وی افزود: یقیناً کاری که تولید می شود بدون نقد و ایراد نیست و معقولانه است تا کسانی که دلسوزانه کار را دنبال می کنند ما را در برطرف کردن اشکالات یاری رسانند.

خواجه نژاد تصریح کرد: در آغاز کار مؤسسه میرداماد، تمرکز بر تاریخ و فرهنگ این دیار بود بنابراین کار این دانشنامه با این هدف شکل گرفت.

مدیر عامل موسسه فرهنگی میرداماد با بیان این که ایده تدوین و تألیف دانشنامه از سال ۸۴ رقم خورد، تأکید کرد: از همان اول رایزنی هایی با مؤلفین و اساتید منطقه صورت گرفت.

وی ادامه داد: جلسات متعددی برگزار شد اما هیچ خروجی نداشت زیرا تجربه دایره المعارف نویسی در استان وجود نداشت.

خواجه نژاد اذعان کرد: با توجه به خلاء نیروی ماهر انسانی در استان کار با آزمون و خطا شروع شد و در سال های ۹۰ الی ۹۱ تهیه مدخل های دانشنامه و شیوه نامه آن، سازماندهی و الویت بندی مجموعه مقالات انجام شد.

وی اضافه کرد: در سال ۹۳، تصمیم بر این شد که این کار شدنی است و به سمت سفارش مقاله رفتیم و از طریق مطبوعات فراخوان عمومی صورت گرفته تا از تمامی ظرفیت استان استفاده کنیم.

مدیرعامل موسسه فرهنگی میرداماد اظهار کرد: دانشنامه در سال ۹۵ با سه مجلد و با هزار و ۶۲۲ صفحه از (الف) تا (ی) منتشر شد.

وی با اشاره به این که ۲۸ مقاله برای شهرستان و پنج مقاله برای روستا در دانشنامه آمده، بیان کرد: یکی از ایرادات وارده به دانشنامه پرداخته نشدن به تمام اماکن جغرافیایی استان است و این یک ایراد اساسی است.

تاریخ در دانشنامه گلستان از جایگاه قابل قبولی برخوردار است

در ادامه رحمت الله رجایی، مسئول دانشنامه گلستان اظهار کرد: تاریخ از جایگاه قابل قبولی در دانشنامه برخوردار است، تعدادی از مقالات تاریخی هستند و برخی نیز عنصر تاریخ در آن ها پررنگ است.

وی اضافه کرد: اما جای بسیاری از مطالب تاریخی دیگر در دانشنامه خالی است، باید صدای اسب ترکمن از دانشنامه شنیده شود یا فرش ترکمن در آن پهن باشد.

وی با بیان این که تلاش شده تا مطالب کهن زنده شوند، ادامه داد: دوره های تاریخی متعدد در دانشنامه ذکر شده اما سردرگمی خاصی در شیوه نگارش و ارجاعات وجود دارد و در برخی مقالات ضعف ویراستاری نیز به چشم می خورد.

رجایی تصریح کرد: از نظر چارت تشکیلاتی نیز مشکلاتی وجود داشت و باید تغییرات اساسی در دوره های بعد صورت گیرد.

بعضی از نقدها به دانشنامه گلستان سلیقه ای است

مزدک دربیکی، عضو شورای راهبردی دانشنامه گلستان در ادامه نشست با بیان این که دو نوع نقد کلی و نقد تخصصی بر دانشنامه وارد است، اظهار کرد: نقدهای کلی سلیقه ای یا علمی است، برخی از مقالات از نظر محتوای علمی ضعیف هستند و اشکالات چاپی و نگارشی فراوانی در آن ها وجود دارد.

دربیکی اضافه کرد: شروع کار دانشنامه از سال ۸۵ بود، در ایران دانشنامه را با فرهنگ، تاریخ و مشاهیر می شناسند ولی ما لازم دیدیم که جغرافیای طبیعی را نیز به آن اضافه کنیم.

