"عکاسی" یکی از شیوه‌های تزئین کاغذ و جزو فنونی است که برای آرایش حاشیه نسخه‌ها و بیشتر در مرقعات به کار می‌رفت. شیوه اجرای آن بدینگونه است که نخست نقش‌های مورد نظر - اعم از اسلیمی ، ختائی و همچنین نقوش جانوران و درختان- را بر روی یک مقوا می‌بریدند و این مقوا را بر کاغذی که می‌خواستند تزئین شود قرار می‌دادند. سپس وسیله‌ای مانند پنبه را به رنگ‌های دلخواه اندوده و روی بخش‌های بریده شده مقوا می‌نهادند. این رنگ در مواضعی از مقوا که نقش‌بُری شده بود ، به کاغذ زیرین منتقل می‌شد و مواضع دیگر ، بدون رنگ می‌ماند. قاضی احمد قمی در گلستان هنر (صص 157 - 158) هنگام اشاره به مهارت یکی از استادان این شیوه به نام "مولانا کپک" می‌نویسد :
« مولانا کپک : از هرات بود. عکس را خوب میساخت ... اختراعات و تصرفات در آن فن نموده بغایت نقش‌های غریب و طرح‌های عجیب و رنگ‌آمیزی طرفه ابداع نموده عکس‌های او مردم را از افشان فارغ ساخت» .
کاربرد عکاسی در تزئین نسخه‌ها بیشتر در سده‌های دهم و یازدهم هجری رواج داشته و در دیگر دوره‌ها از رواج آن کاسته شده است.
برای دیدن نمونه‌هایی از عکاسی در نسخه‌ها ، تصویر یکی از صفحات دستنویسی از صفات‌العاشقین هلالی (نسخه 770 تکمله فارسی کتابخانه ملی پاریس ، مورخ 984 ق) را در «شکل 1» می‌بینیم که به این شیوه تزئین شده است.

شکل 1

همچنین در «شکل 2» تصویر یکی از صفحات دستنویسی از روضةالانوار خواجوی کرمانی (نسخه 927 کتابخانه مجلس ، بی‌تا [حدود سده 10 و 11 ق]) را می‌بینیم که به شیوه عکاسی تزئین شده است. گفتنی است که حواشی تمامی برگه‌های این نسخه به دو شیوه عکاسی و افشان تزئین شده است.

 

شکل 2