تاثیری پذیری تمدنهای مختلف از فرهنگهای دیگر در طول زمان غیرقابل اجتناب است. این واقعیت را امروزه در تمامی جهان می توان بچشم مشاهده کرد. در برنامه این هفته تاثیر فرهنگ ترکها برتمدن و فرهنگ پاکستان را بررسی خواهیم کرد. برای اینکه این تاثیر مهم و ارزشهای فرهنگی نیاکان ترک آسیای میانه را بر پاکستان بهتر درک نمائیم، باید از گذشته مناطق مختلف پاکستان مطلع باشیم.

تاریخ خلق و سرزمین پاکستان به هزاره سوم قبل از میلاد مسیح میرسد. تصمیم گیری در مورد هویت ساکنین پاکستان امروزی کاری بس مشکل است. اولین حفاریهای باستانشناسی منطقه درۀ ایندوس، اطلاعات ذیقمتی از فرهنگهای مختلف سالهای ۳۰۰۰ تا ۱٥۰۰ قبل از میلاد نشان میدهد، در سالهای ۲۰۰ قبل از میلاد پیوندهای فرهنگی مهمی مابین پاکستان امروزی، آسیای میانه و ایران برقرار گردید. فرهنگ پاکستان در مقیاسی مهم ریشه ای مسلمان داشته و از این نظر ساختاری اسلامی دارد. دین اسلام توسط اعراب در آغاز قرن هشتم تا حوالی رودخانه سندرواج یافته و برای همیشه در آنجا مستقر گردید.

تقریبا سه قرن بعد نیز افغانها و ترکها، اسلام را با خود به مناطق شمال و شمالغربی پاکستان بردند. در مناطقی که امروزه پاکستان را تشکیل می دهند، مسلمانان اهمیت فراوانی دارند. در این مناطق، اسلام، تنها دین حکومت نبوده، بلکه از طرف تمامی مردم مورد قبول قرار گرفته است. یدین ترتیب پاکستان امروزی از شبه قاره هندوستان، جدا قبول می شد. این تفکیک بعد از فتح منطقه مذکور توسط ومسلمانان در قرن هشتم و شکل گیری فرهنگی با مرکزیت دینی مشخص تر گردید. ترکها بعد از قبول دین اسلام، نقش مهمی در اشاعه و ترویج آن ایفا نمودند. غزنویان ترک اولین مسلمانانی بودند که وارد این شبه قاره گشتند. سبکتکین موسس سلسله غزنویان، در بخارا مرکز فرهنگی و سیاسی مهمی برای مسلمانان تاسیس کرده بود. محمود پسر سبکتکین که بعد از او برتخت سلطنت نشست، برای اولین بار مناطق شمالغربی و میانی پاکستان را فتح نموده و لاهور را بصورت یکی از مراکز مهم اسلامی درآورد. در مناطق مختلف پاکستان امروزی، حاکمیت غزنویان قریب ۲۰۰ سال بطول انجامید. در اواسط قرن دوازدهم، حکمرانی غزنویان سقوط کرده و هنرمندان، شاعران، نویسندگان و فیلسوفان این دولت بزرگ غزنه را به قصد لاهور ترک گفتند.

  

تاثیرات حاکمیت ترکها در مناطق مختلف پاکستان امروزی تا آغاز قرن پانزدهم ادامه یافته است. بعد از این تاریخ تحولات منطقه ایی تاثیر مذکور را کاهش بخشید. مسلمانان ترک بعد از جایگزینی در پاکستان و مناطق مجاور، عادات و سنن خود را توسعه دادند. در مورد ریشه یابی کلمه اردو بعنوان زبان ملی پاکستان، بعضی ها آنرا منتج از کلمه اردوی ترکی بمعنای ارتش می دانند. زبان اردو راه بسیاری پیموده و به شکل امروزی درآمده است. زبان ترکی و اردو وجوه مشترک بسیاری دارند. در زبان امروزی اردو، بیش از شش هزار کلمه ترکی وجود دارد.

 در مراسم مختلف پاکستان نیز می توان با موتیف های ترکهای آسیای میانه برخورد کرد. در میان این نمونه ها مراسم دینی از اهمیت فراوانی برخوردار می باشد. از مراسم دینی مختلف می توان به روزهای سپاس و اعیاد دینی اشاره ورزید. در روز عید اَل اَ حذ، قوچ و گاوها ذبح گشته و بین فقرا تقسیم می گردد. در مراسم عروسی و زایمان پاکستان نیز تاثیر فضای اسلامی و آسیای میانه حاکمیت دارد. در پاکستان مدت کوتاهی بعد از تولد نوزاد، در گوشش اذان خوانده شده و نامگذاری میگردد. سپس خویشاوندان و نزدیکان  برای دیدن نوزاد نزد خانواده و هدایایی برای آنها می آورند.

در پاکستان، ازدواجها رنگین ترین مراسم هستند. در گذشته این مراسم هفته ها بطول انجامیده و امروزه حداقل سه روز ادامه می یابد. برای جفت جدید جهیزیه داده می شود. خانواده داماد جشن گرفته، خانواده و خویشاوندان به ضیافتی باشکوه دعوت می گردند. نام این دعوت والیحه است. در این مراسم هدایای بسیاری به عروس داده می شود. جالب ترین و مفرح ترین مراسم حنابندان و یا Mehndiنام دارد که یک روز قبل از ازدواج برگزار می شود. گرچه گهگاه مردان نیز در آن شرکت می جویند، ولی در اصل باید گفت که این مراسم مخصوص زنان می باشد. کاسه هایی پر از حنا با شمعهای روشن تزئین شده و در سینی که اطرافش پر از شیرینی می باشد به داماد تعارف می شود.

منبع: ت.ر.ت فارسی