انتشار «کتابِ فریدون رهنما» و «آرش شیواتیر»

«کتابِ فریدون رهنما» نوشته‌ سعید عقیقی و «آرش شیواتیر» نوشته‌ مهرداد صمدی منتشر شدند.

به گزارش ایسنا، «کتابِ فریدون رهنما» با شمارگان ۵۰۰ نسخه و بهای ۲۶۲ هزار تومان در انتشارات «رُشدیه» در دسترس علاقه‌مندان ادبیات و سینما قرار گرفته است.

در معرفی ناشر از این کتاب آمده است: «کتابِ فریدون رهنما» نوشته‌ سعید عقیقی، نویسنده، منتقد و مدرس مطرح سینماست که پژوهش و نوشتن در حوزه سینما، فرهنگ و ادبیات از جمله فعالیت‌ها و علایق دیرین و همیشگی اوست. او همچنین در مقام فیلمنامه‌نویس و کارگردان، آثار ماندگاری مانند «شب‌های روشن»، «صداها»، «هفت‌پرده» و «داستان دوست» را در کارنامه‌اش دارد.

فریدون رهنمای شاعر، نویسنده و فیلمساز، چهره‌ای مهم، نوگرا و اثرگذار در زمینه‌ فرهنگ و هنر ایران است که در طی ادوار حضور و فعالیت فرهنگی‌اش، همواره شخصیتی جریان‌ساز بوده و با شیوه‌ای مدرنیستی اما متکی بر غنای فرهنگ ایرانی، به خلق آثاری متفاوت و بحث‌انگیز پرداخته است.

خاطراتی از عبدالحسین زرین‌کوب

دکتر مرده است و حالا حتماً قمر خانم به پنجره نگاه می‌کند و این باران بی‌هنگام. با خودش می‌گوید: «می‌بینی عظیم آقا این آسمان دل من رو خوب فهمیده» یا حتماً به استادش بدیع‌الزمان فروزانفر فکر می‌کند، می‌گوید: «آقای فروزانفر، آقای ما هم تشریف آوردند خدمت شما. لطفاً مراقب ایشان باشید... خدا کند اون دنیا سرد نباشد که عبدی طاقت سرما را ندارد.»

محمد حسینی باغسنگانی در کتاب‌ پژوهشی «چراغداران فکر و فرهنگ و هنر ایران» که هنوز منتشر نشده در بخشی به عبدالحسین زرین‌کوب (ص ۴۳۰ - ۴۵۰) پرداخته است. او در مطلبی که درباره زرین‌کوب (متولد ۲۷ اسفند ۱۳۰۱ _ درگذشته ۲۴ شهریور ۱۳۷۸) در اختیار ایسنا قرار داده، آورده است: «من اینجا نشسته‌ام، عظیم کنار من و قمر خانم و فرح خانم هم که همیشه کنار هم بوده‌اند الان هم کنار هم‌اند و آقای دکتر توی اون یکی اتاق است. هی بلند می‌شود از توی کتابخانه یک چیزی برمی‌دارد و هی می‌نشیند و همین طور باز بلند می‌شود و می‌نشیند. تصویری است که می‌رود و می‌آید. عربی چیزهایی زیر لب زمزمه می‌کند. به قمر خانم می‌گویم: «عجب کیفی می‌کنند آقای دکتر وقتی عربی حرف می‌زنند.» عظیم لبخند می‌زند، می‌گوید: «خوب این طوری به پدرمان ادای احترام می‌شود». می‌پرسم یعنی چی؟ قمر خانم لبخند زیبایی می‌زنند می‌گویند: «نه این نیست. ماجرایی هست اینجا، طولانی است باشد برای بعد» صدای دکتر از آن اتاق به گوش می‌رسد.

«اللّهم اجعلنا خیراً مما یقولون و اَغْفر لنا ما لایعملون»

نگاهی انتقادی به سیمای قوم ترکمن در رُمانِ «آتش، بدونِ دود»/ بخش دوم

۱۴۰۰-۰۴-۱۶

پایگاه خبری اولکامیز – کمال الدین اراز گلدی داشلی برون کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی در باره ( رمان آتش بدون دود ) مقاله ای را به اولکامیز ارسال کرد که قسمت دوم آن را هم اینک می خوانید :

یک مَثَلِ قدیمیِ ترکمنی از «نادر ابراهیمی»!

