شناسنامه در ایران

ایران از نخستین کشورهای آسیا بود که در آن ثبت موالید و صدور شناسنامه قانونی شد و دریافت آن از سویی حق افراد و از سویی وظیفه آنان شناخته شد.

به گزارش ایسنا، در یادداشتی در روزنامه اعتماد به قلم فریدون مجلسی آمده است: «در اروپا طی چند قرن گذشته ثبت موالید در شهرداری‌ها یا در کلیسای جامع شهرها انجام می‌شد که در دعاوی ارث و نسب و ازدواج و مرگ شهروندان به آن ثبت‌ها استناد می‌شد. بدیهی است این ثبت‌ها قابل تداخل بود و مشکلات بسیار خصوصا درباره اثبات نسب و ارث پدید می‌آمد. در ایران وضع دشوارتر بود. ولادت‌ها یا ثبت نمی‌شد و مسائل مربوط به آن هم با شهادت منسوبان قابل حل و فصل بود یا در خانواده‌های مرفه‌تر واقعه ولادت را برای تیمن پشت قرآنی می‌نوشتند و در تاقچه می‌گذاشتند و در موارد ضروری به آن استناد می‌کردند.

از این موضوع یاد خاطره‌ای بسیار قدیمی افتادم از یکی از منسوبین که عمری در ارتش سپری و ۱۰ سال پایان عمر را درجه سرهنگی طی کرده بود و از آن پس هم «جناب سرهنگ» چنان به نام او چسبیده بود که جدایی‌پذیر نبود. جناب سرهنگ نسبت به سن خود بسیار حساس بود. در این بار با خویشاوند دیگری که معتقد بود از او کوچک‌تر است، اختلاف‌ نظر داشت تا این که روزی برای اثبات حقانیت خود قرآنی را آورده بود که پشت آن واقعه ولادت او با تاریخ به روشنی ثبت شده بود و ثابت می‌کرد که از مدعی کوچک‌تر است. اما ایرادی کوچک هنگامی برملا شد که مصحف را گشودند که از قول پدرش نوشته بود: «تولد نورچشمی سرهنگ رضا... در پنجم جمادی‌الثانی سنه... به میمنت و...» ظاهرا خود جناب سرهنگ متعجب از خنده حاضران آخرین کسی بود که متوجه گاف خود شد.

گفتمان نئولیبرالیزم(۲)

اقتصاد سیاسیمطلب اصلی

 آرمان شهرکی در مرداد ۲۸, ۱۳۹۹

بخش دوم: بوی تعفّن

توضیح مترجم: این نوشتار که بخش نخستین آن پیش از این با عنوانِ «سمفونی‌های ناخوشی» در تارنمای انسان‌شناسی و فرهنگ نشر شد، ترجمه‌ای است از کتاب «گفتمان نئولیبرالیزم: کالبدشناسی یک پندار قدرتمند» نوشته‌ی سیمون اشپرینگر. ترجمه‌ی این کتاب زین‌پس به‌صورت ادامه‌دار در همین تارنما منتشر می‌شود؛ اگر که عمری بود و سلامتی.

نویسنده از چشم‌اندازی از اساس انتقادی به نئولیبرالیزم نگاه کرده و سعی می‌کند تا با این فرض که نئولیبرالیزم یک گفتمان است، از منظری فوکویی آن را زیر تیغ نقد بی‌محابای خویش بکِشد، با نثری که تردستانه میان اقلیم دانشگاهی و جهان ادبی نوسان کرده هردو را هم‌زمان و یکجا پاس می‌دارد. برای روشن‌شدنِ بیشتر ذهن خوانندگانِ فرهیخته‌ی تارنمای انسان‌شناسی و فرهنگ همین بس که خاطرنشان سازم مهمترین مکاتبی که تاکنون سعی نموده‌اند نئولیبرالیزم را واکاوی، اصلاح‌وتکمیل و یا رد کنند عبارتند از: مکتب فوکویی یا همان پساساختارگراها، مکتب مارکسیستی، مکتب ایده‌آل‌گرایی، مکتب نهادی، و جغرافیدانانِ انسانی. هستند البتّه جماعتی دیگر از متفکرین، که چیزی با نام نئولیبرالیزم را اصولا به رسمیّت نشناخته و تنها از وحشی‌گری‌های نوین سرمایه‌داری سخن می‌گویند که ریشه در همان اصول ابتداییِ آن از جمله قانون انباشت اولیّه دارد. مشخصّات کتاب‌شناختیِ منبع، ذیل هر قطعه از ترجمه مکررا درج خواهد شد. لازم به ذکر است که منابعِ گنجانده‌شده در متن اصلی را حذف کرده‌ام، با این استدلال که خواننده‌ی علاقه‌مند خود از طریق  متنِ پایه، پی‌گیر مطالعه‌ی بیشتر خواهد بود. نکته‌ی اصلی در این بخش از کتاب، تاکید بر نیاز نئولیبرالیزم به دولت است، چیزی که پاره‌ای از پژوهشگران را واداشته تا از نوعی سرمایه‌داری انضباطی یا Regulating Capitalism یاد کنند. همچنین وجود گونه‌های مختلف نئولیبرالیزم و لذا بروز فرایندِ سیّالِ نئولیبرالی‌شدن در این بخش مطرح می‌گردد.

گفتمان نئولیبرالیزم (۱)

اقتصاد سیاسی

 آرمان شهرکی در مرداد ۴, ۱۳۹۹

بخش نخست: سمفونی‌های ناخوشی

نئولیبرالیزم یک گفتمان است. نه به آن معنا که چیزی است عاری از اثراتِ زمینیِ بنیادین. همچون همه‌ی گفتمان‌ها، نئولیبرالیزم نیز نمی‌تواند تنها روی زمین شناور باشد؛ چونان نظریه‌ای برکنده و بریده از زندگیِ روزمرّه. خطّ‌مشی‌های نئولیبرالیزم بر روابطی که با یکدیگر داریم اثر می‌گذارند، برنامه‌هایش رفتار ما را شکل می‌دهند، و پروژه‌هایش دستی بر تجارب زیسته‌مان دارند. نئولیبرالیزم، مادّیّتی انکارناپذیر دارد که بدنه‌اش را به راه انداخته و این‌چنین است که ایده‌هایش از مجرای شاه‌راه‌های جهان اجتماعی به گردش درمی‌آیند. نئولیبرالیزم، آخرین تناسخ سرمایه‌داری است، ایده‌ای که از خلال توانی که ما با مشارکت گفتمانی‌مان در مناسک و امورات عادّی زندگی برایش فراهم می‌آوریم ، و مهمتر از آن، از طریق رفتارهایی که مرتکب می‌شویم، لباس واقعیّت بر تن می‌کند. البتّه که گفتمان نئولیبرالیزم یک خاستگاهِ مفهمومی داشته، ایده و نسخه‌ای که برای رهاییِ از تمامی بلاهای اقتصادی پیچیده شد. واژه‌ی نئولیبرالیزم برای نخستین بار در نشستِ والتر لیپمن (۱) به سال ۱۹۳۸ ضرب شد، نشستی که شرکت‌کنندگانش بر آزادی اقتصادیِ فردی به شدّت تاکید داشتند. از آن سپیده‌دمانِ حیاتش تا کنون، همگیِ ما در پرزوری، بده‌بستان و یورش‌گریِ این پنداره‌ی نیرومند، دستی بر آتش داشته‌ایم. می‌خواهم این ادّعا را پیش کِشم که نئولیبرالیزم تنها یک گفتمان نیست، بلکه گفتمانی است که دستِ‌آخر بایستی وانهاده شود. نئولیبرالیزم، بی‌ارزش است. نئولیبرالیزم بی‌رحم است. نئولیبرالیزم آلوده است. گفتمانی که ما را دچار حسّی از پوچی و بی‌معنایی می‌کند، رفتارهای اجتماعی‌مان را مشحون از نفرت و بیزاری می‌کند، و بی‌-برو-و-برگرد ناخوشمان می‌سازد. مرض نئولیبرالیزم، از تخریب محیط‌مان ریشه می‌دواند، از برچیدنِ خدمات بهداشتی عمومی و از شیوه‌های چندگانه‌ای که ما را در حمّامِ خون شایسته‌سالاری، در نزاع همه-علیه- همه رودروری یکدیگر قرار داده و لذا اندیشه‌مان را مسموم می‌سازد.

