراهم آورد . پروفسور سيمونوف صرفاً با استناد و ارجاع به آثار پيشين من ( تا سال 1915 ) در بارة شاعر تركمن مختومقلي ، از عدم پاسخگويي به يك سؤال اساسي و مهم مبني بر اينكه « چه تأثيرات ويژه اي باعث نفوذ آسان شعر مختومقلي در نظرية جهاني صوفيان گرديد ؟ » اظهار عدم رضايت كرده بود .

 

ادامه نوشته

شرح شعر كرس چيقار / قربان صحت بدخشان

كرس‌ چيقار
حقيقتدا‌ يولا گيرن‌ درويش‌لر
پله‌ - پله‌ سدره‌ بيله‌ كرس‌ چيقار
باشچي‌سيز، فهم‌سيز يولا گيرن‌لر
يو‌لو‌ن‌ شيط‌ان‌ او‌رار، يو‌لي‌ ترس‌ چيقار
ادامه نوشته

كربلا و امام حسين (ع) در شعرهاي مختومقلي شاعر بزرگ تركمن/ يوسف قوجق

براي نشان دادن احترام والاي مسلمانان سني به اهل بيت حضرت رسول (ص) نيازي به بر شمردن شواهد و ادله از كتب حديث و سخنان بزرگان اين مذهب نيست و نگارنده كه خود بر مذهب تسنن است در اين مقاله بدون هيچ توضيحي ابتدا تنها به چند نمونة كوچك از احترام تركمنها ـ كه سني مذهب هستند ـ به امامان اشاره مي‌نمايد و در ادامه ، با استناد به برخي اشعار مختومقلي فراغي (1169-1112 هجري شمسي ) كه سني‌مذهب است و به بياني بنيانگذار ادبيات مكتوب تركمني مي‌باشد ، سعي خواهد نمود نگرش ايشان به واقعة كربلا و شهادت امام حسين و يارانش را بيان نمايد.
ادامه نوشته

غم در اشعار فراغي/احمد خاتمي نيا

بررسي غم در اشعار مختومقلي فراغي:
مختومقلي فراغي بي شک بزرگترين شاعر ترکمنهاي جهان به شمار مي رود.شخصيتي که در دل مردم ترکمن جاي گرفته است ونه تنها متعلق به ترکمنها که متعلق به بشريت است چرا که زبان وي زباني جهاني است و اساسا شعر و احساس مرزي نمي شناسد که بخواهيم شاعران واصحاب تفکر را در آن محصور نمائيم.اين شاعر زباني مشترک را فرياد مي کند
ادامه نوشته

تأثير طريقت‌هاي يسويه و نقشبنديه بر عرفان مختومقلي/ محمود عطاگزلي

مقاله‌ي ذيل در كنفرانس تبيين انديشه‌هاي مختومقلي كه به همت رايزني فرهنگي جمهوري اسلامي ايران و وزارت فرهنگ و راديو و تلويزيون تركمنستان در دانشگاه مختومقلي عشق‌آباد در تاريخ 31/2/86 برگزار شد، ارائه گرديده است.
مقدمه:
گسترش سريع اسلام در كشورهاي مختلف، مرهون طريقت‌هاي اسلامي است كه در زمانهاي مختلف توسط مشايخ راهبري شده‌اند. طريقت يسويه در قرن ششم هجري قمري كه توسط خواجه احمد يسوي (فوت 562 هـ .ق) به وجود آمد، نقطه عطفي در عرفان تركمن‌ محسوب مي‌شود. مشايخ طريقت يسويه ترك بودند و تعالم آن به زبان تركي ارائه مي‌شد. بسياري از مشايخ اين طريقت، تركمن مي‌باشند. حسن قاراوول آتا معروف به گؤزلوك آتا، حكيم سليمان آتاي باقيرغاني و فرزندانشان، تركمن بودند. يسويه از قرن ششم تا قرن هشتم در بين تركمن‌ها رواج داشت. در قرن هشتم، خواجه بهاءالدين نقشبند (718-791 هـ .ق) ظهور كرد. او به پيران سلسله‌ي خواجگان انتساب داشت، ولي از خليل آتا و شيخ قثم - از مشايخ طريقت يسويه‌ - نيز خرقه ارادت پوشيده است.
ادامه نوشته

