بنیاد مختومقلی فراغی

"تصوف و شعر" " شعر و تصوف" دو ستون اصلی هستند که از بزرگان ترکمن و ترکستان به ما رسیده اند و مهر خود را بر هویت اقوام ترک زده اند .

ارکان شکل دهنده موجودیت اقوام ترك اند كه يكديگر را تقويت و حمايت نموده اند .

چرا بزرگان تصوف و پیران متصوف ترکمن به شعر این مقدار اهمیت داده اند ؟

احادیث حضرت محمد (ص) در باره ی شعر و اینکه بزرگان ترکمن و دیگر اقوام ترک اذن استفاده از شعر و آواز( آیدیم) را در پرورش روحی و معنوی انسان ها صادر کرده اند . علل ریشه ای این امرند .

حضرت محمد (ص) در حدیثی که از " ابو داوود" نقل شده است فرموده اند: چه بسا شعر هایی وجود دارند که نور حکمت در آنها مستتر است . اینکه حضرت محمد(ص) در این حدیث شریف شعر را همراه با حکمت ذکر کرده اند پیران ترکستان و ترکمن را عمیقا تحت تاثیر قرار داده بود . شعر حکمی بدینسان متولد شد .

آری حکمت چیست ؟ در این مبحث سخن بسیار فراوان است . چهارده قرن است که علمای اسلامی در باره ی حکمت سخن گفته اند و کتابهایی به نگارش در آورده اند که می توان کتابخانه هایی ار آنها تشکیل داد ." المالیلی حمدی یازار " در تفسیر مشهورش ۲۳ معنای حکمت را ذکر کرده است .

خداوند در سوره "النحل" آیه ۱۲۵ میفرماید : ای پیغمبر مردمان را با سخنان استوار و بجا و اندرزهای نیکو و زیبا به راه پروردگارت فرا خوان و با ایشان به شیوه هر چه نیکوتر و بهتر گفتگو کن چرا که بی گمان پروردگارت آگاهتر به حال کسانی است که از راه منحرف و گمراه میشوند و یا اینکه رهنمود و راهیاب میگردند .

حضرت پیامبر (ص) در حدیث شریفی كه دريمي نقل كرده می فرمايند :" به حکمت گرای چون خیر در حکمت است ." هم چنین"ترمذی" و "ابن ماجه" نقل کرده اند که پیامبر فرموده است که: "حکمت گمشده مؤمن است و من خانه ی حکمتم و "علی" در آن است  ."

حکمت آن است که سخن و عمل فرد درست باشد . اعمالی که انجام می دهد و کلامی که بر زبان میراند مطابق دین باشد و در جایش بیان شود . در اخلاق اسلامی صاحب حکمت بودن مهم ترین فضیلت است و بعد ار آن به ترتیب صاحبان شجاعت و عفت و عدالت قرار می گیرند .

در اسلام حکمت را نمی توان صرفاٌبا سعی و تلاش به دست آورد بلکه آن موهبتی خدایی است .حضرت حق در قرآن سورۀ بقره آيه 269 می فرمایند:"فرزانگی را به هر کس که بخواهد میدهد و به هر کس که فرزانگی داده شود بی گمان خیر فراوانی بدو داده شده است و جز خردمندان این حقایق را درک نمی کنند و متذکر نمی گردند"

حکمت قابلیت انجام همه امور به درست ترین و موثرترین حالت و شکل ضروری کاملی که در انجام آن متصور است می باشد . انسان صاحب حکمت با این ویژگی از دیگران متمایز می شود . چنین انسانی در سخن راندن و تصمیم گیری در همه ی حالات در حد ممکن معقول ترین و درست ترین کار را انجام می دهد . اگر خداوند به انسانی حکمت عطا فرماید، وی می تواند هر موضوعی را به درست ترین ،با معنا ترین و معقول ترین شکل و به صورت کامل توضیح دهد . تشخیص و راهنمایی هایش نیز درست است .

ضرورت دارد بار دیگر تکرار کنیم که : مختومقلی در معنای واقعی کلمه  بنده برگزیده خداوند است که بدو حکمت اعطا شده است . مختومقلی شاعری است که چشمه های حکمت از زبانش جاری است .

ادامه دارد...