نادر ابراهیمی در ارتباط با آداب و رسوم و فرهنگ قوم ترکمن در پایان جلد سوّم و پایان دوره‏ی اوّل رُمانش به تحقیقات وسیع میدانی ‏اش در این زمینه اشاره می‏کند و می‏نویسد:

«امّا، اشاراتم به آداب و رسوم، تا آن‏جا که مقدور بود و بیست و هفت سال رابطه با صحرا و جستجو در اعماق صحرا به من یاد داده، اشاراتی اصیل است و درست؛ و اگر ترکمن جوانی یافته شد که ادّعا کرد: ما چنین آداب و سنّت‏ هایی نداشته ‏ایم؛ باید از پدربزرگش سؤال کرد -اگر زنده باشد- چرا که من از پدربزرگ‏ها و مادربزرگ‏ها پرسیدم؛ سال‏های سال.»(ابراهیمی، ۱۳۸۶: ۳/۴۳۰).

می ‏بینیم که نویسنده در این قسمت ادّعا دارد که اشارات او به فرهنگ قوم ترکمن در کتابش کاملاً صحیح و منطبق بر آداب و رسوم قوم ترکمن است، با این وجود همان طور که در مقدّمه هم ذکر شد، ضرب ‏المثلی با مضمون «آتش، بدونِ دود نمی‏شود، جوان بدونِ گناه» در فرهنگ قوم ترکمن یافت نشده و حتّی با پرس و جو از پدربزرگ‏ها و مادربزرگ‏ها نیز چنین چیزی حاصل نشده است.

نگاهی انتقادی به سیمای قوم ترکمن در رُمانِ «آتش، بدونِ دود»/ بخش اول

۱۴۰۰-۰۴-۱۵

پایگاه خبری اولکامیز- کمال‏ الدین ارازگلدی داشلی‏ برون کارشناس ارشد زبان و ادبیّات فارسی و از فرهنگیان اهل تحقیق گنبد مقاله ای در خصوص کتاب آتش بدون دود نادر ابراهیمی نویسنده نامدار ایران ارسال نمود که در چند قسمت منتشر خواهیم کرد . بخش اول این مقاله را با هم بخوانید :

چکیده

«نادر ابراهیمی» یکی از پرکارترین نویسندگان صد سال اخیر ادبیات داستانی ایران است که به خاطر رُمان بلند و هفت جلدی «آتش، بدونِ دود» جایزه‏ی نویسنده‏ ی برگزیده ‏ی بیست سال بعد از انقلاب را دریافت کرده است. ابراهیمی در این رُمان که به ادّعای خودش تاریخ داستانیِ خلقِ ترکمن است، برای شناساندن چهره ‏ی واقعی و اصیل ترکمن‏ها به مردم ایران، تلاش می‏کند. به همین جهت و در لابه ‏لای اثرش به تاریخچه‏ ی اقوام بزرگ ترکمن و آداب و سنن رایج بین آن‏ها می‏پردازد و سعی می‏کند حوادث داستانش را مطابق با این آداب و سنن پیش ببرد، امّا این که در این باره تا چه حد موفّق بوده و جانب امانت‏داری را رعایت کرده و گفتار و رفتار شخصیّت‎های داستانش را با محیط و فرهنگ قومی حاکم بر جامعه‏‏ی محلّ روی دادن حوادث، یعنی ترکمن‏صحرا مطابقت داده، موضوعی است که محل بحث و بررسی است. در این مقاله بر آن هستیم تا با نگاهی انتقادی، نحوه‏ ی تصویرگری و بازتاب سیمای قوم ترکمن را توسّط «نادر ابراهیمی» در این رُمان نقد و تحلیل کنیم.

واژه‏ های کلیدی: آتش بدونِ دود، نادر ابراهیمی، قوم ترکمن، نقد.

