بنیاد مختومقلی فراغی

طاووس پیش از اینکه به همسری فتحعلی شاه درآید خط نیکو می نوشت و طبع شعری هم داشت و در مکاتبه با فتحعلی شاه نیز غالباً چند بیت شعر ضمیمه عریضه خود می نمود.                                                                                                     

طاووس چون از یک خانواده معمولی بود به عقد ازدواج موقت شاه در آمد، ولی جشن عروسی او با شاه قاجار از مراسم بسیار با شکوه عروسی دوران سلطنت فتحعلی شاه بود. در آن تاریخ شاهزاده حسنعلی میرزا ملقب به شجاع الدوله (پسر فتحعلی شاه) حاکم تهران بود و به دستور او شهر را به خاطر عروسی پدرش با این دختر اصفهانی آذین بستند. تخت مرصعی را که تخت خورشید نام داشت برای شب عروسی آماده کرده بودند و بعد از شب زفاف با طاووس، به امر فتحعلی شاه این تخت را تخت طاووس خواندند، که هنوز بر روی این تخت مرصع و گرانبها باقی مانده است.

 طاووس در همان چند ماه اول زندگی زناشوئی با فتحعلی شاه، به قدری علاقه و توجه پادشاه قاجار را به خود جلب کرد که شاه به او لقب«تاج الدوله»اعطا نمود و تصمیم گرفت او را به عقد ازدواج دائم خود در آورد.  در تاریخ  عضدی آمده است  که فتحعلی شاه پس  از اعطای لقب تاج الدوله به  «طاووس» می خواست یکی از چهار زن عقدی خود را طلاق دهد  و  طاووس  را به عقد دائمی خود در آورد، ولی طاووس حاضر نشد و ترجیح داد همچنان زن صیغه شاه باقی بماند. درباره ی این قضیه شاهزاده عضدالدوله شرح مفصل داده و می نویسد«پس از آنکه اعتبارشخص تاج الدوله نزد حضرت خاقانی زیاد شد. می خواست بقیه مدت انقطاع او را بخشیده به عقد دائم خود در آورد.تاج الدوله تمکین نکرده و گفت:این همه التفات ملوکانه از اثر  نظرات مسعوده  ساعت عقد بوده است.  بر هم زدن  آن عقد میمون کجا روا باشد؟ چون این عرض تاج الدوله در اول جوانی،با وجود نفرتی که عموم زنان از انقطاع دارند و می خواهند معقوده دائمه باشند،موجب خشنودی خاطر خاقانی ودلیل بر فطانت و هوشیاری شد، مقرر فرمودند  بالمضاعف بر اوضاع ترقیات او از هر جهت افزوده شود  و امر اعلی بعهده عبدالله خان معمارباشی  صادر گردید و  یک دست عمارت  تام الاجرا از اندرونی  و بیرونی  و حمام مشتمل بر تالارهای آئینه متعدد، مانند  موقع تمکن و نشیمن خود خاقان مغفور که معروف به عمارت چشمه بود برای   تاج الدوله ساختند.  هیچ یک از اهل حرم خانه  در  آن  عمارت نبودند ،  جز دختر آقا محمدرضای موسیقیدان با چند نفر دختران جواهرپوش که کارشان زدن ساز و خواندن آواز بود  و  سفراً و حضراً در خدمت تاج الدوله به سر می بردند.

طاووس که تا پایان عمر فتحعلی شاه، زن سوگلی و مورد علاقه او باقی ماند  نه فرزند برای فتحعلی شاه به دنیا آورد ، که شش تن از آنان،  سه پسر ( سیف‌الدوله ، نیرالدوله و عضدالدوله )  و سه دختر ( شیرین جهان خانم ، شمس‌الدوله  و  مرصع خانم) زنده ماندند.  پسران به  مقامات مهمی رسیدند و دختران با شاهزادگان قاجار ازدواج کردند.

تاج‌الدوله بعد از درگذشت فتحعلی شاه به اتفاق پسرش سیف‌الدوله به زیارت عتبات رفت و دو مرتبه نیز به  حج  بیت‌الله  مشرف شد.  تاج‌الدوله سال های پایانی عمر خود را در نجف اشرف به سر آورد و مقبره‌ای برای خود در مجاورت حرم حضرت امیرالمومنین ساخت،  که هم اکنون نیز برقرار  و معروف است. چند تن از اولاد تاج‌الدوله هم در زمان حیات او در نجف اشرف اقامت گزیدند نسل پنجم و ششم آنها هم اکنون در بغداد و نجف و کربلا زندگی می‌کنند.

      http://bahram1030.blogfa.com/post/100