بنا به خبري از رایزنی فرهنگی ج.ا.ا در كويت ،  نشست تخصصی با عنوان « رباعیات حکیم عمر خیام نیشابوری میراث کهن بشری » در كويت برگزار شد.در این نشست تخصصي كه با تلاش رايزني فرهنگي و دانشگاه قطر برگزار شد، جمعی از اصحاب مطبوعات و خبرنگاران صفحات فرهنگی روزنامه های کثیرالانتشار قطرو جمع کثیری از دوستداران فرهنگ و ادبیات فارسی از ايران  و سایر کشورهای عربی نیز حضور داشتند .
در ابتداي مراسم احمدی رايزن فرهنگي ج.ا.ا در خصوص خيام چنين گفت : سخن از رباعیات و حکیم عمر خیام درحقیقت سخن از یک شاعر نیست بلکه سخن از بخش اعظمی از فرهنگ و تمدن اسلامی است که پایه هایی از خیمه ی افراشته اش بر عرصه ی تاریخ و فرهنگ و تمدن ایران بنا نهاده شده است و این واقعیت که تمدن ایران در تبیین و ترویج و گسترش فرهنگ و تمدن اسلام سهمی بسزا و در خور تأمل داشته است بر هیچیک از اصحاب دین پژوه و فرهنگ شناس پوشیده نیست. وي  در ادامه سخن خود افزود: رسالت خیام در برابر نسل نوین و کنونی ما عبارت است از ضرورت مغتنم شمردن فرصتها از یک سو و استفاده ی مکفی از گنج ها ی اندیشه  و تفکر  به انگیزه ی دست یازیدن به کمال .
سپس متن سخنرانی آقای سهرابی سفیر  ج.ا.ا قرائت شد. در بخشی از سخنان وي آورده شده بود :
حکیم عمر خیام از زمره چهره های ادبی و فرهنگی و علمی ایرانی است که بسیاری از حکما و فلاسفه و ریاضی دانان و ادبا و شعرا  از او به بزرگی یاد نموده اند . به عنوان مثال  امام جار الله زمخشری مفسر بلند پایه ی قرآن از حکیم عمر خیام به عنوان فیلسوف و حکیم دنیا تعبیر نموده است . مجموعه رباعیات خیام از دو بعد لفظی و معنوی قابل تأمل و درخور ستایش است . از بعد معنوی باید گفت این مجموعه رباعیات حاوی نکاتی عمیق از فلسفه ی خلقت و الهیات است و در یک کلام می توان از آن به عنوان طنابی محکم و پا برجا یاد نمود که صعود کنندگان به قله ی معرفت آن را در دست خود می گیرند و با آن به بالا صعود می کنند . از لحاظ لفظی نیز این رباعیات تا بدان حد از ترکیبات و تصاویر زیبایی برخوردار است که چنانچه یک نقاش زبردست  درصدد  ترسیم هر کدام از آنها بر آید ، آن تابلو از زمره زیباترین تابلوهایی خواهد شد که به  دست  بشر خلق  شده است.
در ادامه برنامه دکتر نصرالدین  مقاله اي  در خصوص تحلیل و ارزیابی ترجمه ی احمد رامی از رباعیات خیام  ارائه نمود . وی در سخنان خود گفت : این ترجمه باعث انتقال زیباترین جوهره ی فکری و زیباترین اثر هنری که توسط خیام نیشابوری خلق شده بود به جهان عرب  شد و باعث گردید که ادیبان و شاعران جهان عرب با این پدید ه ی زیبا و این نظم درافشان آشنا گردند .
ایشان در بخشی دیگر از سخنان خود در خصوص جايگاه رباعیات در جهان ادب و اندیشه و فلسفه بیان داشت : رباعیات در حقیقت نه تنها برخوردار از زیبایی های ظاهری شعری است بلکه از حیث محتوا و معنا از چنان درجه ای از اعتبار برخوردار است که بسیاری از فلاسفه و اصحاب حکمت در راستای تحلیل معانی و مفاهیم فلسفی به همین رباعیات استناد می جویند و از این رباعیات به عنوان آینه ی اندیشه ی فلسفی خیام یاد می نمایند .
