اِبْن‌ِ بى‌بى دانشنامه ایران جلد: 1 شماره مقاله 476
اِبْن‌ِ بى‌بى bibi] ، ناصرالدين ebn-e حسين بن محمد بن على جعفري د پس از 80ق/281م، نيز معروف به ابن بى‌بى‌ِ مُنجّمه، اديب و تاريخ‌نگار ايرانى. وي در سالهاي پايانى سدة ق و يا در اوايل سدة ق به دنيا آمده است و چون كتابش را در پايان 79ق به اتمام رسانده، دست كم تا اين سال زنده بوده است. پدرش مجدالدين محمد ترجمان از سادات گور سرخ جرجان گرگان در دستگاه سلطان جلال‌الدين خوارزمشاه مقرب بود و در خدمت صاحب ديوان شمس‌الدين جوينى سمت منشيگري داشت. مادرش بى‌بى منجّمه دختر كمال‌الدين سمنانى رئيس شافعية نيشابور بود و در ستاره‌شناسى مهارت داشت.
ابن بى‌بى همراه والدينش در دستگاه سلجوقيان مى‌زيست و احتمالاً بعد از مرگ پدر وظايف او را برعهده گرفت. يكى از مناصب وي رياست ديوان انشاء بوده است.
يگانه اثر باقى مانده از ابن بى‌بى كتاب الاوامر العلائية فى الامور العلائية است كه آن را به اشارة علاءالدين عطاملك جوينى و به نام علاءالدين كيقباد اول نوشته، و مى‌خواسته است كه آن را ذيلى بر تاريخ جهانگشاي جوينى در باب تاريخ سلاجقة روم قرار دهد. مؤلف نخست قصد نوشتن تاريخ مملكت روم را داشته، اما به سبب عدم دسترسى به مآخذ موثق از آن صرف‌نظر كرده است و به ذكر رويدادهاي زمان حكومت سلجوقيان از 88ق/192م، يعنى تاريخ روي كار آمدن غياث‌الدين كيخسرو تا 79ق/280م و دوران سلطنت ملك غياث‌الدين مسعود، اكتفا كرده است.
مهم‌ترين قسمت كتاب فصول مربوط به دوران علاءالدين كيقباد اول و جانشينان اوست كه مؤلف معاصر آنان بوده است. سبك نگارش اين كتاب بسيار مغلق و متكلّفانه است، چندان‌كه مطالب تاريخى در ميان عبارات پر تصنع گم شده است و به سبب كثرت واژه‌هاي عربى و مهجور به زحمت مى‌توان شرح واقعه و بيان حادثه‌اي را از آن استخراج كرد. با اين‌همه، كتاب وي يكى از مآخذ ارزشمند تاريخ سلجوقيان آسياي صغير است. اين كتاب در 957م در آنكارا منتشر شده است.
از كتاب ابن بى‌بى گزيده‌اي به نام مختصر سلجوق‌نامه موجود است كه به قلم شخصى ناشناس، در زمان خود مؤلف تلخيص شده است.*
ابن بى‌بى همراه والدينش در دستگاه سلجوقيان مى‌زيست و احتمالاً بعد از مرگ پدر وظايف او را برعهده گرفت. يكى از مناصب وي رياست ديوان انشاء بوده است.
يگانه اثر باقى مانده از ابن بى‌بى كتاب الاوامر العلائية فى الامور العلائية است كه آن را به اشارة علاءالدين عطاملك جوينى و به نام علاءالدين كيقباد اول نوشته، و مى‌خواسته است كه آن را ذيلى بر تاريخ جهانگشاي جوينى در باب تاريخ سلاجقة روم قرار دهد. مؤلف نخست قصد نوشتن تاريخ مملكت روم را داشته، اما به سبب عدم دسترسى به مآخذ موثق از آن صرف‌نظر كرده است و به ذكر رويدادهاي زمان حكومت سلجوقيان از 88ق/192م، يعنى تاريخ روي كار آمدن غياث‌الدين كيخسرو تا 79ق/280م و دوران سلطنت ملك غياث‌الدين مسعود، اكتفا كرده است.
مهم‌ترين قسمت كتاب فصول مربوط به دوران علاءالدين كيقباد اول و جانشينان اوست كه مؤلف معاصر آنان بوده است. سبك نگارش اين كتاب بسيار مغلق و متكلّفانه است، چندان‌كه مطالب تاريخى در ميان عبارات پر تصنع گم شده است و به سبب كثرت واژه‌هاي عربى و مهجور به زحمت مى‌توان شرح واقعه و بيان حادثه‌اي را از آن استخراج كرد. با اين‌همه، كتاب وي يكى از مآخذ ارزشمند تاريخ سلجوقيان آسياي صغير است. اين كتاب در 957م در آنكارا منتشر شده است.
از كتاب ابن بى‌بى گزيده‌اي به نام مختصر سلجوق‌نامه موجود است كه به قلم شخصى ناشناس، در زمان خود مؤلف تلخيص شده است.*
منبع: دایره المعارف بزرگ اسلامی
+ نوشته شده در سه شنبه ۱۳۹۰/۰۱/۰۲ ساعت 13:31 توسط محمد قجقی
|
وبلاگ رسمی بنیادمختومقلی فراغی