پراکنش موسیقی ایران و ترک و عرب

صدا و موسیقیترکعرب

توسط محسن حجاریان در مرداد ۱۱, ۱۳۹۹

پیش از آن که به “پیشینه پراکنش موسیقی ایران و ترک و عرب” بپردازم لازم می دانم به اختصار نکته ی کوتاهی پیرامون تئوری “پراکنش فرهنگی تاریخی” گفته باشم. در اوایل سده بیستم مردم شناسان و انسان شناسان آلمانی زبان کوشش کردند با برداشت از پاره ای از واقعیت های تاریخی در پراکنش فرهنگ ها، اساس چند برداشت را به یک تئوری عام مبدل سازند اگرچه تئوریزه کردن موردی آن برای کل فرهنگ های جهانی مورد اعتراض تعدادی از دانشمندان این رشته قرار گرفت. در نوامبر ۱۹۰۴، دو تن از تاریخ دانان آلمانی و اتریشی به نام های فریتز گرابنر (Fritz Graebner)، متصدی موزه پولونزی و برنارد انکرمن (Bernhard Ankermann) متصدی موزه آفریقا، دو سخنرانی ارائه دادند که مواضع خود را از دیدگاه ادولف باستین (فرهنگ ها دارای منشاء مشترکند) جدا ساختند۰ آنها در تئوریشان گسترش حقله های دایره وار فرهنگ را برای مطالعه حوزه ی جغرافیای فرهنگی در تاریخ پیشنهاد کردند.

آشنایی با فرهنگ یونان و روم باستان (بخش دوم)

تاریخ و پیش از تاریخاسطوره شناسی

توسط ناتالی چوبینه در مرداد ۲۶, ۱۳۹۹

نوشته حاضر، بخش دوم مقدمه ای برای آشنایی کلی با فرهنگ یونان و روم باستان است. همان گونه که در پیش درآمد بخش نخست اشاره شد، هدف از این معرفی به دست دادن بنیانی برای اندیشه و پژوهش بیشتر در راستای شناخت دو فرهنگ باستانی یونانی و رومی است. در این قسمت، علاوه بر نگاهی به گذر تاریخ فرهنگی – سیاسی امپراتوری روم، سرفصل های تطبیقی این فرهنگ با فرهنگ یونانی نیز مورد تأکید قرار گرفته اند.

آشنایی با فرهنگ یونان و روم باستان (۱)

تاریخ و پیش از تاریخاسطوره شناسیقوم شناسی

توسط ناتالی چوبینه در مرداد ۱۹, ۱۳۹۹

آشنایی با فرهنگ های گوناگون، چه بر محور مکانی در گوشه های مختلف دنیا و چه بر محور زمان در گذر تاریخ، بخش عمده محتوای دانش و معرفت رشته انسان شناسی را تشکیل می دهد. رویکرد و مقصود اصلی از گشایش صفحه ای برای شناخت فرهنگ یونان و روم باستان نیز تهیه محتوایی از این دست و کنکاش و تعمق درباره داده های موجود در این محتواست. در نگاهی کلی، می توان گفت بخش «فرهنگ یونان و روم باستان» امید دارد که دربردارنده دانستنی ها و داده های معتبر در رابطه با این دو فرهنگ کهن و بنیان ساز، و نیز نقد و بررسی و کاوش و پژوهش این گونه دانستنی ها، با تأکید ویژه بر بیناکنش های انسان شناسی و فرهنگ های باستانی، باشد.

از این رو، بی مناسبت نیست اگر ترسیمی مقدمه وار از دو فرهنگ یونانی و رومی در این جا ارائه شود تا چارچوبی کلی برای مطالب پژوهشی مربوط به این عرصه پیش چشم داشته باشیم. شاید نیاز به یادآوری نباشد که رهیافت مطرح شده در این مختصر با توجه به یافته های جدید و بحث های جاری جریان اصلی باستان شناسی و مطالعات کلاسیک تنظیم شده و به همین خاطر ممکن است تا حد چشم گیری متفاوت و گاه حتا در تضاد با اندیشه ها و انگاشت های سنتی درمورد این فرهنگ ها جلوه کند.

نگاهی به کتاب «پشت پرده کودتا» به بهانه سالروز کودتای 28 مرداد

نقصان تاریخ‌نگاری درباره مصدق/ بازیگرانی که کودتا را رقم زدند

کتاب «پشت پرده کودتا» تاریخچه‌ای است از وقایع ۲۸ مرداد برای کسانی که کنجکاوند بدانند در آن روز چه اتفاقی افتاد و چگونه چنین نتیجه‌ای حاصل شد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کودتای 28 مرداد 1332، از رویدادهای مهم تاریخ معاصر ایران است؛ این کودتا به واسطه عملیات مشترک سرویس‌های اطلاعاتی آمریکا و انگلیس و عمال وابسته به آنها در ایران اجرا شد و به سرنگونی دولت دکتر مصدق و بر سر کار آمدن یک رژیم سلطنتی مستبد انجامید. پس از پیروزی نهضت ملی شدن صنعت نفت در ایران، که با همکاری نیروهای مذهبی و ملی صورت گرفت، دولت انگلستان تلاش کرد تا منافع از دست رفته خود را دوباره به دست آورد، اما با قیام مردم در سی تیر 1331 به رهبری آیت‌الله کاشانی که موجب بازگشت دکتر مصدق به قدرت شد، دولت استعمارگر انگلیس به فکر ارایه طرحی افتاد تا دولت دکتر مصدق را سرنگون کند؛ در این زمان سفارت انگلیس در تهران بسته شده بود و انگلیسی‌ها درصدد بدست آوردن موقعیت از دست رفته خود بودند.

یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی برگزیدگان خود را شناخت/تجلیل از شایگان، توسلی و اتحادیه

برگزیدگان یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی، ویژه تحقیقات علوم انسانی و اسلامی در سالن شهدای جهاد علمی وزارت علوم معرفی شدند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، برگزیدگان یازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی فارابی، ویژه تحقیقات علوم انسانی و اسلامی، صبح امروز (27 مرداد) در اختتامیه جشنواره که با حضور سورنا ستاری، معاون علمی و فناوری رییس جمهور و منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در سالن شهدای جهاد علمی وزارت علوم برگزار شد، معرفی و تقدیر شدند.
 
صاحبان ۱۹ اثر برگزیده داخلی (۲۰ نفر) و هفت شخصیت برگزیده خارجی در حوزه ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی از کشور‌های اندونزی، لبنان، انگلستان، ژاپن، کانادا، گرجستان و آمریکا و همچنین هشت شخصیت حقیقی و حقوقی ایرانی شامل دو تن از شخصیت‌های فقید پیشرو علوم انسانی و اسلامی و دو نفر از پیشکسوتان علوم انسانی ایران، یک نفر مترجم برتر، نظریه پرداز برجسته و انجمن علمی و نشریه علمی به عنوان برگزیدگان حائز رتبه یا شایسته تقدیر برگزیده معرفی و تقدیر شدند.
 
در بین ۱۹ اثر برگزیده داخلی، ۱۵ اثر رساله دکتری و چهار اثر کتاب بود و از لحاظ رده سنی، ۱۱ اثر در بخش بزرگسال و هشت اثر در بخش جوان برگزیده شده‌اند.

قبولی یک دانش‌آموز نابینا در یکی از برترین دانشگاه‌های جهان

یک پسر نابینا پس از دستیابی به نمرات سطح A موفق به کسب قبولی در دانشگاه آکسفورد شد.

به گزارش ایسنا به نقل از واتفورد آبزرور، "کلسی تریوت"( Kelsey Trevett) دانش‌آموز نابینا اهل واتفورد انگلیس موفق شد پس از کسب نمرات برتر، در دانشگاه آکسفورد قبول شود تا از سال بعد در رشته فلسفه، سیاست و اقتصاد در کالج "ترینیتی"( Trinity) به تحصیل بپردازد.

وی در کالج ملی سلطنتی برای نابینایان درس خواند و در ادبیات انگلیسی نمره A*، تاریخ A* ، زبان فرانسوی نمره A  و در ریاضیات B کسب کرد.

تریوت در مورد موفقیت خود گفت: من هم‌اکنون بسیار بسیار احساس راحتی می کنم تا به سمت مسیری جدید و مهیج بروم.

وی ادامه داد، من بسیار شگفت‌زده، خوشحال و سپاسگزار هستم که در شرایطی هستم که می‌توانم ادامه دهم و در دانشگاه کارهای جدید انجام دهم که بدیهی است به لطف کالج و دیگران محقق شده است.

"جان لینچ"(John Lynch) از مدیران کالج ملی سلطنتی گفت: ما واقعا از نتایج امسال خوشحال هستیم. این نتایج یک انعکاس خارق‌العاده از سخت‌کوشی دانش‌آموزان و پرسنل است که در دوران قرنطینه هم ادامه دارد.

پسر ۱۸ ساله که از 9 سالگی سرپرست والدینش بود در دانشگاه "آکسفورد" قبول شد

یک پسر ۱۸ ساله که از سن ۹ سالگی از والدین بیمار خود مراقبت می‌کرد، موفق به کسب قبولی در دانشگاه آکسفورد شد.

