به مناسبت درگذشت مرتضی کیوان؛

مرتضی کیوان مجال رشد در زمینه ادبیات را پیدا نکرد

فرشاد قوشچی بیان کرد: اگر شما نامه‌های عاشقانه غلامحسین ساعدی به معشوق خود یا نامه‌های شاملو به آیدا را بخوانید متوجه می‌شوید که بسیار ساده است و می‌توان گفت سطح ادبی خاصی ندارد اما وجه ادبی نامه‌های مرتضی کیوان به پوری سلطانی روشن است و نمایان‌گر استعداد ادبی ایشان.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) شصت‌وشش سال پیش در چنین روزی (بیست‌وهفتم مهرماه 1333) مرتضی کیوان شاعر و منتقد هنری اعدام شد؛ او را جزو اولین ویراستاران ایرانی معرفی می‌کنند که انجمن ادبی شمع سوخته را به همراه هوشنگ ابتهاج، سیاوش کسرایی، نیما یوشیج و احمد شاملو بنیان‌گذاری کرد. تسلط کیوان به ادبیات روسیه سبب شد نوشتارهایی درباره ادبیات این کشور بنویسد. همچنین او در دهه 1320 و اوایل دهه 1330 مدیریت داخلی مجله بانو و دبیری مجله جهان نو را برعهده داشت و عضو هیئت تحریریه مجله کبوتر صلح بود.
 

مدایح نبوی در مثنوی معنوی

ایسنا/اصفهان حبّ مولانا نسبت به پیامبر غیرقابل انکار است و شیوه‌ای که آن شاعر عارف برای پرداختن به امتیازات رسول اسلام پیشه کرده، سراسر درس.

در یکی از روایت‌های مربوط به دیدار شمس و مولانا؛ دیداری که سرنوشت ادبیات و عرفان ایران را تغییر می‌دهد و ابعادی فرازمانی و فرامرزی پیدا می‌کند، آمده است که روزی مولانا سوار بر استری از بازار عبور می‌کرده که شمس، افسار استر را می‌گیرد و می‌گوید: «سؤالی دارم». مولانا می‌گوید: «بپرس» و شمس می‌پرسد: «مقام پیامبر بالاتر است یا بایزید؟»

 مولانا جواب می‌دهد: «بایزید اگر سلطان شد به‌واسطۀ این بود که تاج پیروی از پیامبر بر سرنهاده بود» و شمس در ادامه می‌پرسد: پس چرا پیامبر گفت: «ما عرفناک حق معرفتک» اما بایزید گفت: «سبحانی ما اعظم شأنی؟»

 با شنیدن این سخن، هوش از سر مولانا می‌رود و وقتی که برمی‌گردد پاسخ می‌دهد: «چون پیامبر، ظرفیتی عظیم داشت اما ظرف ظرفیت بایزید کوچک بود و به‌محض دریافت کوچک‌ترین تجلی پر شد.» این بار، هوش از سر شمس می‌رود و این مقدمه‌ای می‌شود برای شیفتگی این دو شخصیت بر یکدیگر. بعدازاین دیدار است که مولانا، به قولی سه ماه و به قولی چهل یا چهار روز، به حجرۀ شمس می‌رود و آن‌ها در می‌بندند و از عالم معنی سخن می‌گویند. سپس، شاگردان مولانا می‌بینند که استادشان در برابر شمس تعظیم کرده، به او استاد می‌گوید، دیگر سراغ درس و منبر نمی‌رود و همان واقعه که رد پای پیامبر نیز در آن است، از جلال‌الدین محمد بلخی، مولانا می‌سازد.

