بنیاد مختومقلی فراغی

1058- شهادت امیر دینار

1059- به دستور سلطان  طغرل، تهاجمات سلجوقیان به آناتولی مجدداً شروع شد و سیواس فتح گردید.

1061- نیروهای سلجوقی ، قوای بیزانس به سرکردگی پانکاراس را مغلوب ساختند.

1062- لشکر کشی مجدد سلطان طغرل سلجوقی به آذربایجان و اران

فوریه 1064 – شروع اولین تحرکات سلطان آلپ ارسلان در آناتولی

ژوئیه 1064 – سلطان آلپ ارسلان، آق شهر را گشود.

اوگوست 1064- سلطان آلپ ارسلان قلعه ی آنی را فتح کرد.

 1064 – ملکشاه بن الپ ارسلان قلاع انبرد و مریم نشین را فتح نمود.

1065-1064 سالار خراسان،دست به محاصره ی نا موفق اورفا زد.

اگوست 1067 – امیرا فشین، به حوالی انتاکیه هجوم آورد و به حلب رسید.

58/1067- دومین لشکر کشی سلطان آلپ ارسلان به آناتولی

1068- خان زاده هارون و محمود امیر حلب، درگیریهای موفقی با بیزانسیان داشتند و قلاع آرتاخ و ایم را فتح نمودند.

مارس- نوامبر 1068 لشکر کشی رومانوس دیو گنس به آناتولی و سوریه شمالی و فرا چنگ آوردن قلاع منبیج، آرتاخ و ایم

ژوئیه 1068- گرجی ها، تفلیس را فتح نمودند.

آوریل 1069-لشکر کشی امیر ساوتکین به گرجستان

اواسط 1070- لشکر کشی سلطان آلپ ارسلان به آناتولی و سوریه شمالی

مارس 1071- سلطان آلپ ارسلان اورفا را به محاصره می نماید.

آوریل 1071- سلطان آلپ ارسلان حلب را به محاصره می گیرد.

25 اوگوست 1071- قشون سلجوقیان و بیزانسیان، برای  جنگ ملازگرد، وضعیت جنگی اتخاذ می کنند.

26 اوگوست 1071- پیروزی سلطان آلپ ارسلان در ملازگرد، اسارت رومانوس دیو گنس، امپراتور بیزانس

1071- میخائیل دوکاس، امپراتور بیزانس شد.

1072- آندرونیکوس دوکاس، رومانوس دیو گنس را در روستای تارسوس مغلوب ساخته،به تسلیم واداشت. امیر نشین سلتوقی تاسیس شد.

اوگوست 1072- در گذشت رومانوس دیوگنس

 24نوامبر 1072، درگذشت سلطان آلپ ارسلان

1073- اورسل، فرمانده کل شورشی فرانک، ایونس دوکاس را مغلوب نموده، به اسارت گرفت.

74/1073- اتسیز، ملک سلجوقی سوریه، امیر شوکلو و آل قوتالمیش را در محل تبریه گرفتار شکست کرده، آنان را اسیر ساخت.

1074- هجوم سلیمان شاه بن قوتالمیش به حوالی انتاکیه

1075- شاه سلیمان ازنیق را فتح کرد و دولت سلجوقیان ترکیه ( آناتولی) را تاسیس نمود.

1076- سلطان  ملکشاه، امیر  ساوتکین را به امارت شیروان و اران منصوب نمود

1077- امیر گومیش تکین نیروهای بیزانس را گرفتار شکست ساخت.

79/1078- لشکر کشی سلطان ملکشاه به گرجستان

1080-گرو ه های انبوهی از ترکمن ها، از آذربایجان، عازم آناتولی شدند.سلطان ملکشاه، امیر احمد را به لشکر کشی گرجستان مامور ساخت، تاسیس امیر نشین دانشمند لی. امیر گومیش تکین احمد غازی، سیواس را فتح نمود. ایجاد امیر نشین منگوجوقلو

1081- امضای معاهده ی دراگوس سویو، بین سلیمان شاه و آلکسیوس کومننوس، آلکسیوس کومننوس با اعزام سفیری به نزد فرمانروای چین شمالی، پیشنهاد حمله به سلجوقیان از سمت شرق را مطرح نمود.