وی تصریح کرد: عناوین زیادی مطرح شد اما آن ها تفکیک شدند و به ۱۳۰ عنوان و ۸۹ مقاله در زمینه جغرافیای طبیعی رسیدیم.

عضو شورای راهبردی دانشنامه گلستان تأکید کرد: ۲۱ نویسنده برای مقالات داشتیم و بسیاری از پژوهشگران با توجه به اوضاع آن زمان با ما همکاری نکردند.

وی با بیان این که در حوزه علوم طبیعی نقد به آمار و داده ها وارد است، اذعان کرد: این ماهیت جغرافیای طبیعی است چون آن ها متغیر هستند و چاپ طولانی کتاب مزید بر علت شد.

محمد اخوان مهدوی، یکی دیگر از اعضای شورای راهبردی دانشنامه گلستان در ادامه نشست بیان کرد: از منتقدین می خواهیم تا نظرات خود را به ما ارائه دهند تا در ویرایش دوم و دوره های بعدی دانشنامه به کار گیریم.

مهدوی اضافه کرد: نقد اصولاً کار راحتی است و بودن در آن شرایط و درک اوضاع حاکم بر کار چیز متفاوتی است.

وی با بیان این که در حوزه مشاهیر نویسندگان متعددی داشتیم، تصریح کرد: ۷۵ مقاله در این زمینه نوشته شده است، در زمینه فرهنگ عامه ۱۱ و در صنایع دستی نیز یک مقاله وجود دارد.

مهدوی ادامه داد: در مقالات معماری به دلیل پروسه طولانی انتشار ممکن است بسیاری از اطلاعات تغییر کند یا آن بنا از بین برود بنابراین در این زمینه ممکن است نقد وجود داشته باشد.

برخی از موضوعات مدخل های دانشنامه با کمبود منابع روبرو بودند

عضو شورای راهبردی دانشنامه گلستان به کمبود منابع اشاره کرد و افزود: بسیاری از مدخل های ما تولیدی است زیرا رسالات و کتاب هایی در آن زمینه ها وجود نداشت.

در بخش دوم جلسه، منتقدین به ایراد سخنرانی پرداختند، محمدکاظم طلیعی یکی از منتقدین در ادامه نشست اظهار کرد: این سه جلدی که ما شاهد آن هستیم، نشان می دهد که تدوین کنندگان آن اهل این کار و حرفه نبوده و عملی که لازمه کار دانشنامه ای است، در آن صورت نگرفته است.

وی با بیان این که اشکالات لغوی فراوانی در متن وجود دارد، افزود: ویرایش ادبی دانشنامه از مشکلات مهم آن است و در آن یک دستی املاء کلمات را نمی بینیم، مشکلات ارجاع متن و شماره صفحه نیز یکی دیگر از ایرادات است.

طلیعی تصریح کرد: مطالبی که حضور آن ها ضروری نبوده در دانشنامه ذکر شده و در برخی مقالات صرفاً مونتاژ مطالب صورت گرفته است.

جای بسیاری از مطالب مهم در دانشنامه گلستان خالی است

محمد انصار یکی دیگر از منقدان در ادامه گفت: مطالب مهم و ضروری که باید در دانشنامه ذکر می شد جایی در مدخل ها ندارد.

وی ادامه داد: کمبود مباحث دوره معاصر را در دانشنامه می بینیم ولی در وقایع انقلاب خوب عمل شده است، در بخش مشاهیر باید چارجوب خاصی درنظر گرفته می شد تا ایرادات برطرف شود.

حاج محمد قُجُقی در ادامه جلسه اظهار کرد: در مقالات باید ارجاع درستی صورت گیرد تا بتوان از دانشنامه به عنوان یک منبع معتبر استفاده کرد.

قُجُقی با بیان این که منابعی که در متن وجود دارد در مأخذ ذکر نشده، تصریح کرد: سپردن مقالات به افرادی که تخصص آن ها چیز دیگری است سبب می شود سطح علمی کار پایین بیاید.