به همت وابستگی فرهنگی سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در استانبول و با همکاری اتحادیه نویسندگان ترکیه شعبه استانبول،نشست بررسی ادبیات معاصر ایران و تجلیل از مترجمین و ناشرین آثار امام خمینی (ره) در ترکیه با حضور مسئولین اتحادیه نویسندگان ترکیه شعبه استانبول، تعدادی از استادان زبان و ادبیات فارسی دانشگاههای استانبول، دانشجویان و زبان آموزان فارسی، تعدادی از ناشرین و علاقمندان به ادبیات ایران و مترجمین و ناشرین آثار حضرت امام خمینی(ره)، روز شنبه مورخ 7/12/89 در محل اتحادیه نویسندگان ترکیه شعبه استانبول برگزار شد.

   در بخش افتتاحیه برنامه ابتدا آقای عرفان چالیشان معاون اتحادیه نویسندگان ترکیه شعبه استانبول  ضمن خیر مقدم به مهمانان از برگزاری نشست ادبیات معاصر ایران در محل اتحادیه نویسندگان اظهار خوشحالی نموده و افزود: ادبیات ایران در دنیا جایگاه خاصی دارد و درترکیه، ما با ادبیات کلاسیک ایران از طریق شاعران و نویسندگان بزرگ ایرانی، آشنایی داریم ولی  در خصوص ادبیات مدرن و معاصر ایران اطلاعات زیادی نداریم. وی ضمن اعلام آمادگی برای هر گونه همکاری در برنامه های آتی، ابراز امیدواری کرد که برگزاری این نشست ها به شناساندن ادبیات معاصر ایران به مردم ترکیه کمک نماید.

   در ادامه آقای صدقی زاده ضمن تشکر از مسئولین اتحادیه نویسندگان شعبه استانبول و اساتید زبان و ادبیات فارسی دانشگاههای استانبول، با اشاره به مشترکات تاریخی، فرهنگی و دینی دو کشور بزرگ و مهم منطقه و دنیای اسلام و نقش موثر این  اشتراکات در بهبود روابط همه جانبه دو کشور گفت: روابط دو کشور ایران و ترکیه دارای سابقه طولانی می باشد و مرزهای دو کشور قریب به چهارصد سال مرز صلح و دوستی بوده است.در سالهای اخیر روابط دو کشور در زمینه های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی روند رو به رشدی داشته است.وی در ادامه با مهم خواندن گسترش روابط فرهنگی افزود: توسعه روابط فرهنگی موجب ارتباط دو ملت شده و زمینه شناخت صحیح هر یک از آنها نسبت به دیگری را فراهم می سازد و بدیهی است این شناخت درست و منطقی می تواند پایه روابط اقتصادی و سیاسی را مستحکم نماید.وی در پایان با اشاره به عدم شناخت کافی  مردم ترکیه نسبت به ادبیات معاصر ایران و تحولات ادبیات ایران در دوره پس از انقلاب اسلامی ، ابراز امیدواری کرد که برگزاری اینگونه نشست ها در معرفی ادبیات ایران پس از انقلاب اسلامی مفید فایده باشد.

در ادامه برنامه آقایان پرفسور محمد کانار استاد بازنشسته و رئیس سابق کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه استانبول و استاد فعلی دانشگاه یدی تپه، پرفسور مصطفی چیچکلر رئیس دانشکده ادبیات  دانشگاه مدنیت ترکیه، پرفسور علی گوزل یوز رئیس کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه استانبول و دکتر رحمان مشتاق مهر استاد اعزامی وزارت علوم به دانشگاه استانبول با حضور در جایگاه به ارائه مقالات خود پرداختند.

    ابتدا آقای پرفسور مصطفی چیچکلر طی مقاله ای به بررسی روند تحولات ادبیات معاصر ایران پرداخت.وی با اشاره به اوضاع  فرهنگی و اجتماعی ایران در دوران مختلف، به ذکر عوامل و علل تحولات ادبی ایران پرداخته و ویژگیهای ادبیات کلاسیک و معاصر ایران در حوزه نثر را تشریح کرد.وی در بخش دیگری از مقاله خود به  نقش شهر استانبول _ بعنوان محل اقامت نویسندگان و روشنفکران ایران در دوران مشروطیت_ و همچنین تاثیر روشنفکران ترک در تحولات ادبیات ایران اشاره کرد و گفت: مجلات و روزنامه های منتشره از سوی روشنفکران ایرانی در استانبول موجب تحولات بنیادین در ادبیات ایران گردید. وی در پایان از تلاشهای وابستگی فرهنگی ج.ا.ایران در استانبول در حمایت از معرفی ادبیات معاصر ایران در ترکیه تشکر نمود.

در ادامه آقای پرفسور محمد کانار ابتدا توضیحاتی مختصری در خصوص دوره های ادبی ایران در قبل و بعد از اسلام ارائه کرده و گفت: ادبیات معاصر ایران از قرن 19 یعنی از دوره مشروطیت شروع شد. در ادبیات مدرن ایران ابتدا  استانبول  و سپس قاهره ، فرانسه و لندن نقش موثری ایفا نمودند. ادبیات مدرن ایران با چاپ روزنامه و نشریات آغاز گردید و با ترجمه رمان و داستانهای غربی ادامه یافت.وی تحولات ادبی ایران را در طول و ادامه ادبیات  گذشته ایران دانسته و به نقش شاعران و نویسندگان کلاسیک در آثار ادبیات معاصر ایران اشاره کرد.رئیس سابق کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه استانبول به مقایسه روند تحولات ادبیات  معاصر ایران  و ترکیه و ذکر تشابهات آنها پرداخته و افزود:روند تحولات ادبیات دو کشور به لحاظ زمانی و به جهت محتوی شباهت زیادی به یکدیگر دارد.وی کمبود فرهنگ لغت متناسب با اصطلاحات امروز فارسی و آشنا نبودن  مترجمان با روشهای ترجمه را از دلائل تاخیر در معرفی ادبیات معاصر ایران در ترکیه دانست.