به گزارش ایسنا به نقل از بی‌بی‌سی، "دنی ییتس"(Dani Yates) اهل منطقه " اسکاربرو "( Scarborough) در تورنتو کانادا، قرار است دوره ۴ ساله کارشناسی در رشته شیمی را در دانشگاه آکسفورد آغاز کند.

ولی نکته قابل توجه راجع به او زندگی سختی است که در این سن کم تجربه کرده است.

این جوان ۱۸ ساله، تحصیلات خود را با مراقبت از پدر و مادر بیمار خود ادامه داد.

پدر وی سکته مغزی کرده و مادرش دارای مشکلات روانی است.

پیشکسوت موسیقی مقامی خراسان شمالی درگذشت

بجنورد- ایرنا- «سهراب محمدی»، بخشی و هنرمند ممتاز موسیقی مقامی خراسان شمالی، روز چهارشنبه، ساز خود را برای همیشه بر زمین گذاشت و آسمانی شد.

محمدی از هنرمندان کرمانج شهرستان مانه و سملقان و از بخشی های سرشناس خطه شمال خراسان بود که پس از ۶۰ سال فعالیت هنری و درخشش در عرصه موسیقی مقامی و جشنواره ها،  صبح امروز در ۸۰ سالگی، بر اثر ایست قلبی جان به جان آفرین تسلیم کرد.

به گفته خانواده این بخشی پیشکسوت و صاحب نام، او تا آخرین لحظات عمر، دوتار خود را بر زمین نگذاشت و موسیقی با دل و جان وی آمیختگی داشت.

استاد سهراب محمدی که از آخرین بخشی‌های خودبند کرمانج شمال خراسان بود ساعت ۷ صبح دارفانی را وداع گفت.

بخشی خودبند، بالاترین رتبه را در میان بخشی ها را دارد که خود مولف، مصنف و تولیدکننده اصلی است و خود نوازنده و خواننده محسوب می‌شود و می‌تواند برای هر موضوع و اتفاقی که در جامعه صورت می‌گیرد در لحظه شعر گفته و بخواند.

سهراب محمدی، متولد سال ۱۳۱۷ و مانند پدرش بخشی توانایی در دیار مانه و سملقان بود.

روایت زندگی ایران درودی با صدای احسان کرمی

کتاب زندگینامه ایران درودی، هنرمند پیشکسوت عرصه نقاشی با عنوان «در فاصله دو نقطه ...!» با صدای احسان کرمی خوانده می­ شود.

به گزارش ایسنا، خوانش کتاب زندگینامه ایران درودی توسط احسان کرمی از ساعت ۲۲:۳۰ دقیقه روز دوشنبه (۲۷ مردادماه) در پخش زنده صفحه اینستاگرام احسان کرمی انجام می­ شود.

کتاب «در فاصله‌ دو نقطه ...!» اتوبیوگرافی ایران درّودی، نقاش ایرانی است. او در این کتاب ماجرای زندگی خود را از هنگام تولد شروع کرده است و نکته به نکته تمامی آنچه شخصیت وی را ساخته است به زبانی ساده بازگو می‌کند. لابه‌لای صفحات کتاب به مناسبت موضوع تصاویری از تابلوهای نقاش به‌چاپ رسیده است.

درودی در بخشی از این کتاب نوشته است: «تا این مرحله از زندگی دانسته‌ام که می‌باید کوله‌بار غم‌ها و دلتنگی‌ها را بر زمین گذارد و به استقبال آینده رفت حتی اگر این آینده یک روز یا یک ساعت یا فقط یک لحظه باشد. مطمئن هستم بهترین لحظه، لحظه‌ی بعدی زندگی‌ام خواهد بود. شاید لحظه‌ی بعدی، نوید خلق اثری باشد که هنوز نیافریده‌ام. ولی در لحظه‌ی بعدی، اثری به ابعاد آرزوهایم، اثری به رنگ عشق‌هایم، اثری به شفافیت تمام آینه‌ها، خلق خواهم کرد و سپس این اثر را در بالاترین نقطه‌ی آسمان بر خواهم افراشت تا تصویر تمامی این جهان در آن انعکاس یابد.»

نابغه ناشنوا

توانایی شنوایی لودویگ از بیست‌وپنج سالگی بنای ضعیف شدن را گذاشت، به‌ طوری که او در بیست‌وهفت سالگی، مداوماً صدای ‏وزوز می‌شنید و در چهل‌وشش‌سالگی کاملاً ناشنوا شد‎.‎‏ در سال ١٨١٨، یک سازنده‌ پیانوی انگلیسی‌تبار به نام توماس براد وود، ‏یکی از پیانوهایش را به‌عنوان هدیه برای این نوازنده ارسال کرد. اما زمانی که این پیانو به دست بهتوون رسید، او کاملاً ‏ناشنوا شده بود و هرگز نتوانست صدایی که از این جعبه‌ موسیقی خارج می‌شود را بشنود‎

به گزارش ایسنا، روزنامه شهروند نوشت: لودویگ فان بتهوون یکی از تأثیرگذارترین آهنگسازان و موسیقی‌دانان کلاسیک در تمام دوران‌هاست. هر کس در ‏هر گوشه‌ای از جهان که زندگی کند، اگر ذره‌ای علاقه به موسیقی داشته باشد، دست‌ کم یک‌ بار در طول عمرش، یکی از آثار ‏و قطعات بتهوون را شنیده است.

نویسنده ی ترکمن دوره ی شوروی، بردی کربابایف و رُمان « آیغیتلی آدیم

     نویسنده: دکتر یعقوب ساری کایا ، استاد ادبیات دانشگاه کرک کاله ترکیه. 

ترجمه : محمد قجقی،عضو هیئت موسّس و مدیر عامل بنیاد مختومقلی فراغی 

          چکیده ی مقاله : بردی کربابایف، یکی از بنیانگذاران ادبیات ترکمن در دوره ی شوروی است.او تقریبآ درهمه ی انواع ادبی و در رآس آنها شعر، کتاب و اثر خلق کرده است.او امّا بیشتر بخاطر آثار منثورش (رُمان هایش) معروف است. رُمان او با نام «  آیغیتلی آدیم = گام مصمّمانه » از اولین رُمان های ادبیات ترکمن می باشد.نویسنده اثر را- که ترکمنستان سال های 1916 تا 1920 را به تصویر می کشده شکل رُمان تاریخی است در طی دوره ای نزدیک به بیست سال به اتمام رسانده است. نویسنده برخی از قسمت های  داستان را، بخاطر انتقادات طرفداران رژیم شوروی، دوبارتغییر داده است.بنابراین، بر اساس سال های چاپ 1940، 1949 و 1955 سه نوع چاپ متفاوت از اثر موجود است.« آیغیتلی آدیم » از طرف همه ی پژوهشگران تاریخ ادبیات ترکمن، متّفقآ و بدون هیچ شک و تردیدی به عنوان یک شاهکار، مورد پذیرش قرار گرفته است. بردی کربابایف با این اثر، مهم ترین جایزه اش، نشان درجه ی دوی استالین را ،  علاوه بر تعداد زیادی جوایز دیگر دریافت نموده است.این کتاب علاوه بر زبان های ملل عضو اتحاد جماهیر شوروی، به زبان های انگلیسی، هندی، مجاری نیز ترجمه و چاپ شده است.علاوه بر این یک فیلم سینمایی ، با همان اسم و نیزنمایشنامه ای با همان  نام ساخته و نگارش یافته است.

      واژگان کلیدی: ادبیات شوروی، ادبیات ترکمن، بردی کربابایف، آیغیتلی آدیم، رُمان ، ایده ئولوژی

انتشار 60 میلیون کتاب در ترکیه در ماه جولای

آمار جدید اتحادیه ناشران ترکیه نشان می‌دهد که تقاضا برای خرید کتاب در دوران قرنطینه در ترکیه افزایش یافته و در ماه جولای 60 میلیون کتاب در این کشور منتشر شده است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از روزنامه حرییت- فدراسیون ناشران ترکیه دیروز 4 آگوست به روزنامه ملیت گفت که حدود 60 میلیون کتاب در ماه جولای در ترکیه منتشر شده است.

مونیر اوستون، رئیس این فدراسیون گفت که این رقم تصادفی نیست و ترکیه کتاب می‌خواند. حدود 60 میلیون کتاب در طی این بازه زمانی چاپ شده و این بدان معنی است که برای هر فرد در این کشور 5 کتاب آموزشی و 5 کتاب فرهنگی منتشر است.

او خاطرنشان کرد که علت افزایش تقاضا برای خرید کتاب در این زمان بی‌شک شیوع پاندمی است «زمانی که سال 2020 را با این بیماری همه‌گیر شروع کردیم کاملا ناامید بودیم. اما بعد یکباره تقاضا برای کتاب زیاد شد که بسیار فراتر از حد انتظارمان بود.»