1983- لشکر کشی سلیمان شاه به چوکور اووا

ژوئن-ژوئیه 1083- فخر الدوله مامور فتح دیار بکر و حومه اش برای سلجوقیان گردید، ترکمن ها به قوایمسلم هجوم بردند.

1084-سلطان ملکشاه، قطب الدین اسماعیل را مامور اداره ی منطقه ی اران نمود.

12 دسامبر 1084- سلیمان شاه، انتاکیه را فتح نمود

1085- امیر بولداجی، البستان و بهسنی را با حومه اش تصرف نمود. آرتوق بی، به خدمت تو تش، مرمانروای سلجوقی سوریه ، در آمد

12 ژانویه 1085- سلیمان شاه قلعه ی انتاکیه را فتح نمود.

می 1085 آمد توسط نیروهای سلجوقی گشوده شد.

20 ژوئن 1085 وقوع جنگ " کور زاهیل"بین سلیمان شاه و مسلم امیر موصل

ژوئن 1085- محاصره ی حلب توسط سلیمان شاه

اوگوست- سپتامبر 1085 نیروهای سلجوقی، سیلوان و قلعه ی آن را فتح نمودند.

1086- سلطان ملک شاه، مجدداً علیه گرجستان ، لشکر انگیخت.

آوریل – می 1086- محاصره ی دوم حلب توسط سلیمان شاه

 ژوئن 1086 – وقوع جنگ" عین سیلم" بین سلیمان شاه و توتش، در گذشت سلیمان شاه

اکتبر- نوامبر1086- لشکر کشی سلطان ملک شاه به سوریه شمالی.

87/1086 امیر پورسوک، ازنیق را به محاصره گرفت.

 29 آوریل 1091- نیروهای بیزانس و کومان، پچنک ها را گرفتار شکستی سنگین و خونین ساختند.

1093- مرگ چاکا

اوگوست 1096 آلکسیوس کومننوس امپراتور بیزانس، اولین قافله ی صلیبیون را از کناره های آناتولی عبور داد.

 ژانویه 1097- صلیبیون سوگند وفاداری به بیزانس اداء کردند.

19 ژوئن 1096-  امضای عهد نامه ی واگذار کردن پایتخت دولت سلجوقیان ترکیه ( آناتولی ) به بیزانسیان.

ژوئیه1097- سلطان قلیچ ارسلان اول، در روستای اسکی شهر با صلیبیون وارد جنگ شد.

1097-گمش تکین احمد غازی، بایبورت را فتح نمود.

   -1101-  گمش تکین احمد غازی، در حوالی ملاطیه و قلیچ ارسلان اول در نزدیکی اریگلی قوای صلیبی را مغلوب.ساختند. احمد غازی ، بوهموند شاهزاده ی صلیبی انتاکیه را به اسارت گرفت

سپتامبر 1105- قلیچ ارسلان اول،ملاطیه را از یاغی باسان تحویل گرفت.

1106-قلیچ ارسلان اول، اورفا را محاصره کرد.

19 آوریل1107 – قلیچ ارسلان اول به حکومت موصل رسید.

13 ژوئیه 1107- قلیچ ارسلان اول، در حوالی رود هابور، در جنگی که با چاولی و متفقانش انجام داد، شکست یافت و کشته شد.

1110/1109- فلوکالس ژنرال بیزانسی، امیر حسن را در حوالی آلاشهر پراکنده ساخت.

1110 - شاهین شاه، بر تخت سلطنت سلجوقیان آناتولی جلوس نمود.

1116- سلطان شاهین شاه به دست برادرش مسعود مقتول گشت.

1120- احمد غازی دانشمندلی ، اسحاق آل منگوجوک و فرمانروای رومی ترابوزان را قرین شکست ساخت.

1121/1120- ایو آنس کومننوس، امپراتور بیزانس، به آناتولی غربی و جنوبی لشکر کشید.

1121- بلک غازی آرتوقی، علیه ارمنیان گرگر لشکر کشی نمود.

1121- سلطان محمود، از سلجوقیان عراق و متفقانش ، مغلوب گرجی ها شدند.

1122- لشکر کشی پیروزمندانه ی سلطان محمد به گرجستان.  