سپس آقای پرفسور علی گوزل یوز به بررسی تحولات ادبیات معاصر ایران پس از انقلاب اسلامی در حوزه شعر پرداخته و با تشریح اوضاع سیاسی، فرهنگی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران در دوران پس از پیروزی انقلاب اسلامی به نقش انقلاب اسلامی و تاثیر جنگ تحمیلی در تحولات شعر ایران اشاره کرد.وی ورود مضامین دینی از جمله ایثار، شهادت ، جهاد و تعابیری همانند استقلال، آزادی، عزت و .... در ادبیات و شعر ایران را متاثر از فرهنگ انقلاب اسلامی دانست. وی پایان دوره جنگ تحمیلی عراق علیه ایران را نقطه آغازی برای شاعران ایرانی در ورود به عرصه های جدید و آشنایی با نویسندگان و شاعران دیگر کشورها دانست. وی شعر ایران پس از انقلاب اسلامی را به چهار دوره سنتی  دینی، دوره نوگرایی و روشنفکری شاعران، دوره شاعران روشنفکر دینی و دوره شاعران جوان پس از انقلاب اسلامی تقسیم بندی و به ذکر نمونه های شعری و شاعران هر دوره پرداخت.

  در ادامه آقای دکتر رحمان مشتاق مهر مقاله خود را با عنوان جنبه عرفانی و ادبی امام خمینی (ره) ارائه کرد.وی گفت: در خارج از کشور امام خمینی را بیشتر به عنوان رهبر انقلاب اسلامی ایران می شناسند. اگر چه ایشان در تمام دوران زندگیشان علیه ظلم و بی عدالتی و دخالت بیگانگان مبارزه کرده اند، ولی آغاز اعتراض های گسترده  ایشان به رژیم سلطنتی در سال های 41 و 42 مصادف با ششمین دهه عمر ایشان بود.قبل از آن، امام به عنوان عالمی دینی و فقیهی عالیقدر شناخته می شدند.وی افزود: امام خمینی از کودکی گلستان و بوستان سعدی را به همراه عمّ جزء خوانده بود و با ادبیات آشنایی داشت. علاقه ایشان به عرفان اسلامی و مطالعاتشان در آن زمینه به حدّی بود که در 27سالگی اولین کتاب  عرفانی خود را به نام شرح دعای سحر تألیف فرمودند که بعدها با تألیف تعلیقات بر شرح فصوص الحکم ابن عربی و شرح مصباح الانس فنّاری و چند کتاب دیگر ادامه یافت. امام از دوران جوانی در کنار فعالیت های علمی شان گهگاه شعری نیز می سرودند ولی بعد از ارتحال ایشان بود که، اشعارشان در سطح وسیعی منتشر شد و همه را به بهت و حیرت فرو برد.

مطالعه دیوان امام نشان می دهد که ایشان دیوان های شاعران بزرگ ادب فارسی از جمله مولانا، سعدی و مخصوصاً حافظ را مطالعه کرده و از همه آنها متأثر شده اند. در میان ابیات امام، بیت های زیادی می توان یافت که از لحاظ وزن، قافیه، مضمون و کاربرد اصلاحات عرفانی و سنت های شعری از دیوان  های شاعران نامبرده متأثر است. علاوه بر اینها ایشان مثل هر شاعر صاحب ذوقی بعضی تصرفات زبانی و ادبی در حوزه سنت های شعری دارند که به شعر ایشان اصالت و شخصیت میدهد.

   در ادامه برنامه به پاس تلاش و خدمات مترجمین و ناشرین آثار امام خمینی(ره) در ترکیه که در زمینه ترجمه و نشر آثار حضرت امام (ره) فعالیت داشته و در ترویج افکار و اندیشه های آن حضرت در ترکیه ایفای نقش نموده اند، با اهدا لوح سپاس و هدایای ارزنده ای تقدیر و تشکر بعمل آمد.

افراد و موسساتی که به اخذ این هدایا نایل آمدند عبارتند از:

1-    آقای پرفسور علی گوزل یوز رئیس کرسی زبان و ادبیات فارسی دانشگاه استانبول برای ترجمه دیوان امام خمینی(ره) به زبان  ترکی استانبولی

2-    آقای پرفسور خلیل توکر استاد زبان و ادبیات فارسی و اردو دانشگاه استانبول برای ترجمه دیوان امام خمینی (ره) به زبان ترکی استانبولی

3-    آقای محمد چیفتچی مدیر انتشارات کاکنوس ترکیه برای چاپ دیوان امام (ره) به ترکی استانبولی

4-    آقای محمد چلیک مدیر انتشارات احسان ترکیه برای ترجمه و چاپ بیش از ده اثر از امام خمینی (ره) به ترکی استانبولی از سال 1992 تا به امروز. ترجمه و چاپ چهل حدیث( تا کنون 14 مرتبه تجدید چاپ گردیده است) جهاد اکبر، مصباح الهدایه، تفسیر سوره حمد، شرح دعای سحر،جنود عقل و جهل،فلسطین از دیدگاه امام خمینی و تحریر الوسیله از جمله کتابهای منتشره از سوی انتشارات مذکور می باشد.

5-    موسسه فرهنگی و انتشاراتی کوثر  برای ترجمه و چاپ توضیح المسائل حضرت امام خمینی(ره).

 منبع: ت.ر.ت فارسی