به مناسبت سالگرد وفات پیامبر اسلام(ص)؛

مجید قیصری: هویت جامعه ما به رسول اکرم گره خورده است

مجید قیصری گفت: کاری که من انجام داده‌ام یک روایت تاریخی بود اما امروز می‌خواهم از دید تاریخی نسبت به پیامبر(ص) فاصله بگیرم و به شکل یک مسئله هویتی به ایشان نگاه کنم چراکه هویت جامعه ما به ایشان گره خورده است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) رمان «سه کاهن» نوشته مجید قیصری از معدود رمان‌هایی است که به زندگی پیامبر(ص) پرداخته است. قیصری سعی کرده است از ورای یک روایت تاریخی دست به آفرینش ادبی بزند و روایت خودش از تاریخ را بنویسد. با نگاهی به تاریخ داستان‌نویسی معاصر متوجه می‌شویم که کارهای داستانی درباره زندگی رسول اکرم(ص) بسیار کم و ضعیف است و آنچه تا امروز به آن توجه شده بیشتر بازنویسی تاریخی از روایت‌ها بوده نه بازآفرینی وقایع تاریخی برای نوشتن رمان یا داستان. بازآفرینی تاریخی می‌تواند فهم جدید و خلاقانه‌ای از وقایع نشان دهد که در چنین رویکردی کمتر مورد توجه بوده است. به هر ترتیب رمان «سه کاهن» به دلیل توجه به بعد داستانی یک روایت تاریخی نمونه‌ای درست از این کار است. رمان «سه کاهن» در سال 2018 برنده مدال طلای جشنواره اوراسیا شد و همچنین این کتاب به روسی نیز ترجمه شده است. به مناسبت سالگرد رحلت رسول الله(ص) گفت‌وگویی با مجید قیصری نویسنده رمان «سه کاهن» داشته‌ایم و اساسا دنبال این پرسش بوده‌ایم که نوشتن اثری درباره پیامبر(ص) چگونه می‌تواند باشد و اینکه به چه شکل می‌توان از دل روایتی تاریخی، رمانی بیرون کشید. 

محمود رنجبر در گفت‌وگو با ایبنا:

میزان توجه و تعداد اشارات مولوی به پیامبر بیشتر از سایر شاعران است

محمود رنجبر گفت: مثنوی به سه بخش از زندگی پیامبر اشاره کرده است و بعضی اوقات از آن در مقام تمثیل بهره برده است. او حکایت‌هایی از پیامبر را در آثار خود آورده است و به نقل سخنی از پیامبر پرداخته است یا به نقل اتفاقی درباره پیامبر پرداخته است. بنابراین میزان توجه و تعداد اشارات مولوی به پیامبر بیشتر از سایر شاعران است

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) بیست و هشتم صفر روزی است که بنابر روایتی روز فوت و بنا بر روایتی دیگر روز شهادت پیامبر اسلام، حضرت محمد است. یکی از موضوعات اصلی و رایج در ادبیات فارسی مدح پیامبر، اشاره به اتفاق‌های زندگی او و... است. به این بهانه مصاحبه‌ای ترتیب دادیم با محمود رنجبر، استاد دانشگاه گیلان، پژوهشگر ادبیات فارسی و قرآن و  حدیث.

از این پژوهشگر ادبیات فارسی درباره تاریخ و پیشینه سنت مدح و تعزیت در ادبیات فارسی و شروع مدح و تعزیت پیامبر اسلام و شخصیت‌های دین اسلام پرسیدیم. او در پاسخ گفت: «سنت مدح با ستایش حاکمان و پادشاهان از دیرباز در شعر و ادب فارسی وجود داشته است. اما در قرن دوم تا چهارم هجری که وجه غالبی از تحمیدیه‌ها در رثای شاهان بوده، ابیاتی پراکنده در وصف پیامبر نیز می‌بینیم. از قرن چهارم به بعد، به‌ویژه قرن هفتم و هشتم، تعداد ابیاتی که به مدح و منقبت و تعزیت پیامبر اختصاص پیدا می‌کند، سیر صعودی دارد. در این دوره با ابیات پراکنده سروکار نداریم. بلکه حکایت‌ها و بخش‌هایی از زندگی پیامبر به عنوان الگوی انسان‌ها مطرح می‌شود. این مسئله مثلا در مثنوی بسیار مشهود است.»

در آخرین نشست از بیست‌وچهارمین یادروز حافظ بررسی شد؛

پیوند عمیق شاعران ترک‌زبان با لسان‌ الغیب

در آخرین نشست از بیست و چهارمین یاد روز حافظ، حافظ‌شناسان به بررسی پیشینه تاریخی تأثیر حافظ بر شاعران ترک‌زبان، جایگاه حافظ شیرازی در فرهنگ و ادب آسیای صغیر پرداختند.

