قصدم رفع سوتفاهم ایجاد شده بین شاملو و پدرم بود

عارف خرمشاهی که به تازگی دست به انتشار کتاب «شاملو به روایت خرمشاهی» زده است، هدف از انتشار این کتاب را رفع سوتفاهم ایجاد شده در جامعه ادبی بین احمد شاملو و بهاالدین خرمشاهی مطرح کرد.

عارف خرمشاهی در گفت‌وگوبا خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، اظهار کرد: سال‌ها پیش در مجله «الفبا» پدر نقدی روی حافظ به تصحیح یا به روایت شاملو نوشته بود و در آن نقد با دلایل مستدل علمی ثابت کرده بود که این تصحیح یا روایت چندان علمی نیست. این نقد تند و تیز که در آن روزگار سروصدای زیادی ایجاد کرده بود، این سوتفاهم یا سوتعبیر را به وجود آورد که این دو عزیز با هم مشکل دارند و مخالف هم هستند و پدر به شعر شاملو هم اعتقادی ندارد.

نقد شرق‌شناسی هنوز هم می‌تواند مسئله و دغدغه فکری‌ ما باشد

مترجم کتاب «شرق‌شناسی» از «الکساندر لئون مک‌فی»، می‌گوید: نقد شرق‌شناسی می‌تواند مسئله و دغدغه فکری‌ ما باشد زیرا در آثار ادبی و فرهنگی‌ غربی‌ها، نمونه‌های بسیاری از کلیشه‌سازی ‌از ایران دیده‌ می‌شود.

خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) - احمد ابوالفتحی: «مسعود فرهمندفر» مترجم کتاب «شرق‌شناسی»، این اثر «الکساندر لئون مک‌فی» را  پژوهشی‌‌ گسترده‌، دقیق‌، معتدل و منصف معرفی می‌کند که توانسته است بدون نگرش ایدئولوژیک به‌ مقوله شرق‌شناسی بپردازد. فرهمندفر استادیار ادبیات انگلیسی دانشگاه علامه طباطبایی است و از محققان جوان و فعال در حوزه ترجمه متون نظری محسوب می‌شود. در ادامه گفت‌وگوی ما با او را می‌خوانید:

زنگ خطر نابودی سنت‌های ترکمن‌ در ایران به صدا درآمده است

ترکمن‌ها سبک زندگی‌ اصیل خود را فراموش کرده‌اند

صدای میراث: ترکمن‌های ایران دومین جمعیت بزرگ ترکمن‌های جهان در گستره‌ای از مغولستان، مجارستان، مغولستان، ترکیه، ترکمنستان، روسیه، اوکراین، ایران، افغانستان، تاجیکستان چین و پاکستان هستند. اما شیوه زندگی سنتی آن‌ها در ایران با خطر نابودی مواجه است.

ترکمن‌های جهان جمعیتی بیش از ۱۵ میلیون را شامل می‌شوند که بیش از ۲ میلیون از این جمعیت در ایران ساکن هستند. ترکمن‌های ایران بیشتر در مناطق شمالی در استان گلستان، بندر ترکمن، ترکمن صحرا و آق قلا پراکنده شده‌اند.

ترکمن‌ها قومی ناشناخته در ایران هستند و مردم‌نگاری آن‌ها در ایران چندان جدی گرفته نشده است. در حالی که آداب و رسوم و آیین‌هایی که ترکمن ها به آن خو گرفته‌اند چنان بکر و جذاب است که مردم نگاری ترکمن را ضروری می‌کند.