لیکو قالبی قدیمی‌تر از هایکو با ظرفیت جهانی/ علاقه خارجی‌ها به لیکوهای ایرانی

لیکو شعری با سابقه دو هزارساله است که این روزها نظر کارشناسان ادبی جهان را به خود جلب کرده است؛ اینها صحبت هایی است که منصور علیمرادی، پژوهشگر این حوزه و دو مترجم این آثار می‌زنند و معتقدند که این قالب ظرفیت جهانی شدن، دارد.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، لیکو شعری هجایی و مردمی و ادامه سنت شعر هجایی ایران کهن است که شاید امروز توجه چندانی به آن نشود. این شعر در نواحی روبار جنوب (جنوب کرمان) و بلوچستان رواج دارد. منصور علیمرادی چند سال پیش دست به جمع‌آوری این شعرها کرد و آنها را در قالب کتاب «لیکو‌های رودبار جنوب» منتشر کرد. در چند روز گذشته خبر انتشار 43 «لیکوی رودباری» به همراه معرفی این نوع شعر با ترجمه مهدی گنجوی و امین فاطمی از کتاب «لیکو‌های رودبار جنوب» در دو مجله معتبر ادبی خارجی باعث شده است تا در گزارشی به سراغ این قالب کهن برویم و با گردآورنده این شعرها و مترجم آن صحبت کنیم.

فوکویاما: اگر ترامپ رئیس جمهور نشده بود، این کتاب هم نوشته نمی‌شد

انجمن علمی روابط بین الملل دانشگاه علامه طباطبایی با همکاری قطب علمی دولت پژوهی در چهارمین نشست گروه کتابخوانی روابط بین الملل خود کتاب «هویت» فوکویاما را بررسی می کند.

به گزارش باشگاه دانشجویان ایسنا، کتاب هویت نوشته فرانسیس فوکویاما ( نویسنده ژاپنی – آمریکایی) با زیر عنوانِ «سیاست، هویت کنونی و مبارزه برای به رسمیت شناخته شدن» است که آ ن را رحمن قهرمانپور ترجمه کرده و در ۱۹۲ صفحه رقعی به همت انتشارات روزنه به چاپ رسیده است.

بخوانید، حتی اگر کرونا ندارید

ایسنا/مرکزی در روزهای اول، همگان علائمش مانند سرماخوردگی یا آنفلوآنزا و قدرتش را کمتر از آنفلوآنزا تصور می کردند و همین باعث شده بود که ترس کمتری در دل مردم از بابت کرونا ایجاد شود، اما هر چه پیش رفتیم علائم تغییر کرد و در واقع این ویروس، چهره دیگرش را نشان‌مان داد.

از آنروز تاکنون مراجع علمی بارها اعلام کرده اند که با ویروسی ناشناخته مواجه هستیم که نمی توان به راحتی رفتارش را پیش بینی کرد و اتفاقا شاید این درست ترین توصیف از کرونا باشد چراکه هنوز بعد از گذشت بیش از پنج ماه همچنان با ناشناخته هایی از این ویروس مواجه می شویم که هیچگاه تصوری از آن وجود نداشت.

یک نفر می گوید، بینایی ام را از دست دادم، یک نفر می گوید حس چشایی نداشتم، یک نفر می گوید از درد تا مرگ رفتم و برگشتم و دیگری رنگ چهره اش تغییر می کند و آن یکی ... همه این تفاوت ها نشان از آن دارد که هنوز کرونا را نشناخته ایم و به قدرت مرگبار آن ایمان نیاورده ایم چراکه اگر چنین بود پروتکل های بهداشتی را با جدیت رعایت می کردیم و هر روز شاهد افزایش تعداد مبتلایان و مرگ و میر و در نهایت مواجهه با پیک دوم بیماری نبودیم.

زنان گمنامی که در قشون ستارخان می‌جنگیدند

ایسنا/آذربایجان شرقی می‌خواستند زخمش را ببندند، مجروح اصرار می‌کرد که دست به لباس او نزنند، و بگذارند جان بدهد، تعجب کردند، بالاخره ستارخان نصیحت کرد که موافقت بکند تا زخم او را ببندند. مجروح از روی ناچاری گفت "من مرد نیستم، دخترم و میل ندارم لباس از تن بکنم". ستارخان منقلب و چشمانش پر از اشک شده گفت: دخترم من که هنوز زنده‌ام، تو چرا به جنگ رفتی.

به گفته پیرمردان و پیرزنان تبریزی، نام این شیر زن مجاهد «تئللی» بود، تئللی، همان آیلار سریال "ایراندخت" است که مورخان معتقدند بعید به نظر می‌رسد نام دختر مجاهد قشون ستارخان، آیلار باشد و صاحب این کاراکتر به احتمال زیاد همان تئللی است که دفاع از وطن را به ظرافت‌های زنانه ترجیح داده بود و تا قبل از زخمی شدنش، کسی نمی‌دانست یک دختر پا به پای مردان می‌جنگد.

کسی تعداد واقعی تئللی‌ها را نمی‌داند، ولی مسلم است که تئللی‌های زیادی گمنام در سنگرها جنگیده‌ و گمنام شهید شده‌اند. زنان هر محله‌ی تبریز، وامدار مادر مبارزشان، زینب پاشا و سربازان گمنانی بودند که تحت تاثیر شرایط اجتماعی ایران از آن دوره تاکنون نیز گمنام مانده‌اند.

بانوی خندانی که لب فروبست

محمدرضا نصیری در پی درگذشت بدرالزمان قریب، در یادداشتی از این زبان‌شناس و نویسنده فقید نوشته است.

به گزارش ایسنا، در یادداشت این عضو وابسته و دبیر فرهنگستان زبان و ادب فارسی درباره بدرالزمان قریب که هفتم مردادماه و در سن ۹۱سالگی از دنیا رفت، آمده است:

 «دعوی چه کنی داعیه‌داران همه رفتند/ شو بار سفر بند که یاران همه رفتند

آن گرد شتابنده که در دامن صحراست/ گوید چه نشینی که سواران همه رفتند»

(ملک‌الشعراء بهار)‌

انگار همین دیروز بود که دکتر بدرالزمان قریب را از نوشته‌های تحقیقی ایشان شناختم. او را متخصص زبان‌های باستانی می‌دانستم و از چندوچون زندگی ایشان اطلاعی نداشتم. بعدها در محافل علمی وی را زیارت کردم. دنیایی از نجابت، سخاوت، انسان‌دوستی و بزرگ‌منشی در این بانوی فرهیخته همیشه خندان یافتم. دانشجویان پروانه‌وار به دورش حلقه می‌زدند و فراخور حال، رسم ادب به جای می‌آوردند و استادان صاحب‌نام از وی به احترام یاد می‌کردند.

مولف کتاب «اقتصاد ایران به روایت اسناد در قرن نوزدهم»:

ناکامی‌های اقتصادی مشروطه ریشه در سده‌ای گمشده دارد

احمد سیف می‌گوید: کتاب «اقتصاد ایران به روایت اسناد در قرن نوزدهم» برای درک بهتر ما از وضعیت اقتصادی در سال‌های پیش از مشروطه منبع بسیار معتبری است. علل ساختاری ناكامی‌های اقتصادی ما در قرن بیستم ریشه در تحولاتی دارد كه در قرن نوزدهم بر ایران گذشته است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتاب «اقتصاد ایران به روایت اسناد در قرن نوزدهم» با ترجمه و گردآوری احمد سیف منتشر شده است. این‌کتاب شصت‌ونهمین عنوان از مجموعه «علوم انسانی» از سوی نشر چشمه است و شامل اسنادی درباره اقتصاد ایران در قرن نوزدهم میلادی است که کنسول‌های انگلیس در شهرهای مختلف ایران نوشته‌اند. مطالب این‌کتاب ریشه در پژوهش‌های دوران دانشجویی نویسنده و تحقیقات وی در آرشیو وزارت امور خارجه انگلستان دارد که به گفته وی، فراوانی اسناد موجب حیرتش شده است. بین اسناد موجود در وزارت خارجه بریتانیا، سندهای زیادی هم درباره ایران وجود دارد که گردآورنده کتاب در این‌زمینه، سراغ اسناد مربوط به قرن نوزدهم رفته است.

شصت چهره از میان قاجاریان و معاصران؛ از حاج سیاح تا شعبان بی‌مخ

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، کتاب «شصت چهره از میان قاجاریان و معاصران» نوشته عبدالحسین آذرنگ از سوی انتشارات کتاب بهار منتشر شده است. مقاله‌های این کتاب به سفارش دانشنامه‌های مختلف و بر پایه ضوابط انتخاب و شیوه‌نامه‌های آنها نوشته شده و درباره شخصیت‌هایی در عرصه‌های فرهنگی، ادبی، سیاسی، نظامی، روزنامه‌نگاری، دانشنامه‌نگاری، نشر و ترجمه کتاب است.