 به گزارش خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) در فارس، چهارمین و آخرین نشست تخصصی از بیست‌وچهارمین یادروز حافظ به‌صورت مجازی برگزار شد. در این نشست، حجابی قرلانغیچ به بررسی پیشینه تاریخی حافظ‌شناسی در دوره‌ عثمانی و جمهوری ترکیه پرداخت، عدنان قره‌اسماعیل‌اغلو، جایگاه حافظ شیرازی در فرهنگ و ادب آسیای صغیر را مورد تحلیل تاریخی قرار داد و روشنک اکرمی از حضور حافظ در دفترهای شعر امرسون گفت.
 
حجابی قرلانغیچ با اشاره به اینکه ترجمه‌های موجود از دیوان حافظ برای ترک‌زبانان اهمیت بسیاری دارد، به بررسی تاریخچه حافظ‌شناسی و حافظ‌پژوهی در ترکیه پرداخت و گفت: حافظ در کنار سعدی، مولانا، جامی، خاقانی و نظامی در ادبیات ترکی، ازجمله شناخته‌شده‌ترین شاعران فارسی‌زبان است.
 

وزیر بزرگ، نظام‌الملک

نظام‌الملک ۷۷ سال عمر کرد و سرانجام در چنین روزی، در سفر به بغداد حوالی نهاوند کشته شد (سال ۴۷۱ خورشیدی) . نوشته‌اند که نوجوانی از پیروان فرقه اسماعیلی به بهانه دادخواهی به او نزدیک شد و با دشنه‌ای که در آستینش پنهان کرده بود به وزیر زخمی کاری زد.

به گزارش ایسنا، روزنامه اعتماد نوشت: «در دوران نه چندان طولانی پادشاهی آلب‌ارسلان سلجوقی به وزارت رسید و این مقام را در زمان فرمانروایی ملکشاه، پسر و جانشین آلب‌ارسلان هم حفظ کرد. رفته‌رفته به چنان قدرت و نفوذی دست یافت که اعضای خاندان سلطنتی و خود شاه را هم نگران کرد و چنان بر امور مسلط شد که هیچ تصمیم بزرگی بدون اجازه و تأییدش انجام نمی‌شد. یک بار در موضوعی میان او و ملکشاه اختلاف افتاد و ملکشاه کسی را پیش وزیر فرستاد و پیغام داد: «اگر در حکومت با من شریک هستی، که این امر دیگری است در غیر این صورت چرا مرز میان فرمانروایی و فرمانبرداری را رعایت نمی‌کنی؟»

وزیر بعد از شنیدن این پیغام، تقریباً بی‌درنگ به فرستاده گفت: «به سلطان بگو که اگر تاکنون ندانسته‌ای که من در این فرمانروایی شریک تویم، پس بدان که به این جایگاه نرسیدی مگر با چاره‌گری و کارگردانی من. آیا می‌خواهی که به برداشتن دوات صدارت از مقابل تو فرمان دهم؟ تحقیقاً دوات صدارت من با تاج سلطنت تو وابسته و همراه است. هر وقت این دوات را برگیری، تاج نیز از سر تو برگرفته خواهد شد.»

 

یاد داشت هایی درخصوص برخی از وزیران دوره ی اولیه ی سلجوقی

نوشته ی : هارولد بوون ترجمه ی : محمّد قُجِقِی

توضیح مترجم : این مقاله درفاصله ی سال های 1957-1937 / م ، در بولتن مدرسه ی مطالعات شرقی و آفریقائی دانشگاه لندن ، توسّط هارولد بوون « Harold Bowen» به چاپ رسیده است.آقای مصطفی علیجان، عضو هیئت علمی بخش تاریخ دانشگاه اژه ترکیه، ترجمه ی ترکی آن را درنشریه ی «Tarih Okulu»،در شماره ی سپتامبر –دسامبر سال 2010 به چاپ رساند.حقیر به علّت مفید و علمی بودن مقاله، ترجمه را برمبنای کار آقای مصطفی علیجان انجام داد. متاسفانه دسترسی به اصل متن انگلیسی مقاله،برای مقابله، مقدور نشد.

