پس از میلاد

- سال ۴۸ / م . هون ها به " هون های شمالی" و " هون های جنوبی" تقسیم شدند.

- سال ۱۴۷ تا۱۵۶/ م دولت هون شمالی به دست " سین پی" ها از میان برداشته شد.

- سال ۲۱۶/ م فرو پاشیدن دولت هون جنوبی.

- پس از سال ۲۲۰ / م حاکمیت هون ها بر چین شمالی.

- پس از سال ۲۲۰/م هون های تحت سلطه ی " بالامیر، گوت های شرقی و غربی را مغلوب ساختند.

- پس از ۳۷۵ / م توجه هون ها به اروپا. آغاز کوچ اقوام.

- سال ۴۳۴ / م امضای معاهده ی " کونستا نتینا"( مارگوس) بین هون ها و بیزانس.

- سال ۴۴۲-۴۴۱ / م اولین لشگر کشی " آتیلا" به بیزانس ( بالکان).

- سال ۴۴۷/ م پس ازانجام دومین لشگر کشی آتیلا به بیزانس، معاهده ی صلح" آناتولیوس" امضاء شد.

- سال ۴۵۱ / م نبرد " کا تالاونوم" ( کمپوس موریاسوس ) بین دولت اروپایی هون و روم.

- سال ۴۵۲/ م لشگر کشی آتیلا به ایتالیا .

- سال ۴۵۳ / م در گذشت آتیلا.

- تقریبآ سال ۴۷۰ / م دولت " آق هون" ( هون های سفید ) دولت " گوپتا" را در هند شمالی منقرض نمود.

-سال ۵۳۴/ م دولت " تابقاچ" به دو قسمت تقسیم شد.

- سال ۵۵۳ / م " موکان" به فرمانروایی گوک ترک رسید.

- سال ۵۵۵ / م گوک ترک ها، دولت " آوار" را از میان برداشتند.

-سال ۵۵۷/ م انقراض دولت آق هون.

- نیمه ی دوم قرن ۶ / م مهاجرت " سابارها ( سابرها ) به قفقاز.

-سال ۵۷۰/ م آوارها در اروپای مرکزی دولت بزرگی تاسیس نمودند.

-سال ۵۸۲/ م دولت گوک ترک ، به دو قسمت تجزیه شد.

- سال ۶۰۳ م مرگ " تاردو " خاقان گوک ترک غربی و پسر " ایستمی یابغو "

- سال ۶۳۰ / م " خزرها " یک دولت مستقل تشکیل دادند.

- پس از سال ۶۳۰/ م تاسیس " دولت بزرگ بلغار "

- پس از سال ۶۶۵ / م مهاجرت بخشی از بلغارها به " بالکان " و بخش دیگری از ایشان به کناره های ولگا.

- سال ۶۷۹ / م تاسیس دولت" تونا بلغار "

- سال ۶۸۲/ م تاسیس "" دومین دولت گوک ترک "

- سال ۶۹۲/ م در گذشت " ایلتریش خاقان ".

- سال ۶۹۲ تا ۷۱۶ / م دوره ی فرمانروایی " کاپگان خاقان " بر گوک ترک ها.

- سال ۶۹۸ / م پیروزی های متوالی کاپگان خاقان بر چین. نشکیل مجدد " دولت متّحد بزرگ ترک ".

- سال ۷۱۶/ م درگذشت کاچگان خاقان .

- سال ۷۱۶ تا ۷۳۴ / م دوره ی فرمانروایی " بیلگه خاقان " بر گوک ترک ها.

- پس از سال ۷۲۵ / م در گذشت " تونیو کوگ " فرمانروا و دولتمرد مشهور دوره ی گوک ترک .

- سال ۷۳۱/ م مرگ" کول تکین ".

- سال ۷۴۴ / م تاسیس " دولت اویغور ".

- سال ۷۵۱ / م وقوع " جنگ تالاس ".

- سال ۷۶۶ / م سقوط حاکمیت " تورگیش ".

- سال ۸۰۵/ م فروپاشی " دولت آوار ".

- سال ۸۴۰/ م تاسیس " دولت قره خانی " – سقوط " دولت اویغور " .

- سال ۸۶۴/ م بلغارهای" تونا " بر دین مسیح در آمدند.

- سال ۸۶۸ / م تاسیس " دولت آل طولون " .

- سال ۸۶۹/ م مجارهای تحت حاکمیت" آرپاد" منطقه ی تونا- تیسا را اشغال نمودند و در موطن

فعلی خود استقرار یافتند.

- سال ۹۳۵ / م تاسیس " دولت آل اخشید".

- سال ۹۶۳/ م تشکیل " دولت غزنوی".

- سال ۹۶۵ / م سرنگونی " دولت خزر" .

- سال ۹۶۹ / م فروپاشی " دولت آل اخشید" .

- سال ۱۰۰۰ / م مجارها بر دین مسیح در آمدند.

- سال ۱۰۲۵/ م حضور سلطان محمود غزنوی در سمرقند و ملاقات او با " یوسف قادر خان قره خانی"-

محمود غزنوی ، با مکر و حیله ، " ارسلان یبغوی سلجوقی" را به زندان انداخت.

- سال ۱۰۲۸ / م اویغوران تحت سلطه ی" تانگوت" در آمدند.

- سال ۱۰۳۵ / م ورود سلجوقیان به خراسان – قشون غزنوی در " نسا " از سلجوقیان شکست خورد.