شخصیت‌هایی که در این کتاب آورده شده‌اند، الزاما همگی مثبت نیستند از جمله شعبان جعفری، اما آنقدر معروف هستند یا در رویدادها نقش داشته‌اند که در منابع مرجع معرفی شوند. غلامرضا تختی قهرمان ملی فقط ورزشکاری محبوب نبود مرگ نامنتظره او به رویداد سیاسی بزرگی در ۱۳۴۶ تبدیل شد؛ یکی از سه رویداد گسترده سیاسی در فاصله میان کودتای نظامی ۱۳۳۲ تا انقلاب 1357 (دو رویداد دیگر حوادث ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۲ و ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ بود). «پساتختی» در ادامه مقاله «غلامرضا ‌تختی» به واکنش سیاسی جامعۀ ایران به مرگ قهرمان محبوب خود اشاره دارد.

گزارش ایسنا از ناگفته های خالق عروس آتش

برای خسرو سینایی، حسرت هایش و آزارهایی که دید

خسرو سینایی می گفت: "همیشه از ساختن فیلم لذت برده‌ام. ولی همیشه حاشیه‌های قبل و بعد از ساختن آن آزارم داده است. تجربه کردم که سینما به دلیل نیازی که به واسطه‌های متعدد و سرمایه دارد، مشکل می‌تواند به مرزهای هنر  نزدیک شود و اغلب ناچار است در محدوده مهارت‌های حرفه‌ای محبوس بماند."

به گزارش ایسنا، خالق "عروس آتش" که امروز 11 مرداد ماه از دنیا رفت، دی ماه سال قبل در مراسم نکوداشت اش و نشست اخرین اثرش، کتاب صوتی «یادگاری»، این جملات را بیان کرده بود و ادامه داده بود: "چشمه جوشان خلاقیت خیلی زود می‌خشکد و در سینما آن‌قدر سرمایه، فناوری، واسطه‌ها، مصلحت‌ها و شرایط اجتماعی درشکل گرفتن یک فیلم نقش دارند که اگر فیلمی را ساختی و دست کم نیمی از آن‌چه را در ذهن داشته‌ای در آن یافتی، باید خیلی خوشحال باشی."  

این کارگردان که از سال ۴۲ تا کنون چندین مجموعه شعر به چاپ رسانده است، می گفت: "سال‌هاست که ثابت شده قوانین تکراری آکادمیک هرگز شاعر نساخته‌اند، بلکه در مواردی عصایی در دست شاعر هنرمند بوده‌اند تا در ابتدای راه سقوط نکند و در بسیاری موارد هم حتی زنجیری بر پایش که او را از پیشرفت بازداشته‌اند. آن‌چه به شکل گرفتن یک اثر هنری می‌انجامد، جوشش چشمه‌ای زلال در ذهن هنرمند است که در نهرهای مختلف جاری می‌شود. شعر در کلام، موسیقی، نقاشی و همه هنرهای دیگری که حاصل خلاقیت ذهنی هنرمند هستند، ابزارهای مختلفی هستند که او برای بازتاب محتوای ذهنی‌اش به کار می‌گیرد. اثری خالی از جوشش خلاق، هرچند که بسیار ماهرانه شکل گرفته باشد، ممکن است از فعال عرصه هنر، استادکار بسازد، اما در محدوده خلاقیت هنری قرار نمی‌گیرد. تاکید می‌کنم که قصد انکار ارزش‌های مهارت را در بازتاب محتوای ذهن ندارم، اما مهارت خالی از خلاقیت، در جایگاه هنر چیزی کم دارد."                                                             

کرونا خسرو سینایی را هم بُرد

خسرو سینایی، کارگردان سینما بر اثر ابتلا به کرونا و عفونت ریه در سن 80 سالگی درگذشت.

فرح اصولی، همسر این هنرمند با تایید این خبر به ایسنا گفت، عصر امروز (شنبه، ۱۱ مردادماه) این کارگردان سینما در بیمارستان از دنیا رفت.

خسرو سینایی به علت عفونت ریه و مبتلا شدن به کرونا در بیمارستان امیراعلم بستری بود.سینایی حدود یک ماه قبل نیز برای یک عمل جراحی در بیمارستان بیستری بود و بعد از مدتی مرخص شد.

خسرو سینایی، مستند ساز و کارگردان سینما متولد سال 1319 است که فیلسازی خود را از سال 1346 آغاز کرد.

او سال 62 مستند «مرثیه گمشده» با روایت مهاجرت هزاران لهستانی به ایران را ساخت که جایزه‌ای از رییس جمهور کشور لهستان هم گرفت. یکی از مطرح ترین فیلم‌های سینمایی این کارگردان «عروس آتش» بود که ساال 78 ساخته شد و سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را در جشنواره فیلم فجر دریافت کرد.

یکی از آخرین مستندهای خسرو سینایی «جزیره رنگین» بود که سال 93 با محوریت جزیره هرمز و خاک‌های رنگی این منطقه ساخته شد. او این فیلم را یک اثر توریستی نمی‌دانست بلکه معتقد بود این فیلم یک پیشنهاد است که می‌تواند تلنگرهای ظریفی به اذهان بزند تا بدانیم مملکت زیبایی داریم و خوب است آن را بشناسیم تا همه چیز فقط در تهران متمرکز نباشد. کویر خون، مثل یک قصه، گفت‌وگو با سایه و هیولای درون از دیگر آثار این فیلمساز هستند.

انتشار کتاب موسیقی‌شناسی قومی تاریخی‌نگری موسیقی ایران

اطلاعات کتاب‌شناختی: محسن حجاریان ، ۳۲۶ صفحه، نوبت چاپ: ۱، سال انتشار ۱۳۹۸، قیمت : ۶۰۰۰۰ تومان

موسیقی‌شناسی قومی_تاریخی پرده‌های دیگری از پنهانی‌های تاریخ فرهنگی ما را کنار می‌زند. پراکنش موسیقی در گستردگی سرزمین‌های ایران و ترک و عرب از سین‌کیانگ تا اندلس چگونه بوده و تشیع تاریخی بر موسیقی دستگاهی چه نقشی داشته و نمود بتوارگی و جامعه‌شناسی تاریخی در موسیقی ایران چیست؟ پرسش‌هایی از این دست، ازجمله موضوعات پژوهش این کتاب است.

فارابی از حس‌آمیزی موسیقی و ابن‌سینا از روش میزان‌بندی دوران ساسانی سخن می‌گوید؛ بیهقی از بوقیان شادی‌آباد شهر غزنین و عطاملک جوینی از موسیقی و رقص مغولان در مسجد بزرگ بخارا یاد می‌کند و خواجه غیاث‌الدین در سفرنامۀ خود به ترکستان شرقی در دوران تیموریان، موسیقی ایغورها را توصیف می‌کند …

مقدمه، فهرست و بخش‌های دیگری از کتاب را به صورت فایل پی دی اف دریافت کنید: تاریخی‌نگری موسیقی ایران فهرست و مقدمه

برای خرید کتاب‌های مؤسسۀ آبی پارسی به آدرس اینستاگرام یا تلگرام آن مراجعه کنید:

Instagram: Persianblue.Institute
Telegram: Https://T.Me/Persianblue_institute

نقش زنان در گفتمان قومیت‌ها

 ناصر فکوهی 

نقش زنان در گفتمان قومیت‌ها برای صلح و انسجام ملی

در شرایط یک جهان بحرانی، صلح و آرامش اجتماعی مهم‌ترین امتیازاتی هستند که یک جامعه می‌تواند از آن‌ها برخوردار باشد. در این امر شکی نیست؛ اما این موقعیت چیزی نیست که بتوان آن را صرفاً با به تصویب رساندن قوانین و تحمیل آن‌ها و گروهی از مجازات‌ها در جامعه‌ای که ظرفیتی برایشان وجود ندارد، به واقعیت تبدیل کرد. برای صلح اجتماعی در شرایط مدرن (و ما از شرایط باستانی و غیرشهری و پیش صنعتی که دستکم در کشور ایران تا حد زیادی از آن‌ها عبور کرده‌ایم صحبت نمی‌کنیم) نیاز به آزادی و دموکراسی، آن‌ها نه فقط دموکراسی سیاسی، بلکه برابری و عدالت اجتماعی و احساس امنیت و تأمین نیازهای اولیه همه انسان‌ها داریم. افزون بر این باید توجه داشت که تربیت شهروندان، پیش از آنکه در مدرسه آغاز شود و بعدها در پی ورود آن‌ها به نهادهای آموزشی، ادامه یابد، همواره از دو جریان موازی دیگر نیز تأثیر مثبت یا منفی می‌گیرد: نخست خانواده و دوستان و آشنایان یک فرد یا گروه و دوم کل یک جامعه. پس نباید شک داشت که اگر ما در جامعه‌ای چه آسیب‌های مهم خانوادگی و چه آسیب‌های گروهی اجتماعی خاصی داشته باشیم و چه همین‌طور آسیب‌های اجتماعی مهم، این آسیب‌ها به دیگران نیز سرایت خواهند کرد.