متن ترجمه

مورّخین مسلمان قرون میانه که آثاری به زبان های عربی و فارسی نوشته ا ند،فهرست هایی درباره ی وزیران « طغرَل بی » اوّلین سلطان سلجوقی ارائه داده اند.ابن اثیر( متوفّای 1234/ م )(1) چهار فرد را به عنوان کسانی که برای طغرل وزارت کرده اند، ذکر می نماید:

1. ابوالقاسم علی بن عبدالله جوینی

2. رئیس الرؤساء ابو عبدالله حسین بن علی بن میکائیل

3. نظام الملک ابو محمّد حسن بن محمّد دهستانی

4. عمید الملک کَندری

رشید الدّین فضل الله ( متوفّای 1318 / م )(2) نام سه فرد را که قبل از کَندری ، وزارت طغرل بی را برعهده داشته اند، متذکّر می شود:

1. سالار ابو القاسم بوزگانی (3)

2. ابوالقاسم کرمانی

3. احمد دهستانی

تنها اثری که از محمدرضا شجریان ثبت ملی شد

محمدرضا شجریان در کنار سازهای ابداعی‌اش

صدای محمدرضا شجریان اصالت و تاریخ آواز ایرانی است. نه فقط در موسیقی که در خواندن قرآن و ادعیه نیز گنجینه‌هایی را به میراث گذاشته است. از آن همه آواز در قالب‌های گوناگون، دعای «ربّنا»ی او در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ایران ثبت شد.

به گزارش ایسنا، اردیبهشت ۱۳۹۶ سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دعای ربّنا با صدای محمدرضا شجریان را با عنوان «ربّنای شجریان؛ مثنوی در مایه افشاری» به شماره ۱۳۹۶ در فهرست ملی میراث فرهنگی ناملموس ثبت کرد و لوح آن، درحالی که این هنرمند نامدار در بستر بیماری و مراقبت بود، به همایون شجریان، فرزندش اهداء شد.

فریدون مشیری: برای شجریان بی‌اندازه دلواپسم

«باید اعتراف کنم که دو سه سالی است برای شجریان بی‌اندازه دلواپس هستم ... اما من، کی دیگر دستم به دامان او می‌رسد که بر قله شهرت ایستاده است؟»

به گزارش ایسنا، «اعتماد» در شماره امروز خود، متنی منتشرنشده‌ به قلم مرحوم فریدون مشیری - شاعر پرآوازه معاصر - درباره محمدرضا شجریان را منتشر کرده است که آن را در ادامه می‌خوانید:

یکی از سال‌های دهه (۵۰ - ۱۳۴۰) روزی در اداره رادیو، دوست شاعرم، هوشنگ ابتهاج (هـ. ا. سایه) که سرپرست واحد تولید موسیقی بود، گفت: «امروز بدیع‌زاده (خواننده معروف قدیمی) سرزده وارد اتاق شد و با شگفتی و حیرت گفت: در اتاق شورای موسیقی جوانی آمده، آواز می‌خواند، صدایش از اینجا تا اینجای پیانوست و با دستش فاصله‌ای را حدود سه چهار اکتاو نشان داد». ما همه تعجب کردیم و منتظر ماندیم. چندی بعد جسته و گریخته خبرهایی درباره پخش آواز این خواننده جوان می‌شنیدیم و مشتاق دیدارش بودیم. می‌گفتند نامش «سیاوش بیدکانی» است. بالاخره روزی توفیق دیدارش در واحد تولید موسیقی دست داد و دیدیم هنرمندی است که از خراسان برخاسته تا آفاق آواز این سرزمین را چون خورشید خاوری گرم و روشن کند.