- سال ۱۰۴۰ / م وقوع جنگ " دندانقان" و تاسیس " دولت سلجوقی"

- سال ۱۰۴۲ / م تا 1211 / م دوره ی " دولت قره خانی شرقی"

- سال ۱۰۴۲/ م تا ۱۲۱۲ / م دوره ی " دولت قره خانی غربی"

- سال ۱۰۷۱ / م پیروزی آلب ارسلان سلجوقی در" نبرد ملاز گرد "

- سال ۱۰۷۲ / م تا ۱۲۰۲ / م دوره ی " امیر نشین سلتوقی "

- سال ۱۰۷۷/ م سلیمانشاه به عنوان" ملک" تعیین گردید. تاسیس " دولت سلجوقیان آناتولی"

- سال / م ۱۰۸۰ تا ۱۲۷۷ دوره ی امیر نشین " آل دانشمند"

- سال ۱۰۸۰ /م تا ۱۲۲۸ دوره ی امیر نشین " منگوجک"

- سال ۱۰۸۶ / م در گذشت سلیمانشاه .

- سال ۱۰۹۱ / م پچنک هایی که گرفتار هجوم سواران " کومان" شده بودند، متلاشی گشتند

- سال ۱۰۹۲ / م در گذشت " ملک شاه، سلطان سلجوقیان بزرگ " – تاسیس سلجوقیان سوریه

- سال ۱۰۹۶/ م در گذشت" چاکا" امیر ازمیر – آغاز جنگ اوّل صلیبی.

- سال ۱۰۹۹ / م صلیبیون، قدس تحت سلطه ی فاطمیون را متصرّف شدند. قیام " محمد طپر"

- سال ۱۱۰۲/ م تا 1409 دوره تشکیا " امیر نشین آرتوقی"

- سال ۱۱۰۴ / م " سوکمن بی آرتوقی" صلیبیون را در " جنگ حرّان" به سختی شکست داد.

- سال ۱۱۰۷ / م در گذشت" سلطان قلیچ ارسلان اوّل"

- سال ۱۱۰۸8 / م تاسیس " امیر نشین آرتوقی " در ماردین.

- سال ۱۱۱۹/ م " امیر ایلغازی" آرتوقی مکرّرآ، صلیبیون را گرفتار شکست های سنگین نمود.

- سال ۱۱۱۹/ م تا ۱۱۹۴/ م دوره ی دولت های سلجوقیان عراق و خراسان.

- سال ۱۱۲۲ / م " امیر ملک" کنت صلیبی " اورفا" را به همراه " سینیور بیره جیک"

مغلوب و اسیر نمود.

- سال ۱۱۲۳/ م " امیر ملک غازی" بودون دوّم " شاه قدس" را مغلوب و اسیر نمود.

- سال ۱۱۳۰/ م آل دانشمند، بوهم دوّم،امیر انتاکیه و فرمانده ی صلیبیون را مغلوب ساخت.

- سال ۱۱۳۴ / در گذشت " امیر غازی دانشمندی"

- سال ۱۱۴۷ / م آغاز جنگ های دوّم صلیبی .

- سال ۱۱۵۳/ م سلطان سنجر پس از شکست از " اوغوز ها " به اسارت در آمد.

- سال ۱۱۵۵ / م در گذشت "سلطان مسعود سلجوقی "( ازسلاطین سلجوقیان آناتولی) .

- سال ۱۱۵۷ / م در گذشت سلطان سنجر .

- سال ۱۱۶۴ / م " امیر نجم الدین آلپی آرتوقی" و " آتا بی نور الدین محمود" قشون صلیبی را در "

آرتاخ" گرفتار شکست نمودند.

- سال ۱۱۷۶ / م در گذشت امیر نجم الدین آلپی آرتوقی- پیروزی در نبرد " میر یو کفا لو ن "

- سال ۱۱۷۸ / م سرنگونی امیر نشین دانشمندی .

- سال ۱۱۸۷ / م سقوط دولت غزنوی – صلاح الدین ایّوبی صلیبیون را در " حیتّین شکست داد و وارد قدس

گردید.

- سال ۱۱۸۹/ م آغاز جنگ های سوّم صلیبی .

- سال ۱۱۹۲ / م در گذشت " سلطان قلیچ ارسلان دوّم .

- سال ۱۱۹۳ / م در گذشت صلاح الدین ایّوبی .

- سال ۱۱۹۴ " تکش خوارزمشاه "، به عمر دولت سلجوقیان عراق و خراسان پایان بخشید.

- سال ۱۲۰۲ / م آغاز جنگ های چهارم صلیبی .

- سال ۱۲۰۲/ م پایان عمر " امیر نشین سلتوقی"

- سال ۱۲۰۲/ م صلیبیون پس از تصرّف استانبول" امپراتوری لاتین" را در آن شهر تاسیس نمودند.

- سال ۱۲۰۹ / م وابسته شدن " دولت اویغور ترکستان شرقی" به مغولان.

- سال ۱۲۰۹ / م چنگیز خان ، پکن را فتح نموده ، چین را تحت سلطه ی خویش در آورد.

- سال ۱۲۲۰ / م در گذشت " سلطان عزّ الدین کیکاووس اوّل"

- سال ۱۲۲۶/ م اویغوران تحت حاکمیت مغولان در آمدند.

- سال ۱۲۲۷ /م درگذشت چنگیز خان.

- سال ۱۲۳۰ وقوع جنگ " یاسی چمن" بین " علاء الدین کیقباد " و " جلال الدّین خوارزمشاه"

- سال ۱۲۳۷ / م در گذشت علاء الدّین کیقباد اوّل، سلطان سلجوقیان آناتولی.

- سال ۱۲۳۹ / م " کومان ها" به شکلی قاطع و سنگین از مغولان شکست خورده و متلاشی گشتند.

- سال ۱۲۴۳ / م سلجوقیان آناتولی در جنگ" کوسه داغ" مغلوب مغولان شدند