رئیس جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی این پناهگاه را بازمانده تیپ اراضی مشجر ساحلی در ساحل دریای خزر دانست و تاکید کرد: میانکاله به علت دارا بودن موقعیت ویژه و منحصر به فرد اکولوژیکی و وجود خلیج گرگان، به عنوان یکی از ذخایر زیست محیطی کره زمین در کنوانسیون رامسر شناخته شده است.

نیک خواه ضمن اشاره به تهیه شناسنامه توسط سازمان یونسکو و تاکید آن سازمان به انجام کارهای علمی و پژوهشی در میانکاله ادامه داد: میانکاله از سال 1348 به عنوان منطقه حفاظت شده تعیین شده و پس از آن با توجه به ویژگی‌های بوم شناختی و اهمیت به عنوان رویشگاه و زیستگاه تعداد بیشماری از گونه‌های در معرض خطر و به ویژه پرندگان مهاجرآبزی و همچنین استفاده علمی و آموزشی به پناهگاه حیات وحش ارتقا و متعاقب آن در سال 1355 به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست سپهر به کمیته برنامه انسان و کره مسکون یونسکو انتخاب شد.

این پژوهشگر مازندرانی با تاکید براینکه بیش از نیم میلیون قطعه پرنده از انواع مرغابی، فلامینگو، چنگر و پلیکان به این تالاب مهاجرت و زمستان گذرانی می‌کنند، تصریح کرد: جانوران به عنوان موجودات مصرف‌کننده و حلقه‌های ثانویه شبکه درهم تنیده حیات محسوب می‌گردند و تالاب‌ها زیستگاه گونه‌های مختلفی از آنها و به‌ویژه آبزیان و پرندگان هستند و گونه‌هایی چون کپور، انواع کفال، کله سفید، سوف، ماش و کاراس به‌عنوان گونه‌های شاخص منطقه مورد شناسایی قرار گرفتند.

وی در خصوص پستاندارن این منطقه گفت: بر اساس گزارشات مستند تاریخی این منطقه در گذشته‌ای نه‌چندان دور زیستگاه گونه‌های شاخص چون مارال، یوزپلنگ و گرگ بودند، لیکن در حال حاضر پستانداران منطقه محدود به گربه جنگلی، شغال، گراز، روباه، خرگوش، جوجه تیغی و انواع خفاش و جوندگان کوچک است.

مشاور جهاد دانشگاهی مازندران در خصوص چالش‌های زیست محیطی این منطقه حفاظت شده گفت: در سال 62 مقرر شده بود وزارت جهاد کشاورزی اراضی جنوبی میانکاله که اراضی شوره‌زار و غیرقابل کشاورزی است احیا و به کشاورزان منطقه واگذار کند و 18 هزار هکتار زمین توسط وزیر وقت جهاد کشاورزی به شرکت توسعه با هدف زهکشی در زمین‌های منطقه واگذار شد و این در حالی است که حدود 11 هکتار از این زمین‌ها با پناهگاه حیات وحش‌ میانکاله مشترک بوده که واگذاری این زمین‌ها منع قانونی داشته است.

وی کشاورزی را دیگر چالش این منطقه دانست و ادامه داد: با توجه به شیب این اراضی به سمت خلیج و تالاب، کشاورزی در منطقه آثار منفی خواهد داشت؛ چون کود و سموم آنها وارد تالاب می‌شود و ممکن است بلایی که به سر تالاب انزلی در اثر ورود سموم و رشد گیاه مخرب به وجود آمد در تالاب میانکاله هم رخ دهد و به نوعی نسل موجودات منطقه مورد تهدید قرار گیرد.

رئیس جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی با تاکید بر ضرورت توسعه صنعتی، اشتغال در منطقه بندر امیرآباد را نیز دیگر چالش میانکاله دانست و تصریح کرد: بندر امیرآباد موجبات تغییر کاربری یک‌هزار هکتار از اراضی غربی تالاب و پناهگاه حیات وحش میانکاله را فراهم آورده است، این بندر می‌بایست منطقه‌ای به مساحت 500 هکتار را به‌عنوان منطقه ضربه‌گیر همجوار با ضلع جنوبی پناهگاه حیات وحش‌میانکاله درختکاری کند تا از اثرات آلودگی صوتی و نور، نورافکن‌ها و دیگر تبعات منفی بندر به پناهگاه بکاهد.

وی با اشاره به صدای بوق کشتی‌ها و ازدیاد جمعیت انسانی و آلودگی صوتی و مسائلی چون زباله صنعتی و انسانی ادامه داد: عدم رعایت استانداردهای زیست محیطی توسط بندر می‌تواند برای میانکاله مشکلاتی ایجاد کند.

نیکخواه غرب پناهگاه حیات وحش میانکاله را کریدور پروازی پرندگان مهاجر به میانکاله عنوان کرد و گفت: این منطقه در تملک بندر امیرآباد و ایران صدرا و صنایع دیگر درآمده است و تملک و استقرار چنین صنایعی و رفت وآمد کامیون‌ها، قطارها، ازدحام جمعیت انسانی و روشنایی انواع نورافکن‌ها می‌تواند موجب تغییر کریدور پروازی پرندگان مهاجر به میانکاله شده و چه بسا مسیر مهاجرت عوض شده و موجب کاهش مهاجرت گونه‌های نادر منطقه شود.

این پژوهشگر مازندرانی وجود شرکت تعاونی صیادی در شمال میانکاله را از دیگر تهدیدهای زیست محیطی منطقه دانست و عنوان کرد: شرکت تعاونی صیادی در ساحل دریای خزر حریم پناهگاه حیات وحش میانکاله مشغول صیادی است که موجب تردد جمعیتی بالغ بر 14 هزار نفر خواهد شد که این ترددها و تخلفات احتمالی 32 شرکت صیادی و شکار در منطقه می‌تواند مشکلات عدیده‌ای را برای این منطقه به وجود آورد.