نکته‌ای مغفول‌مانده درباره شجریان

حالا دیگر کسی تردیدی ندارد که «محمدرضا شجریان» از قله‌های موسیقی و آواز ایران است اما اگر کسی چنین ادعا کند که او همسنگ حافظ و مولانا و سعدی است، آیا سخنی به گزافه گفته‌ است؟

به گزارش ایسنا، جابر قاسمعلی - فیلمنامه‌نویس - با این مقدمه در یادداشتی با عنوان «خسارت هم‌عصربودن» در روزنامه «شرق» نوشت: در یکی از اپیزودهای مجموعه تلویزیونی «محله برو بیا» ـ که در دهه ۶۰ از تلویزیون پخش می‌شد ـ یکی از شخصیت‌های کودک‌صفت مجموعه، در پاسخ به اوسّای خود که توبیخش کرده چرا دیر به سر کار آمده، جوابی بامزه (نقل به مضمون) می‌دهد: «سر راه آمدن به دکان، سعدی را دیده و دقایقی با او حال‌واحوالپرسی کرده». اوسّا می‌پرسد کدام سعدی و شاگرد پاسخ می‌دهد: «‌همین آقای سعدی که شعر هم می‌گوید».

پیکر استاد شجریان از تهران بدرقه شد آیین تشییع زنده‌یاد محمدرضا شجریان، موسیقی‌دان و خواننده صاحب سبک و صاحب نام ایرانی از دقایق اولیه صبح امروز جمعه در بهشت زهرا تهران با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، اهالی فرهنگ و هنر و جمعی از موسیقی‌دانان برگزار و پیکر وی پس از اقامه نماز برای آیین تدفین به مشهد مقدس منتقل شد. پیکر استاد شجریان از تهران بدرقه شد به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مراسم تشییع استاد محمدرضا شجریان با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد. علاقه‌مندان و دوستداران پرشمار این استاد آواز ایرانی از ساعات اولیه بامداد در بهشت زهرا حاضر و با هم‌خوانی آثار این استاد با اهالی داغدار هنر همدردی کردند.

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو - ایران: فرهنگ ایران سیاه‌پوش شد دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو - ایران: فرهنگ ایران سیاه‌پوش شد دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو - ایران در پیامی با تسلیت درگذشت محمدرضا شجریان گفت: فرهنگ ایران سیاه‌پوش شد، بی‌گمان در هر نقطه ایران طنین صدای او می‌ماند. به گزارش ایسنا، به نقل از روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو در ایران، حجت‌الله ایوبی - دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو- ایران در پیام خود آورده است: «سرانجام خسرو آواز قرن، شاهِ بی‌قرین، شد ز نظر غایب و خلقی پی‌اش غمین. سرانجام مرغ سحرِ بنشسته در بستر خاموش شد و فرهنگ ایران سیاهپوش. و بی‌گمان می‌ماند در جای‌جای ایران طنین صدای او. این‌جا تمام می‌شود واژه‌ها در وصف آن خسروی فرهنگ. زبان حال اوست که: «ز خاک من اگر گندم برآید/ از آن گر نان پزی مستی فزاید//خمیر و نانبا دیوانه گردد/ تنورش بیت مستانه سراید//میا بی دف به گور من ای برادر/که در بزم خدا غمگین نشاید» درگذشت اسطوره آواز ایران را به همه فارسی‌زبانان جهان و عاشقان فرهنگ و ادب ایرانی به‌ویژه خانواده گرامی‌اش تسلیت می‌گویم.»

 

برنامه مشترک ایران و قزاقستان برای فارابی

«ایران و قزاقستان در برنامه‌ای مشترک برای هزاروصدوپنجاهمین سال تولد فارابی، پیشنهادِ برگزاری یک کنفرانس علمی - سیاسی را در ۱۹ اکتبر به صورت ویدیویی و با این محوریت مطرح و برنامه‌ریزی کردند.»

به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی کمیسیون ملی یونسکو- ایران، با برگزاری جلسه‌ای با حضور سفیر قزاقستان در ایران و دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو، نخستین هماهنگی‌ها برای برگزاری وبینار بین‌المللی فارابی با همکاری ایران و قزاقستان که در ۲۸ مهر برگزار می‌شود انجام شد. در این جلسه «اسخت اورازبای» - سفیر قزاقستان - اظهار کرد: معتقدم در ایران باید همکارهای بیشتری با کمیسیون ملی یونسکو ایران داشته باشیم و روابط فرهنگی در چارچوب یونسکو بین ایران و قزاقستان فعال‌تر شوند.