نشریه تخصصی « تاریخ و پژوهش » منتشر شد

۱۴۰۲-۱۲-۲۵

پایگاه خبری اولکامیز – شماره ۳۴-۳۳ نشریه تخصصی و بین المللی تاریخ و پژوهش (بهار-تابستان۱۴۰۳) به چاپ رسید و در کتابفروشی قابوس(قاضی) به نشانی گنبد، خ وحدت شرقی، چهار راه دوم، موجود می باشد.

مقالات این شماره:

بررسی تأثیر مدرنیته بر منسوجات ترکمن در زمان قاجار
دکتر محمد حسین پندار، رقیه خان بیگی

نقش ارتش در سقوط دولت دکتر مصدق
دکتر محمدحسین پندار، ام کلثوم پوریان

موضع گیری علمای ترکستان در برابر انقلاب شوروی
دکتر سیف الدین آرشاهین، ترجمه ی محمد قجقی

سفرنامه از جرجان تا قونیه
ماهم عاشوری دوجیhossein.noee@gmail.c

——————————

مطالعه تطبیقی برای شناخت معماری مساجد تیموری و ترکمانی بر اساس مولفه‌های کالبدی

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• عارف عزیزپور شوبی 1
• احد نژادابراهیمی 2

1 دانشگاه هنر اسلامی تبریز

2 استاد گروه معماری و شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

10.30465/hcs.2023.44006.2739

چکیده

دوره ترکمانان از ادوار تاریخی مهم در مطالعه تاریخ معماری ایرانی است. قرارگیری در محدوده‌های مرزی بین دول تیموری و عثمانی و بناهای اندک باقی مانده از آنها موجب شده است تا پژوهش در تاریخ معماری این دوره با چالش‌هایی همراه باشد. این موضوع سبب شده است تا پژوهش‌های صورت گرفته در رابطه با بناهای دوره ترکمانی، معماری آنها را ذیل معماری تیموریان در ایران و معماری عثمانی در ترکیه مورد بررسی قرار دهند. بررسی اسناد تاریخی و همچنین کشف تهرنگ مسجد حسن پادشاه در کاوش‌های اخیر باستان‌شناسی این امکان را بوجود می‌آورد تا مساجد این دوره تاریخی مجدداً مورد مطالعه قرار گیرد. هدف پژوهش مطالعه تطبیقی مساجد دوره تیموری و ترکمانی برای شناخت وجوه تمایز و اشتراک معماری مساجد این دو دوره تاریخی مهم است که در یک دوره تاریخی باهم مراودات فرهنگی و سیاسی داشتند. این پژوهش با مطالعه ویژگی معماری مساجد ترکمانی و تیموری به دنبال پاسخ به این سوال است: وجوه تمایز بین معماری مساجد دوره تیموری و ترکمانی چیست؟ نتایج این مطالعه تطبیقی نشان داد، نقل و انتقالات فرهنگی بین تیموریان و ترکمانان باعث شد تا اسلوب معماری مساجد این دو سلسله به صورت متقابل مورد مراوده قرار بگیرد که سبب شکل‌گیری اشتراکاتی در معماری شود. این مراودات فرهنگی موجب عدم استقلال هنر و معماری هیچ کدام از سلسله‌ها نشد.

کلیدواژه‌ها

• معماری مساجد تیموری"
• معماری مساجد ترکمانی"
• مسجد-مقبره"
• مسجد کبود تبریز"
• "
• مسجد حسن پادشاه تبریز"

رویای بزرگ» در گنبدکاووس رونمایی شد

ایسنا/گلستان از مستند ورزشی سینمایی «رویای بزرگ» در شهرستان گنبد کاووس رونمایی شد.