اعتبار و صدق در سفرنامه‌ها

 جبار رحمانی 

 مساله غرض ورزی و گزارش مغرضانه سفرنامه نویسان
یکی از مهمترین مساله ها در ترجمه و مطالعات سفرنامه ها،‌ مساله اعتبار و صدق در گزارشهای سفرنامه نویسان است. محدودیت های فهم و عوامل موثر بر فهم سفرنامه نویسان سبب شده اند که بعضا با روایت ها و گزاره هایی مواجه بشویم که نه تنها منابع دیگر آنها را تایید نمی کنند،‌ بلکه با روایت خود مردم ساکن در آن منطقه خاص هم مطابقتی ندارد. از سوی دیگر همیشه مواجهه ای دوگانه با سفرنامه نویسان دیده میشود. آنجا که از ایرانیان تعریف کرده اند،‌ بسیار مورد استناد و نقل قول قرار گرفته اند و آنجا که سخنی در نقد و توصیف وجوه منفی مردم گفته اند،‌گاه سانسور شده اند و گاه به غرض ورزی و یا عدم قدرت فهم فرهنگ ایرانی در خارجی ها منتسب شده اند. به همین دلیل همیشه در مطالعات سفرنامه ها این نکته هست که از غرض ورزی و گزارشهای غلط، نادرست، دروغین و مغرضانه سفرنامه نویس صحبت کرده است. این مساله را می توان طرح کرد که فهم سفرنامه نویس را چگونه باید ارزیابی کرد و مساله اعتبار و صدق را در آنها چگونه باید سنجید.

برداشت های مردم شناختی از سفرنامه ابن فضلان

ابن فضلان یکی از دانشمندان مسلمانی است که در قرن سوم و چهارم هجری قمری می زیسته و در روز پنجشنبه ۱۱ صفر سال ۳۰۹ هجری قمری از طرف المقتدر عباسی و در پی درخواست بعضی از حکام این کشورها برای ارتباطات فرهنگی به سرپرستی هیأتی به کشورهای روس، اسلاو و بلغار مأمور شده است.
رساله ابن فضلان با آنکه کوتاه و به طور خلاصه نوشته شده؛ اما شامل جزئیات و تفصیلات دقیق می باشد(۱). سفر هیأت از بغداد تا بلغار یازده ماه طول می کشد و در این مدت، هیأت با مشکلات بسیار و رنج فراوان روبرو می شود؛ زمانی با راهزنان برخورد می کنند و زمانی هم که با کوشش و زحمت بسیار، در حالی که خطر غرق شدن، او و تمام کاروان را تهدید می کند؛ از رودخانه می گذرند. در جای دیگر با چنان سرمای سختی روبرو می شوند که بیم هلاک دسته جمعی می رود. اما با همه این خطرها، دسیسه کاری ها و سختی ها و مشقت های فراوانی که ابن فضلان در این سفر متحمل می گردد، همواره در ایمان به خدا استوار و در دیانت و پرهیزکاری و اصول اخلاقی پا برجا می ماند. او در امانت خیانت نمی کند و در تمام دوران مأموریت از امر به معروف و نهی از منکر باز نمی نشیند و همواره از خدا می خواهد او را از آسیب پیشامدها و آزار مردمی که در راه با او برخورد می کند، بر کنار دارد. وی از کثافت و پلیدی دوری می جوید، زیرا اسلام امر به پاکیزگی دارد و آن را جزو ایمان قلمداد می کند. رساله ابن فضلان در عین کوتاهی و خلاصه نویسی، جزئیات مهم و تفضیلات لازم را داراست. شگفت آور این است که این رساله به قلم شخصی فقیه و با بیانی بسیار سلیس و عباراتی ادبی و شیوا نوشته شده و نویسنده احساسات حاکی از شادمانی و وحشت خود را نیز در آن به خوبی مجسم ساخته است.
علاقه او به اختصار در کلام، و دقت در عبارت پردازی، مقام ادبی او را به خوبی نمایان می سازد. او در انشای این رساله، چندان خود را مقید نمی سازد و بیانش پیچیدگی خاصی ندارد.

ایران زیباست؛ ترکمن صحرا

محمد قجر

۱۰ مرداد ۱۳۹۹ / ۱۳:۳۴

شمال استان گلستان و بخشی از خراسان شمالی  را دشت وسیعی به مساحت تقریبی ۴۰۰ کیلومتر در بر گرفته است. این دشت که از سواحل دریای خزر در بندر ترکمن و از غرب به شرق گسترده شده، از شمال به کشور ترکمنستان و از شرق به خراسان و منطقه نیمه‌خشک بجنورد و دره‌گز و از جنوب به کوهپایه‌های جنگلی البرز شمالی محدود است. وجود عوارض زمین شناسی فوق العاده، گل فشانها، شوره زارها، پستی ها و بلندی ها، دره های خاکی، آب بندانها و سدهای طبیعی، تپه های کوچک و بزرگ، رودخانه باستانی و کهن اترک همچنین مراتع سبز در مقابل  زمین های خشک و بی علف باعث شده اکوسیستم عجیب منطقه در گوشه و کنار خود در این وسعت عظیم جلوه ای خاص از قدرت لایتناهی خداوند را به تصویر بکشد. وجود آثار تاریخی مختلف که در راس آن میتوان از بلندترین برج آجری جهان (برج قابوس) در گنبد کاووس همچنین دیوار تاریخی جرجان و مقبره پیامبر خالد نبی و گورستان مرموز آن نام برد نیز

از ویژگی های ترکمن صحرا است. شغل اصلی مردم ترکمن صحرا کشاورزی و دامپروری است.

.

فتح‌الله مجتبایی به ایبنا گفت:

بدرالزمان قریب با کارش ازدواج کرد/ عده‌ای فرهیخته فرهیختگان می‌شوند

فتح‌الله مجتبایی به مناسبت درگذشت بدرالزمان قریب گفت: قریب نه تشکیل خانواده داد و نه بچه‌ای داشت و درواقع کارهایش تنها دغدغه‌هایش بود. او از آن دست افرادی بود که با کارش ازدواج کرد.

فتح‌الله مجتبایی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، درباره زنده‌یاد بدرالزمان قریب اظهار کرد:‌ آشنایی من با بدرالزمان قریب به پیش از فرهنگستان زبان و ادب فارسی و به سال‌ 1329 برمی‌گردد، زمانی که با هم در دانشکده ادبیات هم دوره بودیم. خاطرم هست زمانی هم که در دانشگاه هاروارد مشغول تحصیل بودم، وی که در دانشگاه پنسیلوانیا تحصیل می‌کرد به شهر کمبریج آمد تا با دکتر ریچارد فرای زبان خوارزمی کار کند. وی تخصص‌اش زبان سغدی بود که در این حوزه فرهنگ‌نامه ارزشمندی هم منتشر کرده است.
 
وی ادامه داد:‌ در آن دوره من یک درسی با فرای داشتم که فارسی باستان بود و قریب نیز در آن جلسات شرکت می‌کرد. بنابراین زمانی که در کمبریج بود نیز با هم در تماس بودیم. همچنین وی گرکانی و تفرشی بود و به این شیوه با هم ارتباط خانوادگی و حتا نسبت سببی هم داشتیم. بعد از آمریکا وی به ایران آمد و به شیراز رفت و از شیراز به تهران آمد و ما باز در فرهنگستان نیز با هم همکار شدیم. او مدت بسیار فعالیت کرد اما متاسفانه بیماری گرفت و دیگر خانه‌نشین شد.

دکتر بدرالزّمان قریب درگذشت

دبا: صبح امروز، هفتم مردادماه ۱۳۹۹، دکتر بدرالزّمان قریب، عضو شورای عالی علمی مرکز دایرةالمعارف بزرگ اسلامی(مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی)، زبان‌شناس و استاد دانشگاه، در سن ۹۱سالگی درگذشت.

زنده‌یاد دکتر بدرالزّمان قریب، زادۀ ۱۳۰۸ در تهران بود و مدرک دکتری زبان‌های باستانی خود را از دانشگاه پنسیلوانیای امریکا دریافت کرده بود.