او با اشاره به برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای برگزاری وبینار بین‌المللی فارابی با همکاری مشترک ایران و قزاقستان عنوان کرد: امسال هزاروصدوپنجاهمین سال تولد فارابی دانشمند شرقی را جشن می‌گیریم. او متعلق به همه است و هرکدام از مناطق ما با فارابی ارتباط مستقیم دارد. این دانشمند در شهری به نام  فاراب در قزاقستان کنونی به دنیا آمده است. ما فارابی را متعلق به ایران و قزاقستان می‌دانیم و این دانشمند بزرگ برای هر دو کشور اهمیت دارد.

عدم تنوع نژادی در دروس مدارس بریتانیا

یک گزارش جدید نشان می‌دهد که دانش‌آموزان در طول دوران تحصیل در مدارس بریتانیا حتی یک کتاب از نویسندگان غیرسفیدپوست نمی‌خوانند.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) به نقل از مترو- نتیجه یک تحقیق جدید نشان می‌دهد که دانش‌آموزان بریتانیایی در حالی دوران دبیرستان را به پایان می‌رسانند که در درس ادبیات انگلیسی ملزم به مطالعه حتی یکی کتاب از نویسندگان رنگین‌پوست نیستند.

بر اساس یک گزارش جدید که توسط موسسه خیریه تیچ‌فرست در بریتانیا انجام شده در مهم‌ترین برد امتحانی مدارس بریتانیا هیچ متنی از نویسندگان رنگین‌پوست وجود ندارد و فقط دو متن جزئی از نویسندگان اقلیت‌های قومی در میان آن‌ها دیده می‌شود.

در نشست کلیشه‌های زبانی و نقش آنها در آموزش زبان فارسی مطرح شد:

یادگیری کلیشه‌های هر زبان برابر است با یادگیری کامل

حسن ذوالفقاری گفت: هرگاه شخصی بتواند به‌درستی از کنایات، ضرب‌المثل‌ها و... یک زبان استفاده کند، می‌تواند مطمئن باشد که آن زبان را آموخته است.

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) این روزها با توجه به شیوع مجدد بیماری کرونا در کشور، نشست‌های مختلف به‌ صورت برخط در فضای مجازی برگزار می‌شود. عصر روز گذشته دوازدهم مهر، در ساعت چهار بعدازظهر، با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه علامه طباطبایی نشستی با موضوع کلیشه‌های زبانی و نقش آن‌ها در آموزش زبان فارسی برگزار شد. سخنرانی این برنامه را حسن ذوالفقاری، استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تربیت‌مدرس، و استاد اعزامی به دانشگاه شانگهای بر عهده داشت. او که تالیفات متعددی در زمینه ادبیات عامه دارد، سخن خود را با معرفی کلیشه‌های زبانی آغاز کرد. از نظر ذوالفقاری کلیشه‌های زبانی شامل ضرب‌المثل‌ها، کنایه‌ها، نفرین‌ها، تعارفات، دعاها، تکیه‌کلام‌ها، القاب و... هستند. ذوالفقاری معتقد بود هر زبان‌آموزی باید از این کلیشه‌ها مطلع باشد. این آشنایی سبب ارتباط بهتر و قوی‌تر زبان‌آموز با گویندگان آن زبان می‌شود.

گزارش میدانی ایسنا از جنگلهای سوخته زاگرس؛

"ملکه ایران" سیاه بخت شد

ایسنا/کهگیلویه و بویراحمد "ملکه ایران" ۵۰۰۰ سال درخشیده اما حالا تنها در عرض چند سال سیاه بخت شده و آنچه برایش مانده روسیاهی خانواده اش است و خاکی سوخته که دیگر زادآور نیست.

روزگاری رشته‌کوه‌های زاگرس میزبان وسیع ترین رویشگاه بلوط در ایران بوده و معیشت حدود یک و نیم میلیون نفر از ساکنانش را تامین کرده؛ از ارتزاق بیش از ۸۰ درصد عشایر کشور گرفته تا زندگی بیش از ۵۰ درصد دام کشور در آن، همه وابسته به حیات این ملکه است.

