كشور ما از بارزترين نمونه هاي تكثر و تنوع فرهنگي، قومي و زباني است. به طوري كه وجود تنوعات قومي و خرده فرهنگ هاي متفاوت منطقه اي از ويژگي هاي جامعه ايران به شمار مي رود. اين منظومه فرهنگي محصول چندهزار ساله ملتي كهن و برآيند تعامل جمعي اقوام گوناگون مانند آذري، كرد، لر، بختياري، بلوچ، مازندراني، گيلك، قشقايي، عرب، لك، تالشي، تركمن، فارسي زبان و ... است كه با شيوه هاي زندگي دلپذير و بسيار زيبا و آداب و رسومي به غايت انساني، هويت فرهنگي کشور را شكل داده و در صف متحدي قوام و دوام بخشيده اند.

وجود تنوعات فرهنگي و ميراث زنده قومي و شيوه هاي زندگي بومي در اين سرزمين زيرچتر انسجام جمعی عام نه تنها مانع توسعه بلكه مي تواند به مثابه يك امتياز و عامل توسعه محسوب شود، به طوري كه   قابليت هاي فراواني را مي تواند در راستاي توسعه كشور به طور عام و توسعه منطقه اي و محلي به طور خاص در شهرها و روستاهاي كشور فراهم كرده  وظرفیت ها و توانایی های فرهنگی و معرفتی  خود را بیش  از پیش به منصه ظهور برساند. به بيان ديگر برخورداري ايران از تنوعات فرهنگي و قومي از يك سو ضرورت سياست فرهنگي و قومي منسجم ، خردمندانه و منطقي را بيش از پيش ايجاب مي كند و از سوي ديگر ظرفيت ها، فرصت ها و امكانات بي بديل و متعددي را در سطح ملي، منطقه اي و محلي و در ابعاد شهري و روستايي در اختيار متوليان و مديران فرهنگي كشور مي گذارد، تا با شناسايي و بهره گيري از اين ميراث غني و پربار از يك سو  بتواند  قدرت  فرهنگی  مردمان این سر زمین  را با اتخاذ راهكارهاي عملي و برنامه هاي اجرايي تبلور بیشتری بخشد و از سوي ديگر زمينه را براي ايجاد بازارها و كالاهاي قومي و محلي گسترده فراهم كرده و مزيت رقابتي آن ها را پيش پاي شان قرار داده و شرايط رشد  و گسترش بازارهاي قومي- محلي را در مناطق آزاد و هم چنين در حوزه هاي شهري و روستايي مهيا نمايند.

ايجاد و گسترش بازارها ، كالاها و بازاريابي هويتي قومي – محلي در مناطق آزاد و در سطح شهرها و روستاهاي كشور هم مي تواند وسيله اي براي حفظ و تقويت تنوعات و فرهنگ هاي بومي و انتقال آن ها به نسل هاي جوان و آينده باشد و هم به عنوان ابزاري براي توسعه اقتصادي- محلي در مناطق و اقصي نقاط ايران ( شهري و روستايي) به كار گرفته شود و در نهايت گامي در جهت توسعه فرهنگي كشور با رويكرد اقتصادي- تجاري و اشتغال زايي و افزايش درآمد برداشته شده و بر انسجام و وحدت ملي بيافزايد. در اين راستا با وقوف بر ضرورت و اهميت حفظ و تقويت تنوعات و فرهنگ هاي قومي، راهکارهای عملی « ايجاد و گسترش بازارهاي هويتي قومي- محلي از اقصی نقاط کشور را در شهر تهران » به شرح ذیل ارائه می شود.

الف) راهكارهاي عام:

1-حمايت از تاسيس و راه اندازي پژوهشكده اقوام، گروه هاي محلي و دانش بومي.

2-حمايت از تاليف  دائره المعارف ها، دانشنامه ها و سالنامه هاي فرهنگ و هنر اقوام محلي .

3-حمايت از پژوهش ها و مطالعات كاربردي در حوزه خرده فرهنگ هاي قومي و محلي و دانش ها و مهارت هاي بومي با تاكيد بر رهيافت بازارسازي و بازاريابي منطقه اي و ملي.

4-شناسايي طبقه بندي و برآورد ظرفيت هاي محصولات قومي و توليدات فرهنگي و هنري بومي جهت امكان سنجي كالايي سازي فن آوري ها و فرآورده هاي قومي و محلي و سنجش ميزان مزيت رقابت پذيري آن ها در سطح محلي، منطقه اي و كشوري.

