کتابهای علوم اجتماعی که به سبد پرفروشها راه یافتند. ایبنا
کتاب «جامعهشناسی فرهنگ: نظریهای درباره رابطه اندیشه و ساختار اجتماعی»/ نوشته: روبرت وسنو/ ترجمه مصطفی مهرآیین/ناشر: کرگدن
چه شرایط تاریخیای زمینهساز شکلگیری اندیشهای نو در جامعه میشود و چه عواملی فرم، محتوا و جهتگیری این اندیشه را شکل میدهد؟ در پاسخ به این پرسش، دو رویکرد کلی در جامعهشناسی فرهنگ قابلتشخیص است. در یک سو، جامعهشناسانی قرار دارند که وظیفه جامعهشناسی فرهنگ را نشان دادن تأثیر یکسویه و تعینبخش جامعه بر فرهنگ میدانند. در سوی دیگر، جامعهشناسانیاند که به استقلال فرهنگ معتقدند و فرهنگ را چیزی بیش از بازتاب صرف جامعه میدانند. وسنو در پژوهش خود در پی پاسخ گفتن به سه پرسش بنیادی درباره جنبشهای ایدئولوژیک اصلاح دینی، روشنگری و سوسیالیسم اروپایی است: چه شرایطی زمینهساز شکلگیری این جنبشهای ایدئولوژیک در تاریخ تحول سرمایهداری اروپا شد؟ چه عواملی منابع و فضای اجتماعی لازم برای تولید و رشد این گفتمانهای فرهنگی را فراهم آورد؟ و چه عواملی ساختار درونی و محتوای این گفتمانها را تعیین کرد؟ آنچه پژوهش وسنو را از پژوهشهای پیشین متمایز میکند این است که او پاسخش را مبتنی بر دریافتی تازه از فرهنگ (دریافت «عینی» از فرهنگ و ایدئولوژی) و ساختار اجتماعی (ساختار بهعنوان «بانک یا ذخیره منابع») مطرح میکند. او در تقابل با سه نظریه تطابق فرهنگی، مشروعیت طبقاتی و محرومیت نسبی و با به چالش کشیدن مفروضات «ذهنگرایانه» آنها، رویکردی تازه به مکانیسمهای رابط میان اندیشه و ساختار اجتماعی عرضه میکند.
کتاب «خوشیها و ناخوشیهای فرزندآوری» به روایت مدرسه دوباتن/ ترجمه رشید جعفر پور/ ناشر: کرگدن
بچهها بهنوعی هم منشأ بدبختی در زندگی هستند و هم معنای زندگی. از سویی، والد بودن ناگزیر میطلبد به بزرگترین و بنیادیترین پرسش فلسفی بپردازیم: زندگی خوب چیست؟ از سوی دیگر، بچه داشتن بیشک هر نگرانیای را درمورد نداشتن خالقیت رد میکند و حسادتی را که در غیر این صورت از ابتکار دیگران حس میکردیم (دستکم برای مدتی) از بین میبرد. بهخاطر وجود خانواده همه ما تجربه تعلقی داریم که نه بر مبنای اعتقادات، دستاوردها یا زحماتمان، بلکه بر مبنای چیزی بکرتر و تغییرناپذیرتر بنا شده است: حقیقت تولدمان. در دنیایی که عموما شاغل بودنمان به نخی بند است، دنیایی که در آن بهسرعت و با قطعیت از سوی همگان قضاوت میشویم، دستکم میدانیم از خانوادههایمان اخراج نمیشویم، حتی اگر سر شام گفتوگویی خیلی خوب نداشته باشیم و در شغلمان مفتضحانه شکست خورده باشیم. خانواده منبع آسودگی عاطفی پایدار است.