 ۴۰ درصد آب کشور را تامین می کند و تعیین کننده زندگی ۱۱ استان زاگرس نشین اما آنچه حالا در آستانه سال ۱۴۰۰ برایش مانده تلی خاک سوخته است و جزغاله شدن سنجاب هایش و از آن دردناک تر قربانی شدن دوستدارانش است که با دست خالی به جنگ قاتلانش آمده بودند.

تنها همین امسال بیش از ۱۶۰۰ هکتار از جنگل‌های بلوط استان کهگیلویه و بویراحمد سوخته است؛ آن هم تنها برای تولید یک مشت زغال چوب که بشود هیزم "جوج با نوشابه" در کنار سایه سار درختان بلوط که حالا تنک شده اند و نفس شان گرفته شده است.

یا بسوزند به دلیل اختلاف ساکنانش با منابع طبیعی برای تصاحب زورکی زمین و یا قطع بشوند برای قاچاق چوب؛ نتیجه اش تلخ است و سوزناک؛ از تغییر اقلیم گرفته و خشکسالی گرفته تا از بین رفتن شوکه کننده حیات و مهاجرت مردمی که دیگر نان و آبی برای تامین معیشت ندارند.

 

پیشکسوت موسیقی ترکمن درگذشت

رحیم خیوه لی از استادان هنر بخشی گری ترکمن های ایران پنجشنبه سوم مهر ماه بر اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت.

جی پلاس،‌ هوشنگ جاوید از پژوهشگران پیشکسوت موسیقی نواحی ایران درباره درگذشت رحیم خیوه لی گفت: شوربختانه در این بحران کرونایی و سکوتی که بر جامعه هنر تحمیل شده است یکی دیگر از استادان هنر بخشی‌گری ترکمن های ایران روانشاد خلیفه رحیم خیوه لی نیز روز پنجشنبه سوم مهر ماه در اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت.

مهر نوشت؛ وی افزود: این استاد گرانقدر موسیقی نواحی ایران یک شب قبل از درگذشت در یکی محافل موسیقایی که در منطقه آق قلا برگزار شده بود برنامه ای را نیز اجرا کرده بود که به نوعی آخرین اجرای وی محسوب می شد. این هنرمند موسیقی سنتی ترکمنی از چهره های مطرح خوانندگی و نوازندگی دوتار و شادی بخش محافل عمومی و جشن های محلی در منطقه ترکمن صحرا بود.

جاوید در بخش پایانی صحبت های خود عنوان کرد: قطعا درگذشت استاد خیوه لی یک ضایعه سنگین برای جامعه موسیقی ترکمن است. چرا که وی از استادان و هنرمندان شاخص این عرصه محسوب می شد که با فقدانش بخش زیادی از حافظه موسیقایی منطقه ترکمن نیز از وجودشان بی بهره می شود.

رحیم خیوه‌لی بخشی منطقه ترکمن درگذشت

 

به گزارش خبرنگار ایلنا، رحیم خیوه‌لی (از بخشی‌های منطقه ترکمن) پنجشنبه سوم مهرماه بر اثر سکته قلبی دار فانی را وداع گفت.

هوشنگ جاوید (موسیقی پژوه) در صفحه شخصی خود درباره این اتفاق نوشته است: «شوربختانه دراین بحران کرونایی وسکوتی که برجامعه هنر تحمیل شده، یکی دیگر از استادان هنر بخشی‌گری ترکمن‌های ایران ، روان‌شاد خلیفه رحیم خیوه لی نیزدراثر سکته قلبی دارفانی را وداع گفت و از دنیا درگذشت، خدایش بیامرزد، تسلیت به خانواده محترمش و دوستانش و جامعه موسیقی ایران ، بویژه جامعه موسیقی ترکمن گلستان .