مردی با لباسی از طلا

در حال تراشیدن تپه،ماشین راه سازی به سنگ بزرگی بر خورد نمود. كارگران برای خورد كردن سنگ،ابتدا خاك های روی آن را با بیل پاك كردند،ولی متوجه شدند كه آن سنگ،سنگی تراشیده شده است.موضوع به مقامات اطلاع داده شد.باستان شناسان متوجه شدند كه با اثری تاریخی روبرو هستند.آن تپه،تپه ای دست ریز بود.باستان شناسان تپه ی خاكی را مورد حفاری قرار دادند و با «مقبره ای» با شكوه مواجه گردیدند. سنگ «قبر»نبود،بلكه یادآور اتاق فراعنه ی مصر در «اهرام» بود.همه ی اطرافش بسته بود.اتاقی بود كه با سنگ های حجاری شده ساخته شده بود.اتاق را با دقت گشودند.شگفتی وتحیٌر آن زمان ظاهر شد،زیرا اتاق،مملو از اشیای طلایی بود كه درون آن را منوٌ ر ودرخشان ساخته بود.البته اشیای غیر طلایی نیز در اتاق وجود داشت.

وعده حمایت از انتشار دانشنامه مازندران

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مازندران گفت: به‌صورتی مجدانه پیگیر انتشار دانشنامه مازندران هستیم.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از روابط عمومی اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران، عباس زارع، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مازندران و سرپرست دانشنامه مازندران در نشست ویژه پیگیری امور نشر این دانشنامه که با حضور معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مازندران در این اداره‌کل برگزار شد، بر لزوم تسهیل در روند نشر این دانشنامه تاکید کرد.

در این دیدار که جهانگیر نصری‌اشرفی سرپرست دانشنامه مازندران و حسین نورانی مسئول واحد پژوهش اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران نیز حضور داشتند، مهدی رازجویان معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری مازندران، در سخنانی، گفت: کتاب‌های مرجع از جمله دانشنامه‌ها در طول سالیان پس از انتشار خود، محل رجوع محققین بسیاری است که همین امر بر اهمیت آنها می‌افزاید.

                       خواننده آواز هزاره‌ای باخرزی درگذشت

عکس دریافتی است

ایسنا/خراسان رضوی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی باخرز گفت: استاد موسیقی مقامی شرق خراسان و خواننده آواز هزاره‌ای باخرزی امروز چهارم دی ماه در بیمارستان سجادیه تربت‌جام دار فانی را وداع گفت.

صادق شریفی‌نسب در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: استاد حسینعلی اعتصامی متولد ۱۳۳۲ نوازنده و سازنده دوتار و خواننده موسیقی مقامی شرق خراسان بعد از گذشت 2 ماه بستری شدن در بیمارستان به علت بیماری سرطان امروز درگذشت.

وی با اشاره به شهرت وی فزود: تبحر و شهرت ویژه آن مرحوم در خواندن آواز هزاره‌ای باخرزی یکی از سبک‌های اصیل موسیقی مقامی شرق خراسان بود.

شریفی‌نسب مطرح کرد: او از اساتید معروف در حوزه موسیقی مقامی بود و در بیش از پنجاه جشنواره در این حوزه در سطح کشور و بین‌الملل شرکت داشت و نامش ماندگار شد.

وی ادامه داد: استاد اعتصامی نوازندگی دوتار را نزد مرحوم غلامحسین سمندری و خوانندگی موسیقی مقامی را در محضر مرحوم محمد ابراهیم شریف‌زاده فرا گرفت و با تلاش در این حوزه شاگردان بنامی را نیز آموزش داد.

وی خاطرنشان کرد: یکی از دغدغه‌های آن مرحوم ترویج موسیقی مقامی در بین جوانان بود، شاگردان زیادی در شهرستان باخرز دوتار نوازی و خوانندگی موسیقی مقامی را در محضر این استاد عالی‌قدر آموختند و پس از این نام وی را زنده خواهند کرد.

گفتنی است، پیکر مرحوم اعتصامی ظهر پنجشنبه پنجم دی ماه در باخرز تشییع خواهد شد و در مزار ابدیش در جوار اساتید مرحومش سمندری و شریف‌زاده به خاک سپرده می‌شود.