کتاب «زندگی سراسر فهم مسئله است»/ نوشته: نعمت الله فاضلی/ ناشر: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و انتشارات اندیشه احسان
مطابق رسم و روال مردم نگاران میخواهم در این فصل آغازین با توضیح دادن و آشنایی زدایی از تجربه زیسته ام روایتی از مسئله و مسئله وارگی این پژوهش ارائه کنم و توضیح دهم که چه چیزی الهام بخش ذهن و ضمیر من برای اندیشیدن و نوشتن درباره مسئله شده است؛ و چه چیز یا چه «موقعیت غیرعادی» توجه مرا به خود جلب کرده و برایم شگفت انگیز است. این فصل در ادامه و تکمیل پیش گفتار است. می خواهم مفاهیم و ایده های اصلی را که در آنجا بیان کردم در اینجا با استناد به تجربه های زیسته ام شرح دهم. به دو معنا در اینجا با تجربه زیسته سروکار داریم. معنای نخست اینکه آنچه روایت می کنم برخاسته و برآمده از کلیت تجربه های آموزشی و پژوهشی و حتی زندگی من است و چشم انداز یا افق فکری که از مسئله وارگی مسئله می گویم چیزی نیست جز شنیدن یا گوش دادن به همه درگیری هایم در مسیر زندگی در مقام محقق و معلم دانشگاه در نظام دانش ایران. بنابراین، آنچه می خوانید، حتی آنجا که از قول های دیگران نقل کرده ام، چیزی نیست جز کمک گرفتن از واژه ها و عبارت پردازی های دقیق و گویای دیگران برای توضیح و وصف حال و روز خودم و خودمان.
کتاب «مبارزه بر سر شیوه تفکر در جنبش طبقه کارگر»/ نوشته اشتفان انگل/ ترجمه آرش گنجی/ ناشر: نگاه
در تاریخ بشری،شرط های مادی برای تحقق یک نظم اجتماعی بدون ستم و استمثار،برای برابری و یک زندگی صلح آمیز،و برای دست یابی به مبادله ی اقتصادی و فرهنگی متضمن منافع متقابل تمامی مردمان هرکز به این درجه از بلوغ نبوده است.دگرگونی مبنای سرمایه داری تولید به یک سیستم بین المللی تولید تحت سلطه ی معدود انحصارهای چند ملیتی،با بین المللی سازی بحران ها و مبارزه ی طبقاتی همراه میشود.بحران عمومی سرمایه داری هم اکنون وارد پنجمین مرحله ی خود شده یعنی آن جا که سیستم جهانی سرمایه داری دچار یک ناپایداری فاحش و یک بی ثباتی عمومی میشود.یک اعتلای نوین مبارزه برای سوسیالیسم،فقط بر مبنای پیروزی شیوه ی تفکر پرولتاریایی بر شیوه ی تفکر خرده بورژوایی ممکن خواهد شد. اشتفان انگل یک تعمیرکار ماهر است و این روزها به عنوان یک روزنامه نگار آزاد قلم میزند.وی از سال 1968 فعال سیاسی بوده و از سال 1975 عملکردهای عمده ای در جنبش مارکسیستی-لنینیستی و طبقه ی کارگر داشته است.سفرهای متعدد او به دیگر کشورها و روابط متنوع با آن ها به او کمک کرده تا از یک دانش تجربی فشرده درباره ی تکامل بین المللی بهره مند باشد.مهم ترین خدمات تئوریک اشتفان عبارتند از مبارزه بر سر شیوه ی تفکر در جنبش طبقه ی کارگر(1995)استعمار نو دگرگونی ها در مبارزه ی رهایی بخش ملی(1998) و غروب خدایان بر فراز نظم نوین جهانی(2003)
کتاب «شهریار» /نوشته: نیکولو ماکیاولی/ ترجمه محمود محمود/ ناشر: نگاه