رحیم خیوه‌لی هنرمند موسیقی سنتی ترکمنی و از چهره های مطرح خوانندگی و نوازندگی دوتار و شادی بخش محافل عمومی و جشن های محلی در منطقه ترکمن صحرا بود. او در دوران فعالیت هنری خود خدمات شایانی به جامعه موسیقی ترکمنی داشته است و علاقمندان موسیقی سنتی در منطقه اجراهای هنرمندانه وی را فراموش نخواهند کرد. استاد فقید رحیم خیوه لی از معدود هنرمندان موسیقی سنتی ترکمن است که قابلیت و پتانسیل دریافت نشان درجه یک هنری را داشت و شاید هم متولیان امر پیگیر تحقق این موضوع بوده باشند.

گفتنی است مراسم تشییع و تدفین زنده‌یاد رحیم خیوه‌لی عصر روز پنج شنبه سوم مهرماه 1399 از ساعت 16 در روستای خیوه لی در شرق شهرستان آق قلا باحضوربسیاری از هنرمندان ترکمن  برگزارشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان تشریح کرد

نشانه‌شناسی کهن‌الگوها در هنر ایران باستان

ایسنا/خراسان رضوی یک عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان با اشاره به اهمیت کهن الگوها در بقاء و ماندگاری هویت و فرهنگ کشور گفت: کهن‌الگوها نقوش ساده و تزئینی نیستند و اگر امروز نشانه‌های کهن الگوها را از دست بدهیم احتمال دارد، به فنا رفته و به سمتی برویم که نیاکان ما نگذاشتند. فراموشی آن‌ها باعث بدل شدن ما به برگ بی درخت می‌شود؛ چرا که برگ بی‌درخت را باد به هر سمتی که بخواهد می‌برد.

دکتر صدرالدین طاهری در برنامه «نشانه‌شناسی کهن الگوها در ایران باستان» که به همت قطب علمی فردوسی و شاهنامه دانشگاه فردوسی مشهد به صورت لایو اینستاگرامی برگزار شد، در رابطه با نشانه‌شناسی اظهار کرد: نشانه‌شناسی علم نسبتا جوانی است که در ابتدای سده 20 آغاز شده و پیشگامان این دانش پرس و سوسور بوده‌اند. زمانی که این دانش مطرح شده تصور می‌شده که شاخه‌ای از روانشناسی است اما امروز ما این دانش را با پهنای بسیار گسترده‌تری در خوانش نشانه‌های فرهنگی، در هنرهای گوناگون، سیاست، جامعه‌شناسی و هرجایی که بتوانیم یک نظام نشانه‌شناختی را کشف کنیم به کار می‌بریم.

علی رهبری در مصاحبه با ایسنا:

مدیران خانه موسیقی عجیب دوام آوردند/منتظرند هنرمند بمیرد تا از او تعریف کنند

علی رهبری درباره مدیران خانه موسیقی ایران می‌گوید: زمانی که ۱۵ سال پیش پس از ۳۰ سال به ایران بازگشتم، با دوستانی که در خانه موسیقی ایران هستند آشنا شدم و حتی در چند جلسه‌ نیز با آنها شرکت کردم که بعد از مدتی ایران را ترک کردم. ۱۰ سال بعد که دوباره به ایران بازگشتم، با تعجب دیدم که هنوز همان افراد در خانه موسیقی مشغول هستند که این امر برای من عجیب بود. زیرا در هر کشوری که رفته بودم، مسوولان پس از چهار یا پنج سال، عوض می‌شدند.

در راستای صحبت‌های پیشین ایسنا با هنرمندان درباره وضعیت خانه موسیقی، این بار به گفت و گو با علی رهبری ـ آهنگساز و رهبر ارکستر بین المللی ایرانی ـ نشستیم تا نظر او را در این زمینه جویا شویم.

همچنین رهبری با داشتن بیش از ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار مخاطب در اسپاتیفای، در بین اهالی موسیقی ایران مقام اول را به دست آورده است. موسیقی فینال قطعه پرنده «آتشین استراوینسکی» او با اختلاف چند میلیونی از رهبران مشهور جهان، پرمخاطب‌تر بوده است. در بخش دوم مصاحبه نیز به صحبت در این زمینه پرداختیم.