سپس خانم وفا تومی از مترجمان و پژوهشگران مرکز ترجمه وابسته به وزارت فرهنگ و هنر قطر،  مقاله ی خود را با عنوان گل خیام به حضار ارائه نمود.وی در این مقاله بیان داشت که پس از وفات خیام بر فراز آرامگاه او گلی روئیده بود که این گل را ادوارد فیلتز جرالد معروفترین مترجم رباعیات به زبان انگلیسی ، آن را با خود به انگلستان برد و آن را پرورش داد که همین گل را بعد از وفات وی بر فراز آرامگاه خود او نیز کاشتند و بعدها این گل به عنوان گل خیام در سراسر کشورهای اروپایی پرورش داده شد که از عصاره ی آن نیز برای استفاده از عطر و گلاب استفاده می برند .
در ادامه برنامه عبد الودود عامر العمرانی از نویسندگان و مترجمین مرکز ترجمه وابسته به وزارت فرهنگ و هنر قطر ، مقاله ی خود را با عنوان پژوهشی در ترجمه ی ایتالیایی و فرانسوی رباعیات خيام  ارائه نمود. وی در  مقاله خود به اين نكته اشاره نمود که ترجمه ی رباعیات به زبان فرانسوی و ایتالیایی و نیز سایر زبان های غربی نشان از عمق معنایی دارد که این رباعیات از آن بر خوردار است و به جرات می توان گفت درجوامع ادبی غربی و اروپایی عرصه ی توجه به رباعیات از گسترده ترین عرصه ها است و آثار منظوم هیچ شاعر و یا کاتبی تا این اندازه مورد عنایت قرار نگرفته است و در یک کلام باید گفت که رباعیات اوج افتخار فرهنگ و ادبیات شرق و اسلام در جهان است.
دکتر نعمان جبران  تاریخ پژوه و استاد دانشگاه قطر ، در مقاله ی خود با عنوان نگرشی بر خیام در کتب تاریخ عرب گفت : چهره ی حکیم عمر خیام در لابه لای کتب مرجع تاریخ عبری و از جمله کتاب الکامل فی التاریخ اثر ابن اثیر از زمره چهره های بحث برانگیزی است که توجه ی عمده مورخین بعد از خود را  جلب نموده است .
بسام علوانی شاعر سرشناس و معاصر سوری ، در سخنان خود ضمن نگرشی کلی بر مجموعه رباعیات خیام که به زبان های مختلف و متنوع ترجمه شده است ، گفت : بعد از مقایسه و مطابقت ترجمه های عربی رباعیات در می یابیم که در بین این ترجمه ها ، ترجمه ی احمد رامی و سپس ترجمه ی محمود صافی نجفی از شهرت بسياری برخوردار است.هرچند می توان ترجمه ی احمد رامی را از لحاظ رعایت اوزان شعری  با ترجمه ی فیلتز جرالد نيز مقایسه نمود.  وی در ادامه ی سخنان خود  قصیده ای در مدح خیام با عنوان حکیم روح به حضار تقدیم كرد.
آخرین سخنران این نشست  سید حمید رضا مهاجرانی  پژوهشگر و نویسنده و کارشناس فرهنگی رایزنی بود که مقاله ی خود را با عنوان ابن سینا منبع الهام خیام در رباعیات ارائه نمود. وی در این مقاله ضمن معرفی ابن سینا به عنوان یک فیلسوف ایرانی که سراینده ی اشعار و رباعیات بسیاری نیز می باشد، گفت: در کتاب عیون الانباء فی طبقات الأطباء از خیام به عنوان یکی از مریدان ابن سینا تعبیر شده است.وی در ادامه با سرایش پاره ای از اشعار منسوب به ابن سینا و رباعیات خیام اقدام به مقارنه و تطابق محتوایی بین آن دو نمود و بیان داشت: با توجه به نزدیکی مفاهیم فلسفی نهفته در رباعیات این دو حکیم و فیلسوف می توان درک کرد که منبع الهام خیام در سرایش رباعیاتش ، ابن سینا بوده است که این منبع الهام علی الخصوص در معنا بیشتر ملموس است اما اینکه چرا خیام با رباعیات خود بیش از وجهه ی فلسفی و ریاضیش در بین انسان ها و ادبا از شهرت بيشتري برخوردار است و این امر در خصوص ابن سینا صدق نمی یابد، آن است که قریحه ی شعر در خیام اصلی و در ابن سینا عرضی بوده است .

منبع: شورای گسترش زبان فارسی