منشاء نام اوغوز و اصطلاح ترکمن

اوغوز و ترکمن دو نامی است که در طول تاریخ برای نامیدن قوم ترکمن به کار رفته است. اوغوز اصطلاحی است قدیمی که در دوره های قبل از اسلام و سده های اولیه اسلامی مروج بود و ترکمن اصطلاحی است که بعد از مسلمان شدن بخش بزرگی از قبایل اوغوز به این نام خوانده شده اند. به هر صورت ترکمن را بدون شناخت اوغوزها و ترکهای اولیه نمیتوان مورد توجه و مداقه قرار داد. «اوغوز» بنابر روایات نام پادشاهی بوده مقتدرکه قبایل مختلف ترک را متحد ساخته و امپرتوری وسیعی را در آسیا بنا نهاده و طبق روایات قبایل بسیت و چهارگانه ترکمن از او به وجود آمده است. [1] و همچنین نام قومی از ترکان  است که در قدیم نسبت به اقوام دیگر ترک، تحرک زیاد داشته و در تحولات سیاسی، اجتماعی و نظامی در منطقه بزرگی از آسیا نقش اساسی داشته اند. در دوره اسلامی نیز اوغوز ها نسبت به دیگر اقوام ترک در ساحه سیاسی و نظامی تحرک زیاد داشته اند، چنانکه قراخانیها، غزنویها، سلجوقیها، سلسله قراقوینلو و آق قوینلو، صفویها، عثمانیها، افشاریها و قاجارها همه منشا اوغوزی داشتند.  نام اوغوزها نخستین بار در «کتیبه  اورخون» آمده است. امپراتور گوک ترک «بیلکه قاآن» در یکی از کتیبه ها آنها را «ملت من » خطاب کرده است. بنابر همین امر، گفته میتوانیم که اوغوزها یکی از قبایل بزرگ تشکیل دهنده امپراتوری گوک ترکها در قرن ششم میلادی بوده اند. چون در سده های بعدی گوک ترکها به دو قسمت ترکهای شرقی و ترکهای غربی تقسیم شدند اوغوز ها در داخل اتحادیه ترکان غربی جای گرفتند. این گروه اندک اندک  به سوی غرب از ساحل غربی رود جیحون تا ساحل شرقی بحیره خزر پراگنده گشتند. اما اصل و نسب اوغوز ها و ترکمن ها  از کجاست ؟ در این باب نظرات مختلفی از گذشته، به ویژه دوران معاصر ارائه شده که به مهمترین این نظریات میپردازیم.

• تجلي هنرجلايريان و آق قويونلوها در نگاره هاي سلطان محمد نقاش

يكي از اتفاقات مهم تاريخي كه در نگارگري رخ داد، قرار گرفتن سلطان محمد در سر راه  استاد كمال الدين بهزاد بود . شهر هرات توسط شاه اسماعيل صفوي تسخير شد و تني چند از هنرمندان آن ديار كه در رأس آنها كمال الدين بهزاد و محمود نيشابوري (خوشنويس) ديده مي شدند به تبريز نقل مكان كردند. اين مهاجرت نقطه پیوندی بود بين مكتب فخيم هرات و مكتب تركمانان شمال غرب ايران. بهزاد زماني به تبريز آمد كه به قول غياث الدين همام الدين خواندمير نويسنده حبيب السير: ((مظهر بداهي صور است و مظهر نواده هنر، قلم ماني رقمش، ناسخ آثار مصوران عالم و تصورات هنروران بني آدم...))  حضور بهزاد و همكاران وشاگردان وي نقطه قوت مكتب تبريز گرديد. اين قوت و قوام زماني پر رنگ تر مي شود كه بهزاد به رياست كتابخانه درباري منصوب شده، نقش بلا منازعي در نگارگري اين خطه ايفا مي كند. آنچه آثار سلطان محمد را از ديگران متمايز مي كند، حضور و فعاليت وي در تبريز قبل از ورود هنرمندان هراتي به اين شهر بوده است. قاضي احمد در ((گلستان هنر)) درباره سلطان محمد چنين مي نويسد، ((استاد سلطان محمد از دار السلطنه تبريز است و در وقتي كه استاد بهزاد از هرات به عراق آمد، استاد [آنجا] بود. سلطان محمد استاد شاه تهماسب است و پيوسته با استاد بهزاد وميرك انيس بود و پس از مرگ استاد بهزاد، از اين جهان در گذشت و قبرش در باغ شيخ كمال پهلوي قبر بهزاد است))   

