بازمعرفي كتاب «حكايت سه شهر» رایزنی فرهنگی ایران در عشق آباد
نويسنده در صفحات 54 تا 56 اين كتاب در مطلب «نسا در منابع تاريخي» آورده است: «مورخان نسا را زادگاه «پادشاه پارت» مينامند، همچنين اين منطقه خاستگاه سلسله اشكانيان بوده است اين سلسله از نژاد «اشك» ميباشند. پارتها در حدود سال 247 م. با سرنگون ساختن فرمانرواي سلوكي، كانون امپراتوري خود را در شمال شرقي خراسان بنياد نهادند. و ارشك يكم سرسلسله اشكانيان به فرمانروايي رسيد و پس از او نيز برادرش تيرداد با شكست دادن سلوكوس دوم (سال 237 م.) خود را شاهنشاه خواند و نسا و ابيورد را براي مقر و مركز خويش برگزيد بنابراين بناي شهر «نساي» پارتي را بايستي از همان تاريخ (اواسط سده 3 م.) دانست. بر اساس كتيبه داريوش منطقه عمومي كپت داغ مركز قدرت پارتي بوده است كه تا پيش از حمله اسكندر يكي از ولايات ايران هخامنشي بود. در منابعي كه در دسترس است به اين بسنده شده است كه قبور پادشاهان پارتي در نسا واقع شده است و به موقعيت آن به ظور مبهم اشاره شده است به طوري كه آن را تا مدتها در «درگز» يا «طبرك خراسان» جستجو ميكردند تا اينكه كاوشهاي باستانشناسي ثابت كرد كه اين پايتخت پارتيان همان شهري است كه تا همين اواخر به اين نام خوانده ميشد. بعد از مرگ اسكندر، امپراتوري او از طرف شرق رو به اضمحلال گذارد و حدود 250 م. ساتراپ سلوكي بلخ «دي يو توتوس» پادشاهي خود را اعلام نمود و به تأسيس قلمرو يوناني بلخي همت گماشت بلافاصله بعد از آن همانگونه كه پيشتر گفته شد ايالت غربي مجاور، يعني «پارتيا» از حكومت سلوكي سرباز زد و «آندراگوراس» پادشاه سلوكي توسط دو تن ديگر از برادرانش يعني «اشك» و «تيرداد» واژگون گرديد. ابتدا اشك به پادشاهي رسيد و تاجگذاري كرد و بعد از مرگ او در جنگ، برادرش «تيرداد» اقدام به برقراري نيروي نظامي مقتدر در پارتيا كرد و به تأسيس قلعهها و شهرهاي تدافعي همت گماشت اصليترين پايتختي كه انتخاب كرد نسا بود. انتخاب اين شهر به عنوان پايتخت ابتدا از آن جهت بود كه سه طرف اين شهر با كوههاي كپت داغ محاصره شده است و در طرف مقابل نيز كوير بزرگ قره قوم قرار دارد.»
|