اوضاع استرآباد در جنبش مشروطیت، با تكيه بر وضعيت تركمنها اشرف سرايلو
ظلم و تعدي حاكمان محلي استر آباد- كه به طور موروثي مقام خود را به دست آورده بودند-باعث نارضايتي ساكنان اين ايالت و سوق داده شدن ايشان به سوي مشروطه شد.مشروطيت، شيوه اي مناسب براي مبارزه با حاكمان بود،كه ابتدا در راميان فندرسك و كتول شكل گرفت و به صورت مقابله ي مستقيم با عناصر استبداد در استرآباد جلوه كرد.از سوئي، روسها در آشوراده حضور پيدا كردند و فعاليتهاي تجاري و اقتصادي ايالت استر آباد را به انحصار خود در آوردند و به حقوق ساكنان دست يازيدند. اين ماجرا همراه با نالايقي حاكمان و دولت وقت، عاملي شد تا با شروع مشروطيت، تجار، علما و سركرده هاي محلي، براي اداره ي امور ايالت استر آباد، دست به تشكيل انجمن ولايتي بزنند. تركمنهاي مقيم استر آباد نيز به دليل سوء سياست دولت مركزي و قدرت طلبي روسها، اوضاع نابساماني داشتند.آنها نيز با حمايت از اعتراضات مردمي عليه به توپ بستن مجلس و ماجراي فتح تهران، توانستند با پررنگ كردن نقش خود در انقلاب مشروطيت و فرستادن نماينده به مجلس، به سوي آرامش گام بردارند.
كليد واژه ها:
استر آباد، تركمنها، مشروطيت، مشروطه خواهي، روسها.