روز 26 بهمن ماه از مستند سینمایی ورزشی «رویای بزرگ» که پیرامون رشد ورزش والیبال ایران در سه دهه اخیر است در شهرستان گنبدکاووس (پایتخت والیبال ایران) با حضور فرهاد قائمی بازیکن سابق تیم ملی و برخی از چهره های شهرستان و برخی از پیشکسوتان رونمایی شد و مورد تقدیر و تشکر مخاطبین قرار گرفت.
این مستند از تولیدات مرکز مستند سفیرفیلم است و کارگردانی و تهیه کنندگی آن بر عهده احسان مشکور و حسین محمدی واله بوده است.
در ابتدای این مراسم کیومرث کرده مجری باسابقه ورزش والیبال ایران ضمن خیر مقدم به مخاطبین توضیح کلی درباره برنامه رونمایی داد و سپس اکران مستند آغاز شد. پس از اتمام اکران مستند از چهره های پیشکسوت ورزش والیبال شهرستان گنبدکاووس تقدیر و تشکر شد و پس از آن تقدیر ویژه ای از فرهاد قائمی صورت گرفت.

برندگان جوایز دکلمه‌ و خوانش اشعار مخدومقلی فراغی اعلام شد

پایگاه خبری اولکامیز – محمود یاردم صادقی شاعر ترکمن افغانستانی مقیم ایران از طرف برگزار کنندگان و داوران « مسابقه دکلمه و خوانش شعر مخدومقلی فراغی » گزارش خبری ذیل را جهت نشر در اختیار اولکامیز قرار داد که بی کم و کاست در ذیل می خوانید:

تعدادی از جوانان ادبی و فرهنگی ترکمن های افغانستان با ابتکار و زیر نظر استاد حاجی قلی یولداش، در ۲۱ فبروری سال جاری به مناسبت روز زبان مادری، بخاطر رشد دکلمه و خوانش اشعار مخدومقلی فراغی، این مسابقه‌ی بین المللی را، راه انداخته بودند.

خبر آگهی این مسابقه در فضای مجازی به ویژه در فیسبوک بعد از تاریخ ۲۱ فبروری همگانی شد. همچنانکه از علاقه مندان تقاضا بعمل آمده بود، تا ۲۹ فبروری ۲۰۲۴ هرکدام یک شعر از دیوان اشعار مخدومقلی فراغی را دکلمه‌‌ی نموده، فایل ام‌ پی‌تری آن را، به آدرس واتساپی گروه برگزار کننده ارسال نمایند.

کـشف اشیاء تاریخی چندهزار ساله در گنبدکاووس

ایسنا/گلستان فرمانده انتظامی گنبدکاووس از کشف اشیاء تاریخی چندهزار ساله در این شهرستان خبر داد.

سرهنگ نادعلی صادقی شامگاه چهارشنبه ،چهارم بهمن ماه ۱۴۰۲ به تشریح جزئیات کشف اشیاء عتیقه در شهرستان گنبدکاووس پرداخت و اظهار کرد: در پی اطلاع واصله مبنی بر وجود اشیاء عتیقه چندهزار ساله در یکی از محلات شهرستان گنبدکاووس موضوع به صورت ویژه در دستور کار پلیس قرار گرفت.

وی با بیان اینکه مأموران با کارهای تخصصی و یک سری اقدامات اطلاعاتی محل اختفای متهم و اشیاء عتیقه را شناسایی کردند، ادامه داد: پلیس با هماهنگی مرجع قضایی به مخفیگاه این متهم وارد شد.

فرمانده انتظامی شهرستان گنبدکاووس با تأکید بر اینکه در بازرسی از مخفیگاه این فرد، تعداد ۱۴۲ شیء تاریخی کشف شد، خاطرنشان کرد: در این زمینه یک متهم دستگیر و پس از تشکیل پرونده به منظور سیر مراحل قانونی تحویل مراجع قضایی شد.

