بنیاد مختومقلی فراغی

احمد آقا در دهه ی چهل در کنار شعر سرائی، به عنوان اولین داستان نویس ترکمنصحرا اثر خود را به نام " خشم تولیخان" به نگارش در آورد. در خفقان رژیم شاه دو سال طول کشید تا از سانسور عبور کرده چاپ شود(۱۳۵۲).
این کتاب به مناسبات ظالمه حاکم بر ترکمنصحرا پرداخته است. 

در دهه پنجاه شعرهایش در رادیو گرگان خوانده می شد. رادیو گرگان محل عرضه اشعار شاعران ترکمن گردید. احمد سارلی، ستار سوقی، آنا قربان قلیچ تقانی، عبداللطیف گلی، آنا قربان بهی ، برازنده قوجق ، اراز پرویش و غیره کسانی بودند که به تشکل روشنقکران ترکمن در دوره شاه کمک فراوان نمودند.

: بخشی بایرام گلدی کوچکی، بخشی آنه بردی وجدانی، بخشی اراز محمد باهوشی، عاشر گلدی گرکزی، عطاش کوچوی و غیره اشعار احمد آقا را به زیبایی در رادیو گرگان و مجالس عروسی اجرا کرده اند. 

احمد آقا با سرودن اشعار انقلابی در مبارزات ضد شاهنشاهی شرکت کرده، چندین بار حبس و زندان دیدند. وی از لحاظ اندیشه سیاسی معتقد بود که نظام پادشاهی باید برچیده شود و حکومت انتخاباتی و دموکراتیک جایگزین آن گردد. 


او چند کتاب شعر و داستان به ترکمنی و فارسی نوشت که غالب آن چاپ گردید. 
از جمله کتاب های ذیل می توان بدان اشاره نمود:
۱. خشم تویلیخان، ۱۳۵۲.داستان به زبان فارسی در باره وضعیت اجتماعی و سیاسی ترکمن ها و مبارزات آنان در برابر سیستم قئودالی حاکم. 
۲. فغان۱۳۸۴. حدود ۷۰ شعر، سروده شدا در دهه چهل، پنجاه، شصت و هفت 
۳. نملی گوزلر:۱۳۸۷
۴. آینه و ملا:۱۳۹۲
۵. کونگل قوشی: ۱۳۹۳شامل حدود صد شعر از دهه چهل تا پایان دهه هشتاد 
۶. ماجراهای آقا جوما۱۳۸۷. شامل ۹ داستان از واقعیات جامعه معاصر در دهه بیست و مربوط به پس از سقوط رضا شاه است. این داستان ها در سال ۱۳۵۰ به نگارش در آمده است.
۷. کوین یورکلر۱۳۸۶.داستان ترکمنی در باره باترها و سردارهای معاصر ترکمن 
۸. فئودالها: ۱۳۸۵ به زبان فارسی شامل مبارزات بر علیه زمین خواری در ترکمنصحرا از ۱۳۳۶ تا ۱۳۴۳
۹. خشم تولیخان/متن ترکمنی ۱۳۹۵
۱۰حکایه لار. آماده چاپ 
و...
اخیرا این نویسنده پر تلاش در مراسم عروسی پسر خود مجموعه آثارش را به عنوان یادگار به چهره های فرهنگی ترکمن تقدیم نموده است. 

احمد آقا اکنون در سن کهولت به سر می برد و بیماری و ناخوشی بر او مستولی گشته است. تصمیم به موقع انجمن شعر و ادب ترکمنی میراث مبنی بر برگزاری مراسم برزگداشت احمد آقا را به فال نیک گرفته، از عموم اهل قلم و دوستان وی تقاضامندیم مطالب خود اعم از خاطره مقاله و شعر را جهت چاپ تا مورخ ۲۳تیرماه جاری ارسال فرمائید. 

✍دبیرخانه ستاد بزرگداشت احمد آقا سارلی پیشکسوت نویسندگی، شاعر و داستان نویس ترکمن
تدوین : د. ارازمحمد سارلی