برخی از آثار دکتر بدرالزّمان قریب عبارت‌اند از : تحلیل ساختاری فعل در زبان سُغدی؛ زبان‌های خاموش، یوهان فریدریش(ترجمه، با همکاری یداللّٰه ثمره)؛ وسنتره جاتکه، داستان تولد بودا به روایت سُغدی؛ فرهنگ سُغدی (سُغدی ـ فارسی ـ انگلیسی)؛ تاریخچۀ گویش‌شناسی در ایران؛ مطالعات سُغدی؛ پژوهش‌های ایرانی باستان و میانه.

روحش شاد و یادش گرامی باد.

یک توضیح:

حقیر به عنوان یکی از شاگردان آن زنده یاد در دانشگاه شیراز در بین سال های 1347 تا 1351، این ضایعه ی علمی را به اهل علم تسلیت عرض می کنم.

 خدایش بیامرزاد.  محمد قجقی

سیر شیوع کرونا در گلستان همچنان صعودی است؛

نگرانی از دید و بازدیدهای عید قربان در استان گلستان

ایسنا/گلستان شرایط خاصی که ویروس کرونا در ایران و جهان به وجود آورده، برگزاری مراسمات مذهبی و آیینی را تحت تأثیر قرار داده است. عید قربان، یکی از گرامی‌ترین اعیاد مسلمانان است که شیعه و سنی این روز را به شادمانی می‌گذرانند.

مردم ترکمن نشین استان گلستان، همه ساله به شکلی ویژه این عید را جشن می‌گیرند و آداب‌ و رسوم خاصی از جمله «قربان شور» و «کرگون» را در این ایام به پا می‌دارند. خانواده‌ها پیش از عید به نظافت خانه می‌پردازند و با خرید شیرینی، آجیل و میوه برای سفره عید، مهیای میزبانی از خویشاوندان و دوستان خویش می‌شوند.

از یک ماه گذشته مجدداً استان گلستان درگیر پیک بیماری کووید19 شده و در حال حاضر در وضعیت قرمز کرونا قرار دارد. رئیس دانشگاه علوم پزشکی گلستان روز یکشنبه در جلسه ستاد استانی پیشگیری و مقابله با کرونا اعلام کرد که سیر شیوع کرونا در استان همچنان صعودی است.

سی عبارت از ویلیام شکسپیر

«بهترین انسان­‌ها آنهایی هستند که کم حرف می­‌زنند.»

به گزارش ایسنا، در سایت محمود سریع‌القلم، استاد دانشگاه، سی عبارت زیر از شکسپیر، نویسنده سرشناس انگلیسی آمده است:

۱- به همه عشق بورزید، به عده­‌ی محدودی اعتماد کنید و به هیچ­کس بدی نکنید.

۲- اشک­‌ها رشد ما را آبیاری می­‌کنند.

۳- به خیلی­‌ها گوش کنید ولی با عده‌ی کمی صحبت کنید.

۴- بیشتر از آن چه از خود نشان می­‌دهی نزد خود داشته باش و کمتر از آن چه می­‌دانی به زبان آور!

۵- کشتی خالی بیشترین سر و صدا را از خود بروز می­‌دهد.

روبسپیر، گیوتین و انقلاب

روبسپیر و همفکرانش ۲۶ جولای میدان نزاع را به مخالفان واگذار کردند ۲۷ جولای به زندان افتادند و روز ۲۸ام هم زیر تیغ گیوتین رفتند (سال۱۷۹۴). روبسپیر آخرین اعدامی آن روز بود و مرگ یاران نزدیکش را به چشم دید. زمانی که نوبت به خودش رسید با شجاعتی حیرت‌انگیز از سکو بالا رفت و مردانه تسلیم واقعیتی شد که می‌دانست، تغییرپذیر نیست.

به گزارش ایسنا، روزنامه اعتماد نوشت: «روبسپیر که سال ۱۷۹۴ میلادی در چنین روزهایی زیر تیغ گیوتین رفت یکی از مهم‌ترین مردان انقلاب فرانسه است و هنوز هم درباره نقاط مثبت و منفی کارنامه‌اش بحث و مناقشه وجود دارد. برخی او را نفرت‌انگیزترین تبهکار تاریخ خوانده‌اند و برخی دیگر تبلور فضایل و سیمای مردمی انقلاب فرانسه دیدند.

ماکسیمیلیان روبسپیر بهار ۱۷۵۸ در آراس (شهری در شمال فرانسه) در خانواده‌ای که نسل پشت نسل حقوقدان بودند، متولد شد. خودش هم اوایل جوانی برای تحصیل حقوق به پاریس رفت و همان جا بود که به ژان ژاک روسو - که نوشته‌هایش را تقریبا همه فرانسوی‌های باسواد خوانده بودند - دل بست.

گذری بر شرایط ترکمن صحرا در آستانه عید قربان

گرگان ـ ایرنا ـ استقبال از عید قربان با وجود همه‌گیری کرونا، حال و هوای خاصی به اهالی ترکمن‌صحرا بخشیده و اما ساکنان این سرزمین با وجود تلاش برای رعایت توصیه بزرگان و درمانگران در جشن‌های این روز، بر سر دوراهی برگزاری برخی برنامه‌ها مانند قورمه شور، کُر، دُوش اکدِمِگ، قوقُن پایلماق مانده‌اند.

از چهره اهالی کوچه و خیابان مناطق ترکمن‌نشین گلستان می‌شود فهمید که حال و روز شهر غیرعادی است که بخشی از آن به خاطر استفاده از ماسک و توصیه های پزشکی برای مهار کرونا و بخشی دیگر به خاطر ازدحام در خرید لباس و خوراکی های عید است.

عیدقربان یکی از مناسبت‌های مورد احترام ترکمن ها محسوب می شود که در زبان ترکمنی به آن "قربانلق" می‌گویند.

دید و بازدیدهای چند روزه، نونوار کردن البسه و منازل قربانی گاو(اویله) و گوسفند (توقلی) از جمله آداب ترکمن ها در عید قربان است که کرونا امکان برگزاری برخی از آنها را نمی دهد و در این شرایط تغییرات اساسی در اجرای آن بسیار محتمل است.

آیین کر یا شستن و نظافت لباس های و اسباب خانه، رسمی است که امسال هرچند برگزار می شود اما رنگ و لعاب الکل به خود گرفته و فرسنگ ها از قواعد اولیه خود دور شده است

تمام تلاشمان را برای نجات «دکتر بدراقی» انجام دادیم/ کرونا دانشمند گنبدی را به کام مرگ کشانید

رئیس جهاد دانشگاهی کشور با اشاره به تلاش‌های این نهاد برای نجات جان دکتر «جلیل بدراقی»، گفت: دانشمند بزرگ و دانایی را از دست دادیم.

به گزارش خبرگزاری فارس از گنبدکاووس، شهرستان گنبدکاووس مهد دانایان و پارسایان بسیاری است که در طول تاریخ نام آنها بر تارک افتخارات علمی کشور درخشیده است، دکتر «جلیل بدراقی» معاون پژوهشی پژوهشگاه علوم پایه دانشگاه شهید بهشتی (ره) وابسته به جهاد دانشگاهی که دارنده مدرک دکترای تخصصی بیوفیزیک و عضو هیئت علمی این دانشگاه نیز بود روز پنج‌شنبه گذشته پس از تحمل 21 روز بیماری و دست و پنجه نرم کردن با بیماری کرونا سرانجام جان به جان آفرین تسلیم کرد.

از این رو رئیس جهاد دانشگاهی کشور در تماسی تلفنی با برادر این دانشمند فرزانه گنبدی با اشاره به اینکه جهاد دانشگاهی این مصیبت بزرگ را به خانواده این مرحوم تسلیت می‌گوید، افزود: امیدواریم خانواده محترم این همکار مرحوم ما را در غم خود شریک بدانند.

یادداشت محمد منصورنژاد برای سالگرد درگذشت حمید عنایت

چرا حمید عنایت پدر علم سیاست ایران باقی ماند؟

محمد منصورنژاد در یادداشتی نوشته است: اگر برخی به آب و آتش می‌زنند تا مطرح شوند و به عنوان مرجع اقتدار علمی شناخته شوند، استاد حمید عنایت برای شناخته شدن و محبوبیتش هیچ برنامه‌ای را در دستور کار نداشت.

خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)- محمد منصورنژاد:

الف)در دهه های اخیر، سوم مرداد هر سال، با سالروز درگذشت زنده یاد استاد دکتر «حمید عنایت» (ولادت 1311 خورشیدی و وفات سال 1361) مقارن است. از آنجا که هم نگارنده کتاب مستقلی تحت عنوان «دکتر حمید عنایت» در سال 93 (نشر جوان پویا) درباره ایشان منتشر نموده و هم از سوی انجمن علوم سیاسی ایران و برخی دیگر از پژوهشگران در وصف مرحوم استاد مطلب نوشته شده، در این یادداشت کوتاه تلاش بر آن است که از زاویه جدیدی به نکاتی درباره ایشان اشاره گردد. البته خوب است که در همان ابتدا اقرار کنم که دانشم برای معرفی استاد دکتر حمید عنایت، بسیار اندک است و گفته اند و درست هم گفته اند که «معرِّف، باید ، اوضح و اجلی از معرَف باشد»؛ و در اینجا قطعا چنین نیست و از این رو این معرفی، به ویژه زمانی که در حد یک یادداشت کوتاه است، را نباید جامع انگاشت.

ناصر مومنی با آثار جدید فلسفي می‌آید/ از «طبع و باور فلسفی» تا «هایدگر و فن طبابت»

ناصر مومنی مولف و مترجم حوزه فلسفه این روزها نگارش و ترجمه آثار مختلفی چون «طبع و باور فلسفی»، «پدیدارشناسی»، «هرمنوتیک پزشکی و پدیدارشناسی سلامت» و «هایدگر و فن طبابت» را در دست دارد.

ناصر مومنی در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) از نگارش کتابی درباره «طبع و باور فلسفی» خبر داد و افزود: در این اثر تلاش می‌­کنم تا ماهیت فلسفه و خطابه را در فلاسفه­ مختلف نشان دهم. اینهمانی بخشی اساسی از این اثر را به خود اختصاص می‌­دهد. امیدوارم کار کتاب تا یکسال اینده به پایان برسد.

او با اشاره به فعالیت‌های خود در زمینه ترجمه هم توضیح داد: سوای یکی دو اثری که قبلا منتشر کرده‌­ام، ترجمه­ کتابی با عنوان «پدیدارشناسی» را به پایان رساند‌ه­‌ام. کتابی مفصل، دشوار و البته خواندنی. نویسنده در این کتاب عمده‌ترین جریانات پدیدارشناسی (کانت، هوسرل، مرلوپونتی، هایدگر) و ارتباط آن­ها را با هوش مصنوعی، قوای شناختی، رویکرد بوم شناختی و غیره را به تفصیل بیان کرده است. انتشارات پگاه روزگار نو هم اکنون مشغول چاپ اثر است و امیدوارم طی روزهای آتی منتشر شود.

مرمت برج‌های دوگانه خرقان آغاز شد

عکس: آرشیو

ایسنا/قزوین مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین گفت: برای حفاظت و نگهداری از آثار ارزشمند تاریخی و جلوگیری از تخریب آن‌ها، ساماندهی و مرمت برج‌های دوگانه خرقان واقع در ۳۰ کیلومتری شهر آبگرم از توابع شهرستان آوج آغاز شد.

علیرضا خزائلی با اعلام این خبر بیان کرد: با توجه به بارندگی‌های شدید بهار گذشته و جاری شدن سیل در منطقه آبگرم روستای حصار ولیعصر و نگرانی که در خصوص آسیب رسیدن به برج‌های تاریخی این منطقه وجود داشت، بازدیدهایی به همراه معاون میراث فرهنگی و کارشناسان اداره کل برای بررسی وضعیت سازه‌ای بنا انجام شد و جذب اعتبار لازم برای اجرای برنامه مرمتی آن در دستور کار حوزه معاونت میراث فرهنگی قرار گرفت.

بنا بر اعلام روابط عمومی میراث‌فرهنگی استان قزوین، خزائلی با بیان اینکه پروژه ساماندهی و مرمت این دو بنای با شکوه دوره سلجوقی پس از تأمین اعتبار در روزهای آخر تیرماه سال جاری آغاز شده است، اظهار کرد: در این مرحله از مرمت بنا اقدام‌های مرمت موضعی اعم از مرمت بام و جداره‌ها، اصلاح و ساماندهی کانال‌های رطوبتی و مرمت تزئینات جدارهٔ بنا با اعتبار پانصد میلیون ریال از محل اعتبارات ملی تحت نظارت کارشناسان مرمت این اداره کل در حال انجام است.

قرآن‌ منحصر به فرد در کتابخانه ملی

«قرآن قزوینی» یکی از شاهکارهای هنری حوزه تذهیب قرآن در دنیا در سازمان اسناد و کتابخانه ملی نگهداری می‌شود.

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، «قرآن قزوینی» کتابت شده در سال ۱۲۱۹ قمری، یکی از شاهکارهای هنری در حوزه تذهیب قرآن در دنیا است که هر صفحه آن تذهیب ویژه دارد.

قرآن زین‌العابدین قزوینی یک قرآن نفیس و مطلای دوره قاجار است که در آن ۶۰۰ تذهیب متفاوت به کار رفته است. در تذهیب این قرآن نفیس از نزدیک به چهار کیلو طلای ناب و سنگهای قیمتی استفاده شده است. سال کتابت این قرآن نفیس به سال ۱۲۱۹ قمری برمی‌گردد که در شهر شیراز کار شده و ده‌ها استاد هنرمند و نگارگر در مدت چند سال بر روی آن کار کرده‌اند. این اثر هنری نفیس دارای ۵۴۷ صفحه است که هر صفحه دارای تذهیب بوده و ۶۰۰ تذهیب و تشعیر دارد، یعنی در هر صفحه یک تذهیب مجزا به کار رفته و هر مکتب تذهیبی که در ایران وجود داشته در این قرآن به کار رفته و آن را به اثری منحصر به فرد تبدیل کرده است.

 بر اساس این خبر، ویژگی‌های منحصر به فرد این قرآن برخی از مجموعه داران عربستانی و انگلیسی را بر آن داشته بود تا به هر شکل ممکن و با قیمتی باورنکردنی آن را بخرند، اما تعهد، تعصب ملی و دینی مالک مانع از این کار شد و سرانجام در سال ۱۳۸۷ این اثر جاودانه به کتابخانه ملی ایران سپرده شد.

سفر محرمانه چرچیل به ایران

مسافرت چرچیل در همه جا محرمانه و سری انجام گرفته است چنانکه هنگام ورود به تهران بدون تشریفات و خیلی ساده بود و استقبالی از او بعمل نیامد و جز وزیرمختار انگلیس و چند نفر از کارمندان سفارت کسی دیگر در فرودگاه نبود و نیز برای اینکه این مسافرت کاملاً به‌ طور ناشناس انجام گیرد، چرچیل از فرودگاه تا تهران با اتومبیل کرایه‌ای وارد شد و در عمارت ییلاقی سفارت انگلیس در قلهک اقامت جست.

به گزارش ایسنا و به نقل از صفحه قرن ایران، روزنامه اطلاعات پنجشنبه ۲۹ مرداد ۱۳۲۱ نوشت: «نخست‌وزیر انگلیس ۲۴ ساعت در تهران بود.

آقای چرچیل، نخست‌وزیر انگلستان که از راه ایران به مسکو مسافرت نمود، در تهران فرود آمد ولی کسی از تفصیل ورود و مدت توقف و ملاقات‌های ایشان در تهران اطلاع نداشت. چرچیل از لندن و از راه آفریقا به عزم مسافرت به مسکو حرکت نمود و در قاهره، بغداد و تهران فرود آمد و در هر یک از این پایتخت‌ها ساعاتی توقف کرد. مسافرت چرچیل در همه جا محرمانه و سری انجام گرفته است چنانکه هنگام ورود به تهران بدون تشریفات و خیلی ساده بود و استقبالی از او بعمل نیامد و جز وزیرمختار انگلیس و چند نفر از کارمندان سفارت کسی دیگر در فرودگاه نبود و نیز برای اینکه این مسافرت کاملاً به‌ طور ناشناس انجام گیرد، چرچیل از فرودگاه تا تهران با اتومبیل کرایه‌ای وارد شد و در عمارت ییلاقی سفارت انگلیس در قلهک اقامت جست. نخست‌وزیر انگلستان در این مسافرت روی هم رفته ۲۴ ساعت وقت خود را در تهران گذرانید. اشخاصی که به همراهی ایشان وارد تهران شدند پنج نفر و از این قرار می‌باشد:

ژنرال ویول فرمانده کل نیروهای انگلستان در هندوستان

تدر فرمانده نیروهای هوایی سلطنتی بریتانیا در خاورمیانه

مستر هریمن نماینده مخصوص رزولت رئیس جمهوری امریکا

مستر بردلی نماینده قانون وام اجاره و یک نفر پزشک مخصوص چرچیل

مستر چرچیل در مدت اقامت خود در تهران یک بار به حضور اعلیحضرت همایونی شرفیاب گردید و ناهار را در حضور ملوکانه صرف نمود. آقای احمد قوام نخست‌وزیر نیز ایشان را ملاقات کردند.»