ماه رمضان در ترکمن صحرا

ماه مبارك رمضان ماه ضيافت الهي، ماه رحمت است و همه مؤمنان در اين ماه به انجام فرايض ويژه مي‌پردازند و اقوام مختلف گلستان (فارس، تركمن، بلوچ و سيستان) نيز در اين استان با تكيه بر آداب و مراسم خاص محلي خويش و براي بهره‌گيري از اين ماه مبارك، فرايض الهي را به جاي مي‌آورند.
تركمن‌ها در اين ماه آيين‌هاي خاصي دارند از جمله اين كه، قبل از فرارسيدن ماه مبارك رمضان اواخر ماه شعبان روزه مي‌گيرند و خود را براي اين ماه پر بركت آماده مي‌كنند و با اين عمل به استقبال ماه مبارك رمضان مي‌روند. روزه استقبال ارزش خاصي در بين تركمن‌ها دارد و بسياري از افراد خانواده‌ها، كوچك و بزرگ، با شور و شوق خاصي با انجام مستحبات به پيشواز ماه ضيافت الهي مي‌روند. زنان و دختران تركمن به طور سنتي و خودجوش قبل از حلول ماه مبارك رمضان مسجد محل خود را نظافت و غبارروبي كرده و برخي از خانواده‌ها هم مساجد را با فرش و نمدهايي كه مخصوص خواندن نماز است و بين تركمن‌ها به نماز ليق (سجاده) مشهور است مزين مي‌كنند.

چهارشنبه‌سوری در یک متن کهن

تنها نوشته کهنی که از جشن چهارشنبه‌سوری به ‌اشاره نام می‌بَرَد و پیشینه آن را می‌نماید، «کتاب تاریخ بخارا» است.

به گزارش ایسنا، علی بلوکباشی در «مقاله چهارشنبه‌سوری» که در مجله «هنر و مردم» منتشر شده، با بیان این مطلب نوشته است: «و چون امیر سدید منصوربن نوح به مُلک بنشست، اندر ماه شوال سال به سیصد و پنجاه به جوی مولیان، فرمود تا آن سرای‌ها را دیگربار عمارت کردند و هرچه هلاک و ضایع شده بود، بهتر از آن به حاصل کردند. آنگاه امیر سدید به سرای بنشست. هنوز سال تمام نشده بود که چون شبِ سوری، چنان‌که عادتِ قدیم است، آتشی‌ عظیم افروختند... .»

انتهای پیام

مرور خاطرات ایران درّودی

چاپ تازه دو کتاب گفت‌وگو با ایران درّودی، نقاش فقید معاصر منتشر شده است؛ یکی «گفت‌وگو با ایران درّودی» و دیگری «نقاشی با نور» که دیدگاه‌های او را دربارۀ نقاشی و هنر معاصر ایران، به ویژه شعر معاصر فارسی منعکس می‌کنند.

به گزارش ایسنا، مهدی مظفری ساوجی از انتشار چاپ‌ هفتم «گفت‌وگو با ایران درودی» از سوی انتشارات ثالث و چاپ دوم کتاب «نقاشی با نور» (گفت‌وگوی دیگر خود با ایران درودی) از سوی انتشارات دیدآور خبر داد.

این شاعر و پژوهشگر، که سال ۱۳۸۸ «شناختنامۀ ایران درودی» را به وسیلۀ انتشارات سخن منتشر کرده بود، در دو کتاب اخیر خود که به تازگی تجدید چاپ شده، با ایران درودی، نقاش برجستۀ معاصر، به گفت‌وگو نشسته و دیدگاه‌های او را دربارۀ نقاشی و هنر معاصر ایران، به ویژه شعر معاصر فارسی ثبت و ضبط کرده است.

مظفری ساوجی در مقدمۀ خود بر «نقاشی با نور» که مجموعۀ گفت‌وگوهای او را با ایران درودی دربارۀ شعر معاصر به‌­ویژه پنج شاعر نوگرا، یعنی نیما یوشیج، احمد شاملو، مهدی اخوان ثالث، فروغ فرخزاد و سهراب سپهری دربرمی‌گیرد، به این نکته اشاره کرده است که این گفت‌وگوها در فاصلۀ سال­‌های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۴ انجام شده و درواقع، بخش دوّم کتاب «گفت‌وگو با ایران درّودی» است که در سال ۱۳۹۷ به‌­وسیلۀ انتشارات ثالث منتشر شد و به‌تازگی چاپ هفتم آن منتشر شده است.