1127- جنگ ملک عرب با سلطان مسعود و امیر غازی

1130- امیر غازی، بوهموند دوم فرمانده اردوی صلیبی را در چوکور اووا گرفتار شکست ساخت.

1135- سلطان مسعود و محمد دانشمندلی، چانکری و حومه اش را از چنگ بیزانس آزاد نمودند.

1136- محمد دانشمندی، گوک سون را از صلیبیون گرفت.

1138- سلطان مسعود، صلیبیون و ارامنه را در حوالی مرعش مورد حمله قرار داد و شکست داد.

1139- لشکر کشی پیروزمندانه ی ملک محمد دانشمندلی به چوکور اووا

1143- ایو آنس کومننوس، امپراتور بیزانس در گذشت.

ژوئن 1143- سلطان مسعود، سیواس را از دست آل دانشمند بیرون آورد و ملاطیه را به محاصره گرفت.

دسامبر 1143- در گذشت ملک محمد دانشمندی.

1144- سلطان مسعود، پسرش قلیچ ارسلان را به عنوان " ملک " شهر های "جیهان، البستان و حومه اش" منصوب کرد. عماد الدین زنگی، به عمر " کنت نشین اورفا" پایان داد.

1147- سلطان مسعود، قوای صلیبی تحت فرماندهی پادشاه فرانسه و امپراتور آلمانف کنراد سوم را در حوالی " اسکی شهر" مغلوب ساخت.

1149- سلطان مسعود، مرعش را از دست صلیبیون بیرون آورد.

1150-سلطان مسعود شهرها و قلعه های " گوک سون"، " بهستی"، گوی نوک"، عینتاب"، دولوق"و رابان" را فتح کرد و " تل باشیر" را به محاصره در آورد.

1151- یاغی باسان دانشمندی، کناره های دریای سیاه را مورد حمله قرار داد.

1152-یاغی باسان دانشمندی، با فرمانروای ملاطیه" ذو القرنین"علیه سلطان مسعود، معاهده امضاء نمود.

1155- درگذشت سلطان مسعود.

1157- سلطان قلیچ ارسلان دوم، با شروع عملیات جنگی " نورالدین محمود  اتابک موصل، علیه او، از اراضی اشغالی وی در قلمروی سلجوقی ، عقب نشینی کرد.

اوگوست1164- " یاغی باسان" فرمانروای دانشمندی درگذشت.

1171- قلیچ ارسلان دوم ، ملاطیه را از دست آل دانشمند، خارج ساخت.

1174- در گذشت نور الدین محمود.

1175- سلطان قلیچ ارسلان دوم، به امارت ذو النون دانشمندی پایان داد.

سپتامبر 1176- سلطان قلیچ ارسلان دوم، در محل" میر یو کفالون"( قومدانلی) مانوئل امپراتور بیزانس را دچار شکست قطعی نمود.

اکتبر 1178- قلیچ ارسلان دوم، ملاطیه را به دست آورد و به عمر شاخه ی " آل دانشمند" در آنجا پایان داد.

اکتبر 1189- قطب الدین ملکشاه، "ملک" سیواس  به عنوان " ولیعهد" اعلام شد.

1190- جنگ قوای سلجوقی با نیروهای صلیبی تحت فرماندهی امپراتور آلمان،فردریک باباروس، در حوالی آق شهر

 اوگوست1192- درگذشت سلطان قلیچ ارسلان دوم

1196- تعداد فراوانی از مسیحیان ساکن شهرهای بیزانس، به قلمروی  سلجوقی آمده،در آنجا اقامت گزیدند.به پایان رسیدن مرحله ی اول سلطنت غیاث الدین کیخسرو اول

1199-سلطان رکن الدین سلیمان شاه دوم، علیه ارامنه چوکور اووا، لشکر کشید.

ژوئن 1200 – سلطان رکن الدین سلیمان شاه دوم ، ملاطیه را فتح نمود.

1202- قوای سلجوقی تحت فرماندهی رکن الدین سلیمان شاه دوم ، مغلوب گرجیان شد.