بررسی و تحلیل شعر «أر یانیندا بللی دیر»/ غفور خوجه

نسخه ها :
شعر « أر يانيندا بللي دير » در نسخه هاي ذيل و در صفحات قيد شده آمده است : 1 ـ عشق آباد 26 « كربابايف » ( 181 ) // 2 ـ عشق آباد 57 ( 190 ) // 3 ـ عشق آباد 58 ( 190 ) // 4 ـ عشق آباد 59 ( 44 ) // 5 ـ عشق آباد 76 ( 351 ) // 6 ـ عشق آباد 77 ( 351 ) // 7 ـ عشق آباد 83 « عرب خط » ( 399 ) 8 ـ عشق آباد 83 جلد 1 ( 210 ) // 9 ـ عشق آباد 88 ( 187 ) // 10 ـ عشق آباد 92 ( 193 ) // 11 ـ عشق آباد 93 ( 72 ) // 12 ـ قاضي 69 ( 521 ) // 13ـ قاضي 72 ( 290 ) // 14 ـ قاضي 79 ( 191 ) // 15 ـ بجنورد ( 141 ) // 16 ـ بخارا ( 116 ) // 17 ـ عثمان آخوند ( 116 ) // 18 ـ باكو ( 349 ) // 19 ـ محمد اماني ( 91 ) // 20 ـ ملاميرزا ( 91 ) // 21 ـ طلايي ( 114 ).
ادامه نوشته

بررسی و تحلیل شعر « باشدا بللي دير »/ مشهد قلي قزل

شعر « باشدا بللي دير » در نسخه هاي ذيل و در صفحات قيد شده آمده است : 1 ـ عشق آباد 26 « كربابايف » ( 96 )// 2 ـ عشق آباد 57 (196 ) // 3 ـ عشق آباد 57 ( 196 ) // 4 ـ عشق آباد 59 ( 39 ) // 5 ـ عشق آباد 76 ( 347 ) // 6 ـ عشق آباد 77 ( 347 ) // 7 ـ عشق آباد 83 جلد 1 ( 208 ) // 8 ـ عشق آباد 92 ( 189 ) 9 ـ عشق آباد 93 ( 37 ) // 10 ـ قاضي 69 ( 222 ) // 11 ـ قاضي 79 ( 191 ) // 12 ـ بجنورد ( 296 ) // 13 ـ باكو ( 362 ) // 14 ـ طلايي ـ ( 115
ادامه نوشته

بررسی و تحلیل شعر « شوندا دیر»/ تنقر قلی یلقی

یادداشت :
مطالعه و بررسی آثار باید با بررسی توأم جنبه های زبانی ، هنری و محتوایی انجام گیرد. به این معنی که پس از حلّ دشواری های واژه ای و تعبیرها و اصطلاحات متن ، و اشاراتی که به تاریخ و قصص و اساطیر ممکن است وجود داشته باشد ، باید به بررسی ارزش هنری و سپس به تجزیه و تحلیل محتوای آثار بپردازیم : اندیشه های والا و ارزشمند را باز نماییم و پندارهای سخیف و کج اندیشی های نابخردانه را نقد کنیم. عبارات و ابیات و تعبیرهای زیبا و استوار را با دلیل وحجّت نشان دهیم و ابیات و جملات و عبارات نازیبا و نا استوار را باز نماییم.
ادامه نوشته

الهام مختومقلي از عشق و طبيعت / احمد خاتمي‌نيا

تولد يك شاعر:
در 1153 هجري قمري(1733 م) به دنيا آمد، در يك خانواده فرهنگي و اديب رشد كرد و پروبال گرفت، كودكيهايش را در ميان مردم ايل، در دشتي سرسبز و زيبا كه نام تمدني بسيار كهن را با خود به يدك مي‌كشيد گذراند و طبيعت آنچنان تاثيري روي زندگي‌اش داشت كه تا ابد مديون سرسبزي و زيبايي و اعجاز طبيعت شد و جابه‌جاي اشعارش پر است از نشانه‌هاي زندگي در اين طبيعت.
ادامه نوشته