اثر هنرمند گلستانی برگزیده دومین نمایشگاه بین المللی آرت فیر تهران

ترکمن سسی - تابلوی نقاشی "زنان پنبه چین ترکمن" اثر آرزو پناه، هنرمند هنرهای تجسمی از گلستان، در دومین نمایشگاه بین المللی آرت فیر تهران در بین آثار برگزیده نمایشگاه قرار گرفت.
این هنرمند گلستانی به خبرنگار ترکمن سسی گفت: تابلوی نقاشی "زنان پنبه چین ترکمن" با موضوع آزاد و با تکنیک رنگ روغن در سایز ۸۰ ،۸۰ کار شده و هدف آن ترویج فرهنگ و هنر ترکمن و الهام گرفته از زنان ترکمنستان و هنرمندان ترکمنستانی است.
موسس آموزشگاه هنرهای تجسمی یاشیل یادآور شد: توجه به این رویداد هنری و انعکاس آن در رسانه ها موجب می شود تا نوجوانان ما به نقاشی و کارهای هنری علاقمند شوند و نیز برای کسانی که در این رشته ها فعالیت دارند مایه دلگرمی است.
موسس شرکت هنری اترک بوم مراوه تپه تاکید کرد: تربیت هنرمندان بویژه نوجوانان ترکمن در رشته های هنری باعث ترویج هرچه بیشتر آئین و فرهنگ ترکمن در جای جای ایران زمین و چه بسا فراتر از مرزهای سرزمینی می شود.
دومین نمایشگاه بین المللی آرت فیر تهران از 2 تا 4 اسفند ماه امسال در مرکز همایش های بین المللی رایزن واقع در نیاوران تهران در بخش های نقاشی، هنر دیجیتال، مجسمه و عکاسی در حال برگزاری است.
این نمایشگاه به عنوان بزرگترین رویداد هنری ایران از ساعت ۱۵:۰۰ تا ۲۱:۰۰ پذیرای بازدید علاقمندان و دوستداران هنر است. بزرگترین نمایشگاه هنر ایران هرساله به همت گروه هنری نگارا برگزار می شود و در دوره ی قبلی میزبان بیش از ۵ هزار هنرمند و هنردوست بود.

خبرنگار : بلقیس کردبچه

نمایشنامه خوانی در بنیاد مختومقلی فراغی

پایگاه خبری اولکامیز – نمایشنامه ترکمنی «یاشایئشینگ بوغونلاری»
(نمایشنامه ای در خصوص آداب و رسوم ترکمنها- از تولد تا مرگ)

نویسنده: حکیم بهرامی
ترجمه از فارسی به ترکمنی: عید محمد اونق
اجرا: حکیم بهرامی

زمان: دوشنبه ۱۴۰۲/۱۲/۲۱ ساعت ۱۵:۳۰
مکان: گنبد- پاساژ قابوس – طبقه بالا – دفتر بنیاد مختومقلی فراغی
یادآوری: برنامه رأس ساعت مقرر آغاز خواهد شد.

www.ulkamiz.ir

برای نوشتن کتاب علی نصیریان کفش آهنی پوشیدم

نویسنده کتاب «نگاهی به زندگی و آثار علی نصیریان» در آستانه رونمایی از این کتاب می‌گوید: بسیاری از دوستان می‌گفتند نوشتن کتاب آقای نصیریان کار خیلی سختی است ولی من کفش آهنی و زره پوشیدم و آن را نوشتم.

کتاب علی نصیریان، دهه ۹۰ توسط نگار حسینی، نوشته شده و قرار است این کتاب که از سوی انتشارات فرهنگ معاصر منتشر شده، روز پنجشنبه ۱۷ اسفند ماه رونمایی شود.

نگار حسینی، در آستانه رونمایی از این کتاب در گفتگو با ایسنا توضیحاتی درباره این اثر ارایه می‌دهد.

او با اشاره به ضعیف بودن تاریخچه شفاهی در ایران ادامه می‌دهد: متاسفانه ما در حوزه تاریخچه شفاهی بسیار فقیریم و در این زمینه خیلی کم‌کاری داریم. بسیاری از چهره‌های مهم کشور ما با وجود آثار درخشان خود، در بخش گردآوری کارهایشان خیلی ضعیف عمل کرده‌اند چون در کشور ما خاطره‌نویسی و نوشتن زندگی‌نامه، خیلی مرسوم نیست.