نگارگری ایران در دوره ترکمانان

پس از مرگ شاهرخ در سال ۸۵۰، میان بازماندگانش جنگ خانمان براندازی بر سر تصاحب قدرت آغاز شد. الغبیگ، حاکم خود مختار سمرقند بر هرات مسلط شد و هنرمندان آنجا را به سوی سمرقند گسیل داشت. هنوز دو سال از استیلای پر تشنج وی بر سرزمین‌های تحت سلطه تیمور نگذشته بود که الغبیگ توسط پسرش عبداللطیف خلع ید شد. در سال ۸۵۲ الغبیگ اعدام و دوران آشفتهٔ دیگری آغاز گردید.

در سال ۸۵۴ عبداللطیف نیز کشته شد و کیان تیموریان، به مدت کوتاهی، به یکی از نواده‌های شاهرخ، به نام ابوسعید و سپس به یکی دیگر از نواده‌های تیمور، مهران شاه، سپرده شد. بیشتر اوقات سلطنت هجده سالهٔ ابوسعید صرف حفظ انسجام سرزمین‌های آباء و اجدادی شد. مدت هشت سال تلاش کرد تا استیلای خود را بر هرات حفظ کند. بر ترکستان و خراسان تسلط داشت، ولی نفوذش بر مازندران و سیستان چندان مسجل نبود. اقوام قراقویونلو بر جنوب و غرب ایران تسلط داشتند و رهبرشان جهان شاه را در نبردی از پا درآورد. ابوسعید به تصور اینکه زمان برای استیلای مجدد تیموریان بر سرزمین‌های شمال غربی مناسب است، به آذربایجان حمله کرد ولی برآورد وی از وضع موجود، اشتباه و موجب مرگ وی و از هم پاشیدگی بیشتر امپراتوری تیموری شد.

دانشگاه‌ها بدون کتابخانه‌ها تداوم پیدا نمی‌‌کنند

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس با اشاره به اینکه پیشرفت معنوی تمدن بدون کتابخانه‌ها میسر نمی‌شود، عنوان کرد: کتابخانه‌ها، نقش انکارناپذیری در تولید علم داشته‌اند، به طوری که دانشگاه‌ها بدون کتابخانه‌ها قادر به حرکت نخواهند بود.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا)، به نقل از روابط عمومی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست تخصصی «کتابخانه‌های هزارساله در تاریخ تمدن اسلامی» به همت گروه پژوهش‌های ایران شناسی و اسلام شناسی سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با حضور فاطمه جان احمدی، دانشیار گروه تاریخ دانشگاه تربیت مدرس در محل اندیشگاه این سازمان برگزار شد.

موبایل با زندگی انسان‌ها چه کرد؟

تحول عظیمی که این روزها آن را به نام گوشی‌های هوشمند می‌شناسیم، تنها یک دستگاه کوچک است که مفهوم انسان بودن را تغییر داد. دستگاهی که با توسعه، به مرور توانست نحوه مدیریت دنیا، روابط و حتی خود انسان را تغییر دهد. این پدید به مرور توانست جهت‌گیری خود انسان‌ها را عوض کند، به نوعی که حتی متوجه آن هم نشدیم.