در بخشی از این کتاب میخوانیم: «پايان قرون وسطى زنجير شده به دو نهضت مهم نوزايى فرهنگى (رنسانس) و اصلاحگرى (رفورماسيون) است، دوران جديد از خاكسترهاى قرون وسطى سر بر مىكشد، دورانى كه مبتنى بر جهانبينى ويژهاى است از مهمترين عوامل آن كاهش قدرت كليسا و دينمداران و ديگر ميداندارى قدرت علم است، فرهنگ عصر نوين بيشتر دنيوى است و كمتر روحانى و الهى، دولتها جا بر كليسا و قدرت دنيوى آن تنگ مىكنند و آنها بر امور فرهنگى نيز نظارت مىكنند، دايره قدرت دينى تنگ مىشود و اگرچه در ابتدا قدرت در دست شاهان است، اما كمكم نظام سلطنتى جاى به دموكراسى مىسپارد يا با سقوط شاهان ديكتاتوران بر جايگاه آنها تكيه مىزنند. در تمام اين دوران شاهد قدرتيابى دولت ملى هستيم، نفى حاكميت كليسا اگر جنبه تخريبى دوران نوين است، جنبه ترميمى آن پذيرش حاكميت علم است. در رنسانس ايتاليا، علم سهم اندكى داشت، نخستين حمله جدى انديشههاى علمى به باورهاى جزمى و تغييرناپذير انتشار «نظريه كوپرنيك» در سال 1543 ميلادى بود، اما اين نظريه نفوذى نيافت، پس از آن «كپلر» و «گاليله» در قرن هفدهم با بهرهجويى از آن، به اصلاح آن پرداختند، نبردى ميان علم و دنياى جزمى آغاز شده بود، نبردى كه در نهايت با شكست پيروان سنتهاى كهن به پايان رسيد، تسلط علم بر اذهان بسيار متفاوت از سلطه انديشهورزان دينى بر مردم بود، اينجا پاى حاكميت عقل در ميان بود و همين باعث رشد فرديت شد تا جايى كه به سرحد هرج و مرج نيز رسيد. در ذهن مردمِ دوران جديد هر نوع انضباطى تداعى آموزههاى دينباوران بود. هرج و مرج اخلاقى پيامد آن دهشتناك بود، اما اين رهايى از قيد و بندهاى سنن كهن سويه روشنى نيز داشت و آن بروز شگفتآور نبوغ هنرى و ادبى بود.»
این اثر که به ستایش قدرت و طرفداری رذایل اخلاقی حاکمان شهرت دارد از آثار مشهور در زمینه فرهنگ سیاسی در جهان محسوب میشود. بنا به مقدمه مترجم، ماکیاولی به جد بر این باور بود که نیرنگبازی و فریب در بازیهای قدرت، اصلی ناگزیر و ضروری است و بهخاطر بیان گستاخانه چنین نظریهای از وقتی دستنویس اثرش پراکنده شد در زیربار سنگینترین اتهامات و ناسزاها قرار گرفت و نام وی همسو با نام شیطان شد. کتاب «شهریار» که در اوایل قرن 16 میلادی به نگارش درآمده است، به ماهیت قدرت مینگرد و نوع کاربرد آن را در عمل و همچنین ابزار دستیابی و نگاهداشت آن را آموزش میدهد . این کتاب شامل بیست و شش فصل است که عنوان برخی از آنها عبارتند از درباب شهریاری های موروثی، اندر باب آنانی که با دستان خون آلود به جایگاه شهریاری رسند، اندرباب سپاه و جنگآوران مزدور و گفتار اندر مقوله گشاده دستی و تنگ چشمی.
کتاب «فضا، زمان و معماری»/ مؤلف: زیگفرید گیدیون/ مترجم: منوچهر مزینی/ ناشر: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی
در میان كتابهای متعددی كه درباره تاریخ هنر و معماری به رشته تحریر درآمده است، فضا زمان و معماری مقامی ارجمند دارد و شاید بینظیر باشد. از جمله بدین سبب كه مولف در آن صرفا تحولات و رویدادهای هنر را شرح و توصیف نكرده. بلكه با دیدهای تیز و اندیشهای عمیق به تجزیه و تحلیل سیر و پیشرفت آن پرداخته است. در این كتاب، ریشههای معماری معاصر مورد پژوهش قرار گرفته و مولف همه جا فتوای علمی خود را در سیر معماری معاصر و شناخت آن با اطمینان و قاطعیت بسیار، كه حاصل مطالعات و تجارب فراوان اوست، بیان داشته است. دایره المعارف بریتانیکا مطالعه این کتاب را برای فهم معماری معاصر لازم و ضروری میداند.
کتاب «فروپاشی»/ نوشته هدی صابر/ ناشر: کتاب پارسه
هدی صابر در این مطالعه ـ که در سالهای 61 -1360 انجام شده ـ تلاش کرده تا حد ممکن فارغ از تلاشها و تحرکات مخالفان شـاه، با گزارشی مستند از تضادها و بحرانهای نظام پهلوی روند افول قدرت آن رژیم را مورد بررسی قرار دهد. در این بررسی، وی شرایط جهانی را نیز از نظر دور نداشته است.