حسینی اضافه می‌کند: هرچند مدتی است نوشتن خودزندگی‌نامه تا حدودی رواج پیدا کرده ولی این گونه آثار اغلب، رویکرد پژوهشی ندارند و بیشتر شامل خاطرات شخصی آن نویسنده‌اند. بنابراین با علم به این ضعف، مشغول کار شدم.

سلسله خواجگان، نوشته ی: فاطمه لاجوردی

خواجِگان، سِلْسِله، گروهی از مشایخ صوفیه در منطقۀ ماوراء‌النهر که در فاصلۀ سده‌های ۶ تا ۸ ق / ۱۲ تا ۱۴ م می‌زیستند و پیش‌قراولان و پیشینیان طریقۀ نقشبندیه به شمار می‌آیند.
مشایخ سلسلۀ خواجگان که همه با لقب خواجه خوانده می‌شوند، به‌ترتیب عبارت‌اند از: عبدالخالق غُجدوانی (د ۵۷۵ یا ۶۱۷ ق / ۱۱۷۹ یا ۱۲۲۰ م)؛ عارف ریوْگَری (ریوْگروی) (د ۶۴۹ یا ۷۱۵ ق / ۱۲۵۱ یا ۱۳۱۵ م)؛ محمود اَنجیر فَغنَوی (د ۶۸۵ یا ۷۱۵ ق / ۱۲۸۶ یا ۱۳۱۵ م)؛ علی رامتینی (یا رامیتَنی، ملقب به حضرت عزیزان) (د ۷۱۵ ق / ۱۳۱۵ م)؛ محمد بابا سَمّاسی (د ۷۵۵ ق / ۱۳۵۴ م)؛ سید امیر کُلال (د ۷۲۲ ق / ۱۳۲۲ م) (بخاری، ۴۳؛ طاهری، ۳۰). دانسته‌های ما دربارۀ جزئیات زندگی اغلب اینان بسیار اندک است و در بیشتر منابع، تنها اشاره‌هایی به محل زندگی، شغل، خلفا، تاریخ درگذشت و محل دفن آنان یافت می‌شود.
دربارۀ عبدالخالق غجدوانی که منابع نقشبندی او را «سر‌دفتر طبقۀ خواجگان و سر‌سلسلۀ این عزیزان» به شمار می‌آورند (فخرالدین، ۳۴؛ خواجه محمد، فصل ... ، ۶۹۶؛ خانی، ۱۱۰)، تنها می‌دانیم که پدرش عبدالجلیل نام داشت و در ملطیۀ روم زندگی می‌کرد. ظاهراً نسب او به مالک بن اَنَس می‌رسید و به‌سبب آراستگی‌ به علوم ظاهری و باطنی، در محل زندگی خود جایگاه ممتازی داشت، اما به دلیلی ناشناخته، و شاید به‌سبب آشفتگیهای سیاسی و اجتماعی، همراه با خانواده‌اش به ماوراء‌النهر مهاجرت کرد و در غجدوان، در اطراف بخارا، ساکن شد. عبدالخالق در همین روستا به دنیا آمد و در سالهای جوانی خود در بخارا به تحصیل علوم رایج پرداخت و چنان‌که در منابع آمده است، پس از آنکه به‌سبب اشتیاق درونی‌اش با خضر دیدار کرد و از او ذکر خفی را تعلیم گرفت، در ۲۲‌سالگی به ابویعقوب یوسف همدانی دست ارادت داد و نزد او به سلوک پرداخت. غجدوانی چهارمین خلیفه از خلفای چهارگانۀ همدانی بود و پس از عبدالله بَرَقی، حسن اَنداقی و احمد یَسَوی بر مسند ارشاد نشست (غجدوانی، ۸۲؛ فخرالدین، ۳۴-۳۵؛ جامی، نفحات ... ، ۳۸۳؛ خانی، ۱۱۱).

برای ناصر تقوایی وسینمایش

نسخه اصلاح و مرمت شده فیلم سینمایی «ناخدا خورشید» ناصر تقوایی در موزه سینما به نمایش درمی‌آید؛ فیلمی که تهیه‌کننده‌اش، دلیل ماندگاری آن را شناخت خوب این فیلم‌ساز از جنوب می‌داند.