به گزارش ایسنا، روزنامه دنیای‌ اقتصاد در برگردان نوشتاری از وال استریت ژورنال نوشت: «اگر بخواهیم به ابتدای دهه ۲۰۱۰، که آخرین روزهایش را سپری می‌کند برگردیم، می‌بینیم که زندگی تا همین چند سال پیش چقدر متفاوت بوده است. بیشتر ابزارها یا لوازم جانبی مورد نیاز زندگی، عموما داخل زیرزمین‌خانه‌ها یافت می‌شد. مثلا دستگاه جی‌پی‌اس Garmin، آن روزها طرفداران زیادی داشت یا مثلا اگر کسی می‌خواست عکسی را با دیگران به اشتراک بگذارد، باید مراحل سخت و زمان‌بری را انجام می‌داد. اگر کسی می‌خواست عکس سلفی بیندازد، باید با هزار مصیبت، گوشی را بر عکس گرفته و تلاش می‌کرد که حداقل قسمتی از چهره‌اش داخل کادر عکس قرار بگیرد.

ادبیات و فلسفه؛ پیوند یا گسست؟

خواننده در کتاب «ادبیات و فلسفه: پیوندها و گسست‌ها» با مسائل و مقوله‌هایی چون چیستی ادبیات و فلسفه و تاریخچه آراء فیلسوفان از دوران باستان تا دوران کنونی به اجمال آشنا می‌شود.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، کتاب «ادبیات و فلسفه: پیوندها و گسست‌ها» نوشته فرید پروانه، سعی دارد تا به این پرسش پاسخ بدهد که آیا میان فلسفه که از علوم عقلی به حساب می‌آید و ادبیات که در نقطه مقابل عقل، یعنی تخیل و احساس قرار دارد، ارتباطی وجود دارد؟ درواقع در این کتاب مختصر، نویسنده کوشیده تا در قالب درس‌گفتاری کوتاه، آراء و دیدگاه‌های فیلسوفانی که در باب ادبیات سترگ و جدی، اندیشه و پرسندگی داشته‌اند، مرور و بررسی کند. در این اثر همچنین خواننده با مسائل و مقوله‌هایی چون چیستی ادبیات و فلسفه و تاریخچه آراء فیلسوفان از دوران باستان تا دوران کنونی به اجمال آشنا می‌شود. 

جشن تولد فروغ در ترکیه

انتشارات یاپی کردی ( Yapı ve Kredi)، ناشر تخصصی کتاب‌های اورهان پاموک در ترکیه که به تازگی دست به انتشار آثاری از فروغ فرخزاد زده است، مراسمی را به مناسبت زادروز این شاعر ایرانی در استانبول برگزار می‌کند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به مناسبت هشتادوپنجمین زادروز فروغ فروخزاد، انتشارات یاپی کردی (ناشر تخصصی کتاب‌های اورهان پاموک در ترکیه) که مجموعه اشعار فروغ و کتاب «آیه‌های زمینی» را منتشر کرده است، برنامه‌ای را ترتیب داده است که این نشست با مدیریت مقبوله آراس برگزار می‌شود.
در این نشست مقبوله آراس عیوضی، مترجم مجموعه آثار فروغ به زبان ترکی، علاوه بر اجرای برنامه در مورد زندگی فروغ و آثارش صحبت خواهد کرد.

گفت‌وگو با ناشران اهل سنت حاضر در نمایشگاه کتاب گلستان؛

ایده برچسب زدن روی کتاب‌های اهل سنت از کجا آمد؟

سیزدهمین نمایشگاه کتاب گلستان در حالی به کار خود خاتمه داد که در این دوره 9 غرفه از آنِ ناشران اهل سنت بود؛ ناشرانی از اقصی نقاط ایران که دغدغه‌هایشان را درباره کم و کیف نمایشگاه و همچنین وضعیت نشر کتب اهل سنت مطرح کردند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در گلستان، سیزدهمین نمایشگاه کتاب استان گلستان جمعه 29 آذرماه در حالی به کار خود در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی استان به کار خود پایان داد که امسال 9 غرفه به ناشران اهل سنت از استان‌های تهران، خراسان رضوی، کردستان، آذربایجان غربی، سیستان و بلوچستان و گلستان اختصاص یافته بود.

