ستاره ی هشت پر در نزد ترکان. نوشته :دکتر یعقوب دلی عمر اوغلی.ترجمه : محمد قجقی
سلطان سلیم سوّم، تعداد هلال های سبز پرچم اسلامی را از سه به یک هلال تقلیل داد و در ضمن ، ستاره هشت گوش را بر پرچم نقش نمود. در دنیای ترکان و حتّی در جهان اسلام، اولین پرچم دارای ماه و ستاره را سلطان سلیم سوّم ابداع نمود، که به رنگ آبی بود. از طرف دیگر در آخرین پژوهش های باستان شناسان ، تعدادی سکه ی متعلّق به دوره ی « گوک ترک» کشف شده است،که نماد « ماه و ستاره» دارند. امّا چون این کشفیات همین اواخر صورت گرفته،بین محقّقین بحث در خصوص اینکه این علامت چه معنایی می تواند داشته باشد، ادامه دارد.
به دوره ی عثمانی بر گردیم. مدال ستاره ی هشت پر، توسّط سلطان عبد العزیز( 1876-1861/م) با نام «نشان عثمانی شمسه» به خادمین دولت، که موفقیت های مهمّی داشته اند ، با عنوان نشان افتخار و ایثار اعطاء می شده است.
ستاره ی هشت پر از روی هم قرار دادن دو مربّع هم اندازه، به شکلی منظّم تشکیل می گردد.گفته شده که یکی از مربّع ها مظهر این جهان و دیگری مظهر جهان دیگر است. از آن بخش هایی که خارج از محدوده ی مشترک دو مربّع هستند، یعنی گوشه ها( زوایا) برخی به این جهان مربوط هستند و به امور و اشتغالات جهان دیگر فایده ای نمی رسانند.گوشه های مربّع دیگر، همچون زندگی زاهدان- که این دنیا را فراموش می کنند- تنها به امورمرتبط با جهان دیگر ارتباط دارند. همانطور که در اندیشه ی سنّتی و رایج ما نیز مشاهده می گردد،زندگی معقول نتیجه ی تداوم حیات، بدون اهمال هردو جنبه است و در ستاره ی هشت پر ، نقاط تقاطع، آن را نشان می دهد. یک معنای ستاره ی هشت پر این است.
در نزد بکتاشیه، نقشبندیه،یسویّه، قادریه و در تصوّف عرفی و سنّتی، ستاره ی هشت پر، نماد هشت دروازه ی بهشت تلّقی می شود. حتّی مفهوم هشت بهشت، در خارج از اندیشه ی صوفیانه، بر تمام اندیشه های اسلامی قابل تعمیم است.امّا به عنوان نماد، به تکرار در جریانات متصوّفه مورد استفاده بوده است.
هر گوشه و زاویه ی ستاره ی هشت پر،نماینده و مظهر یک فضیلت تلقّی می گردد، که این فضایل به عنوان ارکان اسلام، پذیرفته می شوند.آن ها عبارتند از:مرحمت،شفقت، صبر، راستی، رازداری، صداقت، قبول فقر و عجز،جوانمردی و شاکر بودن.برای آن هایی که این فضایل را در زندگی و شخصیّت هایشان،گرد می آورند، دروازه های هشتگانه ی بهشتی متفاوتی گشوده خواهد شد.
نام های درهای هشتگانه بهشت عبارتند از: دارالجلال، دارالقرار، دارالسّلام، جنّت الخلد، جنّت الماوی،جنّت العدن ، جنّت الفردوس و جنّت النعیم. از بسیاری از آثار، متّکی بودن اسلامیت بر هشت پایه،نامیده شدن آن ها به عنوان درهای بهشت و اینکه ستاره ی هشت گوش، نماد هشت بهشت است، استنباط می گردد.این مفهوم تاریخی دوّم ستارهی هشت گوش است.
معنای دیگر ستاره ی هشت پر، پیروزی و ظفر است. چهار جهت اصلی و چهار جهت فرعی جغرافیایی، که در ستاره ی هشت گوش مشاهده می شود،به معنای پیروزی در همه ی جهات و همه ی اموری است که بدان ها وارد می شویم.
توضیح مترجم:این مقاله از ماهنامه ی
. kardeş kalemler AYLIK AVRASYA EDEBİYAT DERGİSİ.ŞUBAT 2011 Sayfa26-29
نویسنده:Dr.Yakup Deliömeroğlu
اخذ شد.مترجم از مقاله فقط به اختصار به مسئله ی ستاره هشت گوش بسنده نموده است.. ترجمه ی کامل مقاله بهمراه کاربرد ها و تصاویر مربوطه به زمان دیگری موکول گردید. محمد قجقی