همان‌طور که ناصرتقوایی خودش می‌گوید: « در تابستان سال ۱۳۲۰ خورشیدی، در گرمای جنگ جهانگیر دوم، در قلب جنگلی از نخل‌های ستبر سبز، در یک روستای عرب‌نشین زاده شدم. در کودکی یک سیاح حرفه‌ای بودم و همراه پدر به دوردست‌ترین بندرهای دریای جنوب سفر کردم و هرکلاس ابتدایی را در شهری و دهکوره‌یی خواندم و هفت سال بعد که به زادگاه خودم برگشتم در عالم خیال یک سندباد نوجوان بودم. در مدرسه به ادبیات علاقه داشتم، اما ریاضی خواندم. در جوانی داستان کوتاه می‌نوشتم و فریفته‌ی شیوه‌های نو بودم، اما باز نمی‌دانم چه شد که از سینما سر درآوردم.»

به گزارش ایسنا، این هنرمند در سال‌های اخیر به دلیل بیماری، کمتر در محافل عمومی حاضر شده است و قرار است نسخه مرمت شده فیلم «ناخدا خورشید» که توسط فیلم‌خانه مرمت و اصلاح شده است،روز چهارشنبه ۱۶ اسفند ساعت ۱۶ برای علاقمندان سینما در سالن فردوس موزه سینما به روی پرده می‌رود و بعد از نمایش فیلم نشستی با حضور هارون یشایایی تهیه کننده و سعید قطبی زاده نویسنده و منتقد سینما پیرامون سینمای تقوایی و این فیلم برگزار شود.

دو چهره مختومقلی

فراز هایی از زندگی فراغی با تلفیقی از چندین اثر از نویسندگان

اولکامیز – علی بشارتی : برای سفر به گذشته های فراغی وگشت وگذار در لابلای صفحات تاریخ،با کتاب دو چهره مختومقلی فراغی،اثر محقق وپژوهشگر تاریخ استاد آنا دوردی عنصری همراه شوید
این مجموعه در راستای اشعار فراغی از تلفیق وگرد هم آوردن چندین اثر مختلف از نویسندگان وچهره های متفاوت بوجود آمده است وبه نوعی آثاری منحصر بفرد که با در کنار هم قرار دادن مستندات ومشهورات تجربه ای متفاوت وخاص برای مخاطبین رقم می زند.

بی تردید شاعر بلند آوازه ،مختومقلی فراغی یکی از تاثیر گذارترین شخصیت های تاریخ بوده وآن طوری که باید شناخته نشده وشناخت خیلی ها نیز بر اساس مشهورات کاذب یا تکراری می باشد.

اگر چه ما از واقعیت های تاریخی زندگی فراغی تا حدودی اگاه هستیم ولی ابهاماتی نیز وجود داردکه باید به دنبال پاسخی در خور بگردیم.

موسیقی ایرانی در زمان غزنویان و سلجوقیان


با آن که از دوره ی غزنوی و سلجوقی به خاطر رویدادهای گوناگون سیاسی و نظامی، آگاهی شایسته ای درباره ی موسیقی ایرانی در دست نیست، ولی مدارک موجود استمرار این هنر والا را تایید می کند. چنان که در روزگار محمود غزنوی موسیقی نقش قابل ملاحظه ای داشته است و بنابر آن چه در اشعار فرخی سیستانی دیده می شود، «چنگ»، ساز مشهور و متداولی بوده است.
همچنین در زمان سلجوقیان می توان از رساله ی موسیقی خیام یا خیامی (ابوالفتح عمربن ابراهیم) ریاضی دان و دانشمند نامی یاد کرد که به نوبه ی خود می تواند نمودار نظام علمی موسیقی ایران در آن روزگار باشد. پس از آن می توان از «قابوسنامه» نام برد که بخشی از آن به موسیقی اختصاص دارد و همچنان «جامع العلوم» اثر «فخرالدین رازی» که دانشنامه ای است با بخشی مختصر در موسیقی، و چون همانند «قابوسنامه» به فارسی نگارش یافته است می تواند ثمر آفرین باشد.