اِبْن‌ِ حَجَرِ عَسْقَلانى‌ asqalani] hajar-e ، ابوالفضل‌ ebn-e شهاب‌الدين‌ احمد بن‌ على‌ بن‌ محمد بن‌... حجر عسقلانى‌ كِنانى‌ مصري‌ 73-52ق‌/372-449م‌، يكى‌ از علماي‌ بزرگ‌ حديث‌ و فقه‌ شافعى‌، مورخ‌ و شاعر. از او به‌ «حافظ العصر» و «شيخ‌ الاسلام‌» و «اميرالمؤمنين‌ در حديث‌» ياد كرده‌اند.
ابن‌ حجر در سفرهاي‌ متعدد خود به‌ مكه‌، شام‌، قدس‌، اسكندريه‌، يمن‌ و عدن‌ هيچ‌گاه‌ از كسب‌ علم‌ غفلت‌ نمى‌كرد. سخاوي‌ نام‌ دروس‌ و مدارسى‌ را كه‌ ابن‌ حجر در آنها تدريس‌ كرده‌ است‌، چنين‌ نام‌ مى‌برد: تفسير در حسنيه‌ و منصوريه‌؛ حديث‌ در بيبرسيه‌، جماليه‌، زينبيه‌، شيخونيه‌، جامع‌ طولون‌، قبة منصوريه‌ و نيز در محموديه‌؛ فقه‌ در خروبيه‌، فخريه‌، شيخونيه‌، صالحيه‌، صلاحيه‌ و مؤيديه‌.
تخصص‌ اصلى‌ ابن‌ حجر حديث‌ بود، و به‌ كثرت‌ افتاء نيز شهرت‌ داشت‌ و مى‌گويند: غالباً در هر روز قريب‌ به‌ سى‌ فتوا صادر مى‌كرد. از جمله‌ وظايف‌ او كتابداري‌ كتابخانة مدرسة محموديه‌ بود كه‌ كتابهايى‌ نفيس‌ داشت‌. وي‌ فهارسى‌ براي‌ آن‌ كتابخانه‌ تهيه‌ كرد.
ابن‌ حجر از 27ق‌ تا زمان‌ مرگ‌ بارها به‌ منصب‌ قضا دست‌ يافت‌ و پس‌ از آن‌ عزل‌ گرديد كه‌ علت‌ بيشتر اين‌ عزل‌ و نصبها، مناقشات‌ و مخالفتهاي‌ او با بُلقينى‌ بود. در 31ق‌، هنگامى‌ كه‌ در منصب‌ قضا بود، با تدبيري‌ كه‌ به‌ كار بست‌، از انهدام‌ كنيسه‌هاي‌ يهوديان‌ جلوگيري‌ كرد و فقط به‌ ويران‌ كردن‌ آنچه‌ به‌ تازگى‌ احداث‌ كرده‌ بودند، رأي‌ داد.
فهرست‌ كامل‌ تأليفات‌ ابن‌ حجر را شاگردش‌ سخاوي‌ در الجواهر و الدرر آورده‌ است‌. از جمله‌ كتب‌ مهم‌ ابن‌ حجر لسان‌ الميزان‌، الدرر الكامنة فى‌ اعيان‌ المائة الثامنة، انباء الغمر بابناء العمر و الاصابة فى‌ تمييز الصحابة است‌ كه‌ شايد از مهم‌ترين‌ كتابها در علم‌ رجال‌ باشد.*

منبع: دایره المعارف بزرگ اسلامی