5-مكان يابي و مشاركت با بخش هاي دولتي و خصوصي در ساخت و راه اندازي اماكني مانند راسته ها بازارها، بازارچه ها، نمايشگاه ها و محل هاي برگزاري جشنواره هاي اقوام و صنايع و فرآورده هاي بومي و سنتي.

6-حمايت و مشاركت در ساخت و يا نوسازي، بازسازي و تجهيز كارگاه هاي صنايع فرهنگي دستي و قومي – بومي.

7-حمايت و مشاركت با بخش خصوصي و كارآفرينان جهت توليد و عرضه كالاها، محصولات و خدمات فرهنگي و هنري بومي و صنايع سنتي محلي.

8-حمايت و همكاري در ايجاد و گسترش اتحاديه هاي محلي و تعاوني هاي توليدي در زمينه توليد و عرضه محصولات، كالاها و يا خدمات صنايع فرهنگي قومي و محلي.

9-پشتيباني و مشاركت در ايجاد و گسترش بازاريابي تخصصي در زمينه كالاهاي هويتي- قومي.

10-    حمايت از گسترش و تقويت كانون ها و تشكل هاي قومي ( فرهنگي و هنري) و توليد كنندگان فرآورده ها و كالاهاي بومي و هنرمندان حوزه صنايع فرهنگي دستي.

11-  تاسيس و يا گسترش صندوق حمايت از توليد كننده هاي فرآورده هاي بومي و هنرمندان حوزه صنايع فرهنگي و هنري سنتي و دستي.

12-  حمايت و مشاركت در ايجاد و گسترش كارگاه هاي آموزشي در زمينه محصولات و خدمات فرهنگي و هنري قومي- محلي و مهارت هاي صنايع دستي.

ب) راهكارهاي ويژه:

* در زمينه گردشگري با تاكيد بر گردشگري قومي:

1-تقويت و گسترش گردشگري قومي و بازديد از كوچ نشيني، مسكن، معيشت، لباس هاي محلي ، غذاها، آيين ها و مراسم و جشن ها و صنايع دستي ايلات و عشاير به مثابه ميراث زنده فرهنگ هاي قومي.

2-مشاركت و حمايت از برگزاري بازارها و بازارچه هاي عرضه و مبادله محصولات ، كالاها و خدمات فرهنگي و هنري گروه هاي قومي در سطح استاني، ملي و مناطق آزاد تجاري.

3-مشاركت و حمايت از برگزاري جشنواره ها و نمايشگاه هاي قومي و محلي در زمينه هاي             فن آوري ها و فرآورده هاي بومي، صنايع و هنرهاي دستي، موسيقي و ترانه هاي محلي، هنرهاي نمايشي و پايكوبي، قوم گياه شناسي و درمان گري بومي و لباس ها و غذاهاي قومي- محلي در سطح استاني، بين استاني و ملي.

4-حمايت از برگزاري مراسم عروسي و جشن ها به وسيله گروه هاي حرفه اي در چارچوب هاي قومي، محلي با استفاده از موسيقي و عناصر فرهنگي اقوام محلي.

5-حمايت از ساخت، توليد و عرضه زنده موسيقي فولكلوريك و ترانه ها و آوازهاي محلي و همچنين توليد و عرضه ابزارها و ادوات موسيقي قومي – محلي.

6- بازسازي و احياي كاروان سراها و ايجاد هتل هاي قومي- محلي با استفاده از عناصر، دكوراسيون و موسيقي و غذاهاي محلي.

7-راه اندازي كارناوال ها و نمايش هاي خياباني گروه هاي قومي و محلي در سطح منطقه اي و ملي.

8-برگزاري هفته هاي فرهنگي اقوام در کلان شهر تهران و یا  مراكز استان ها و مناطق آزاد.

9-تاسيس و راه اندازي فرهنگسراي قومي- محلي در شهر تهران با رویکرد اقتصادی و فرهنگی.

*    در زمينه رسانه ها و چاپ و نشر:

1-  راه اندازي و يا حمايت از گسترش پايگاه هاي اينترنتي در زمينه فرهنگ ، هنر، ادبيات و آداب و رسوم اقوام و گروه هاي قومي.