به بهانه حضور جمعی از ناشران و فعالان حوزه نشر کتاب اهل سنت در این نمایشگاه، دو نفر از غرفه‌داران اهل سنت به گفت‌وگو نشستیم تا درباره کمّ و کیف نمایشگاه امسال و نیز وضعیت انتشار کتاب‌های اهل سنت بگوئیم و بشنویم.

فروش حدود 2.5 میلیارد تومان کتاب در نمایشگاه کتاب گلستان

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان با اشاره به بازدید حدود 60 هزار نفر از سیزدهمین نمایشگاه بزرگ کتاب این استان، گفت: مردم حدود 2 میلیارد و 500 میلیون تومان از این نمایشگاه کتاب خریدند.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در گلستان، سیزدهمین نمایشگاه بزرگ کتاب گلستان با شعار «کتاب هدیه ماندگار» از تاریخ 24 تا 29 آذرماه با حضور بیش از 500 ناشر و در فضایی به وست 6000 مترمربع در محل دائمی نمایشگاه‌های بین المللی استان گلستان برگزار شد و شب گذشته به کار خود خاتمه داد.

کتابی که خلاء بررسی موضوع هویت در دوره صفویه را پر می‌کند

نقش شعر و زبان در هویت‌یابی صفویه با مذهب رسمی جدید

سید سعید میرمحمدصادق می‌گوید: کتاب «مقدمه‌ای بر شناخت مبانی و زیرساخت‌های هویت سیاسی ـ ملی دولت صفوی» خلاء بررسی موضوع هویت در دوره صفویه را برای ما پر می‌کند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، سیدسعید میرمحمدصادق در نشست نقد و بررسی کتاب «مقدمه‌ای بر شناخت مبانی و زیرساخت‌های هویت سیاسی ـ ملی دولت صفوی» نوشته محسن بهرام‌نژاد که در پژوهشکده تاریخ اسلام برگزار شد، با اشاره به وجود تعدد منابع درباره دوره صفوی گفت: درباره صفویه منابع مختلفی وجود دارد و به نسبت دوره‌های تاریخی دیگر با تعدد منابعی بهتری روبرو هستیم و ظرفیت پژوهش به دلیل همین تعدد منابع وجود دارد. خوشبختانه در پژوهش‌های این حوزه نیز وارد مباحث جزئی‌تری همچون هویت هم شده‌ایم. به هر حال ایران در سال 900 هجری دوره‌ای را تجربه می‌کند که یک تحول مذهبی در آن اتفاق می‌افتد و طبعا زیرساخت‌های هویتی آن هم دستخوش تغییر می‌شوند. از این رو چنین کتابی خلاء بررسی موضوع هویت در دوره صفویه را برای ما پر می‌کند. چیستی و کیستی همیشه با بشر همراه بوده و هست، چه پای شناخت خودش در میان باشد چه اطرافش و حتی دوره کلی‌تری مثل شناخت دانش‌ها و جایگاه آن‌ها. این چیستی و کیستی در ساختار حکومت‌ها نیز برای مجموعه ساکنان یک سرزمین همیشه قابل توجه است.

انتشار سومین شمارۀ گاهنامۀ کمیتۀ علمی معماری بومی ایکوموس ایران

موسسۀ فرهنگی ایکوموس ایران 

سومین شمارۀ گاهنامۀ کمیتۀ علمی معماری بومی ایکوموس ایران در آذر  ۱۳۹۸ منتشر شد.

