برای روشن کردن اذهان عزیزان، ذکر چند نکته را بصورت مختصر لازم می دانم:
الف. چرا ۲۱ اسفند؟
۲۱ اسفند، در گاهشماری چادرنشینان یوموت بالقان، آن هم مطابق حساب قارابیی ساقاوی (متوفی در حدود ۱۹۰۰ میلادی)، تاریخ آغاز بهار است و نه لزوما آغاز سال. زیرا اگر این روز، معیار آغاز سال بود باید اولین روز اولین ماه باشد که چنین نیست. ضمنا ۲۱ اسفند با حرکات ستارگان خوشه پروین (اولکر) محاسبه می شده که امری تقریبی است و با ثانیه و صدم آن محاسبه نمی شده و نمی شود.
ب. ضمنا سالهای گاهشماری ۱۲ حیوانی ترکان و ترکمنهای قدیم مبدا تاریخی نداشته. هرچند در طول تاریخ سعی شده تا مبداهایی به کاربرده شود، هیچ یک از این تلاشها ثمربخش نبوده. بنابر این گاهشماری ۱۲ حیوانی سلسله لایتناهی دوره های ۱۲ ساله است و بس.
ج. تقویم و آغاز سال ترکان و ترکمنهای قبل از اسلام با تقویم قمری-شمسی چینی مشابهت داشته و اولین حلول ماه در برج دلو (بهمن ماه فعلی)، آغاز سال تلقی می شده است. پس از آن که ترکان و ترکمنها اسلام آوردند و در دوره ملکشاه سلجوقی، تاریخ هجری شمسی پایه گذاری شد و اول برج حوت (فروردین فعلی) به عنوان آغاز سال تثبیت شد. بنابر این نوروز، فارس و ترکمن ندارد! شاید نوروز عید ما نباشد ولی این به این معنا نیست که آغاز سال نباشد. بعدها ترکمنهای کوچرو، در برخی از مناطق، سالهای ۱۲ حیوانی را با تقاویم تقریبی تری همچون حساب قارابیی محاسبه می کرده اند که امری از سر اضطرار (به علت عدم وقوف کامل به زمان حقیقی آغاز برج حوت) بوده و علت دیگری نداشته است.
د. در بعضی از سایتها، آغاز جلوس تیرداد اول شاه اشکانی! به عنوان مبدا این تقویم قید شده و گفته شده که اشکانیان نیای ترکمنها هستند! نه اشکانیان بصورت قطعی نیای ترکمنها هستند و نه چنین تقویمی از آنها برای ترکمنها میراث مانده است.
ه. ترکمنها و دیگر ملل ترکزبان و خصوصا اوغوزها پیشینه مشترکی دارند. اگر ترکمنها چنین تقویمی داشتند بقایای آن را می توانستیم در میان دیگر عموزادگان آنها نیز بازبیابیم که البته چنین چیزی وجود ندارد.
و. آغاز سال ترکمنی ادعا شده ملغمه ای از تاریخ سازی مورخان ترکمنستانی بر مبنای دوران سلسله اشکانیان، تقویم ۱۲ حیوانی و حساب قارابیی بوده و فاقد سندیت تاریخی است. از کسانی که این مطالب را منتشر کرده اند خواهشمندیم که مدارک و مستندات علمی خود را در این مورد ارایه دهند. درشگفتیم که چگونه این ادعای بی اساس، با چنین سرعتی در حال گسترش است. اهل تحقیق و آگاهان قوم آیا در این مورد سخنی منباب روشنگری نمی خواهند بگویند؟
با تشکر