2-  حمايت و مشاركت در ساخت و توليد ترانه هاي فولكلور و آوازهاي قومي- محلي و عرضه آن از طريق رسانه هاي صوتي و تصويري و همچنين در قالب لوح هاي فشرده صوتي و تصويري.

3-  احياء و تقويت روايت گري و قصه گويي هاي محلي و بومي از طريق ساخت و توليد و عرضه فيلم تئاتر، اجراي نمايش و مصورسازي.

4- حمايت و مشاركت در ساخت و توليد هنرهاي نمايشي اقوام و تهيه فيلم هاي داستان، مستند و مستند داستاني از آيين ها ، آداب و رسوم و شيوه زندگي گروه ها قومي- محلي و عرضه آن از طريق    رسانه ها و لوح هاي فشرده صوتي و تصويري.

5-  حمايت از آفرينش هاي تاليفي و تقويت ناشران و آثار ادبي در حوزه ادبيات قومي و فولكلور،   داستان ها و قصه ها و اشعار و افسانه هاي اساطيري به زبان ها و گويش هاي محلي همراه با متن فارسي در قالب متون كاغذي، كتاب و لوح هاي فشرده ( حمايت از ورود و گسترش زبان هاي قومي در رسانه هاي نوشتاري و الكترونيكي).

6- ايجاد و گسترش باشگاه هاي كتاب و كتاب خواني با زبان قومي- محلي.

7-  بالابردن سواد در زبان هاي قومي از طريق ايجاد و گسترش برنامه هاي آموزش زبان هاي قومي- محلي براي شهروندان.

8-  ايجاد و گسترش بخش كتاب هاي قومي و نوارها و سي دي هاي محلي در كتابخانه هاي شهر.

9- تشويق و حمايت از نوازندگان داستان سراي دوره گرد قومي- محلي.

*    در زمينه غذا:

1-  شناسايي غذاهاي محلي- قومي و تهيه شناسنامه براي هر يك از غذاها به همراه دستور پخت.

2- تشويق به وارد كردن غذاهاي قومي در منوي رستوران هاي غذاي سريع با ايجاد تغييرات لازم در تركيب و بسته بندي آن ها.

3- ترغيب و حمايت از ايجاد رستوران هاي محلي مثلاً آذري، كردي، بلوچ يا تركيبي بلوچ/لري، كردي/ آذري و غيره.

4- حمايت از ايجاد رستوران هاي زنجيره اي غذاهاي سريع با مضمون محلي – قومي با استفاده از نام هاي محلي در منوهاي غذايي مانند ساندويچ كردي، ساندويچ آذري و غيره.

5-  حمايت و يا مشاركت در برگزاري جشنواره ها و مسابقات غذاي محلي در سطوح استاني و ملي.

6-  حمايت از امكان سنجي ساخت غذاهاي صادراتي براساس شناسنامه محلي غذاها.

7- حمايت از انتشار مجلات غذايي با محوريت غذاهاي قومي در سطوح استاني و ملي.

8- همكاري در معرفي غذاهاي محلي در كاتولوگ هاي گردشگري.

*    در زمينه ورزش هاي باستاني و بازي هاي بومي و محلي:

1-  احياء ، بازسازي و يا نوسازي و تجهيز مراكز زورخانه اي موجود در شهر.

2-  استقرار مراكز زورخانه اي جديد در مجاورت بوستان هاي شهري و مراكز فرهنگي، تفريحي و يا تاريخي.

3- ايجاد يك نظام تشويقي - مالي جهت حمايت از مديران و مرشدان زورخانه ها.

4-  حمايت و پشتيباني از گسترش كانون ها و مجامع ورزش هاي باستاني.

5-  معرفي و شناساندن ورزش هاي باستاني و باستاني كاران به عنوان نگاهبان ارزش هاي اخلاقي جامعه مانند جوانمردي، درستكاري، وفاداري، شجاعت، تواضع ، ديگرخواهي و گذشت به نسل هاي جوان و آينده.

6- شناسايي بازي هاي بومي و محلي و معرفي آن ها از طريق رسانه ها و تبليغات شهري.

7- امكان سنجي و حمايت و همكاري در توليد و عرضه بازي هاي رايانه اي با بهره برداري از مضامين بازي هاي بومي و محلي.

 ماخذ ما: سایت انسانشناسی و فرهنگ