آغاز به کار سیزدهمین نمایشگاه بزرگ کتاب گلستان

ایسنا/گلستان سیزدهمین نمایشگاه بزرگ کتاب گلستان از امروز یکشنبه ۲۴ آذرماه به مدت پنج روز در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی استان گلستان آغاز به کار کرد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی گلستان امروز در جمع خبرنگاران اظهار کرد: در این دوره نمایشگاه بیش از ۵۰۰ ناشر با ۷۳ هزار و ۹۷۰ عنوان کتاب حضور دارند.

عملکرد بنیاد سعدی در زبان فارسی قابل نقد جدی است

رضامراد صحرایی:بسیاری از اهداف تاسیس بنیاد سعدی هنوز دست نخورده است، برخی دستگاه‌ها به جای اینکه به پیشبرد این موضوع و اهداف کمک ‌کنند، مقابل آن می‌ایستند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) زبان ملی و رسمی هر کشور، سازنده ادبیات و فرهنگ و از ارکان اصلی هویت ملی و ابزارهای دیپلماتیک برای پیشبرد اهداف علمی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی آن کشور در جهان است؛ چنان که کشورهای دنیا مثل فرانسه، آلمان، ایتالیا، روسیه، چین، ژاپن و... بنیادهایی با نام یکی از مشاهیر ادبی خود، برای گسترش زبان ملی و رسمی خود، در خارج از مرزهای کشورشان بنا نهاده‌ و به آموزش آن در کشورهای دیگر همت گماشته‌اند. در ایران هم هرچند خیلی متاخرتر از کشورهای دیگر، اما در نهایت سال 92، «بنیاد سعدی»، به همین منظور دایر شده است. پیرو گزارش‌های نه‌چندان خوبی که از وضعیت زبان فارسی در کشورهای دیگر دریافت می‌کنیم و گلایه‌ها و نقدهایی که استادان و مدیران کرسی‌های زبان فارسی در دانشگاه‌های کشورهای مختلف، به‌ویژه استادان منطقه شبه‌قاره، از شیوه عملکرد ایران در گسترش زبان فارسی، تخصیص بودجه، تامین منابع، اعزام استاد و این قبیل موارد در گفت‌وگو با ایبنا اعلام داشتند،بهتر دیدیم با یکی از مسئولان بنیاد سعدی به عنوان یک نهاد عمومی غیر دولتی، گفت‌وگویی انجام بدهیم و حداقل آن بخشی از نقد و نظراتی که در گفت‌وگو با ایبنا عنوان شده را پیگیری کنیم. یک روز در تحریریه ایبنا میزبان رضامراد صحرایی، معاون آموزشی و پژوهشی بنیاد سعدی بودیم و در همین‌باره گفت‌وشنودی داشتیم که در ادامه می‌خوانید.

اطلاعات ما درباره تاریخ سیاسی و نفوذ بریتانیا در ایران فقط جنبه شعاری دارد

مجید تفرشی گفت: در زمینه تاریخ سیاسی و حضور و نفوذ بریتانیا در ایران اطلاعات ما کافی نیست و فقط جنبه شعاری آن وجود دارد. برای مواجه با جنبه‌های مختلف سیاه و سفید و منفی و مثبت درباره قدرت‌های بزرگ ما نیازمند به شناخت آن‌ها هستیم.

مجید تفرشی، تاریخ‌پژوه و دبیر چهارمین همایش مطالعات قاجار، در پایان این همایش درباره فرایند برگزاری این همایش و مشکلات پیش رو به خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) گفت: هر ساله این همایش را در ایران برگزار می‌کنیم و انجمن مستقلی با نام انجمن مطالعات قاجار داریم که کارش بررسی مسائل مختلف مربوط به ایران دوره قاجار است. سال نخست مروری بر مطالعات قاجار داشتیم، سپس در سال دوم جنگ جهانی اول را بررسی کردیم، سال سوم نیز به روابط ایران و روسیه و شوروی پرداختیم و امسال نیز به دلیل یکصدمین سالگرد قرارداد 1919 بین ایران و بریتانیا «ایران و استعمار بریتانیا در دوره قاجار» را بررسی کرده‌ایم.