1204- صلیبیون استانبول را به دست آوردند و دولت " لاتین " را تاسیس نمودند. کومننوس ها دولت" روم- پونتوس" را ایجاد کردند. درگذشت رکن الدین سلیمان شاه دوم( 6 ژوئیه)

فوریه 1205-غیاث الدین کیخسرو اول، برای دومین بار، برتخت سلطنت جلوس کرد.

1205- طغرل شاه، گرجیان را مغلوب کرد.

1206-تئودور لاس کارلیس، در ازنیق، دولتی تشکیل داد.

5مارس1207- سلطان غیاث الدین کیخسرو اول، ملاطیه را فتح کرد.

9/1208 غیاث الدین کیخسرو اول، علیه ارامنه ی چوکور اووا، لشکر کشی نمود.

ژوئن1211-سلطان غیاث الدین کیخسرو سوم، در جنگ با " آلکسیوس" به شهادت رسید.

20ژوئیه1211- عزالدین کیخسرو اول، بر تخت سلطنت سلجوقی جلوس نمود.

13/1212- عز الدین کیکاووس، برادرش علاء الدین کیقباد، "ملک" آنکارا راشکست دادو شهر را به دست آورد.

3 نوامبر1214-سلطان عز الدین کیکاووس، " سینوپ" را فتح نمود.

ژانویه1214- سلطان عزالدین کیکاووس با " هوگو" شاه قبرس، معاهده ی تجاری امضاء نمود.

اکتبر 1216- در گذشت" ملک ظاهر" فرمانروای ایوبی حلب.

22ژانویه 1216 – سلطان عزالدین کیکاووس، آنتالیا را که مسیحیان اشغال کرده بودند، آزاد ساخت.

1218- سلطان عزالدین کیکاووس علیه ارامنه چوکور اووا، لشکر انگیخت.

دسامبر/ ژانویه 1220- درگذشت سلطان عزالدین کیکاووس اول

1221- ایجاد دوستی و مودت بین سلطان علا ءالدین کیقباد اول يا، با ایوبیان

ژوئن 1223- سلطان علاء الدین کیقباد، امیرانی را که علیه او موضع گیری کرده بودند، نابود ساخت.

1223- سلطان علاءالدین کیقباد، آلانیه( علائیه، کالو نوروس) را دفتح نمود.مغولان، سوغداق را اشغالنمودند.

1225 – علاء الدین کیقباد به ارامنه ی چوکور اووا، حمله کرد. درگذشت فخرالدین بهرامشاه، امیر " منگوچوک". جلال الدین خوارزمشاه مراغه را فتح نمود.

1226- اقدامات نظامی موفق سلطان علاء الدین کیقباد علیه جلال الدین خوارزمشاه و مسعود، امیر " آرتوقی" دیار بکر. پایان عمر " آرتوقیان دیاربکر"

1227- حسام الدین چوپان، بیگ مرزی " کاستا مونو"( قسطمنو) به فرمان سلطان علاء الدین کیقباد، سوغداق را فتح نمود.

1228- نیروهای سلجوقی دست به محاصره ی بی نتیجه ی دریایی و زمینی" ترابوزان زدند.

1230- جلال الدین خوارزمشاه، اخلاط را اشغال کرد.

1231- مغولان واردآناتولی شرقی شده، قلاع آرتوقیان و ایوبیان را تخریب نمودند.

1231- سلطان علاء الدین کیقباد، سفیری به نزد " اوکتای" (اوگدی) خان مغول اعرام کرد.

1234- ایوبیان از طریق راه کاروان روی حلب- قیصریه، از مرزهای سلجوقیان ترکیه عبو رکردند.

اوگوست1234- قوای سلجوقی، قوای ایوبی و آرتوقی را مغلوب ساخته، خرپوط را به دست آورد.

30 می 1237- در گذشت سلطان علاءالدین کیقباد اول

4 ژوئیه 1243- قوای سلجوقی در مقابل نیروهای مغول در "کوسه داغ" متلاشی گردید.

اوگوست 1461- سلطان محمد فاتح، به عمر دولت " روم- پونتوس" در " ترابوزان" پایان داد.

پایان مقاله.

         منبع:Sevim Ali . Pro.. Dr. Anadolu nun Fethi.Selcuklular donemi.Turk tarih Kurumu Basimevi-Ankara.2000. 3. Baski.Sayfa 225-237