كجاوهبافي تركمن هنري كه از يادها رفته است پایگاه خبری ایتنا نیوز
به گزارش پایگاه خبری ایتنا نیوز، امروزه كجاوهها را در روستاهايي كه در مناطق كوهستاني و يا صحرانشين واقع شدهاند، به ندرت ميتوان ملاحظه كرد.
در گذشته بين تركمنها فقط يك نوع كجاوه از معروفيت خاصي برخوردار بوده كه به اؤرمه كجبه معروف بود و به معناي كجاوهاي است كه از طريق بافتن درست ميشود.
استفاده از اين كجاوه كاملا متفاوت است و اين احتمال وجود دارد كه شكل كجاوهاي كه در عروسي استفاده ميشده از شكل كجاوهبافتني (اؤرمه كجبه) گرفته شده باشد، در زمانهاي نه چندان دور عروس را در داخل كجاوهاي كه بر روي كوهان يك شتر نصب ميشده، نشانده و به منزل داماد ميآوردهاند.
ظاهر اين كجاوهها به صورت چهار گوش و قسمت بالاي آن گنبدي شكل بوده كه با نخها و قپههاي رنگارنگ تزئين ميشده است.
كجاوهها از شاخههاي گندم سفيد كاملا رسيده بافته ميشد كه قبل از بافت ابتدا قسمت خوشه را از گندمهاي سفيد جدا ميكردند و بعد از بستهبندي، كاههاي گندم به مدت يك روز در آب نگهداري ميشد، سپس آنها را از آب خارج ميكردند و طوري قرار ميدادند تا آب آن گرفته شود.
نوع بافت ديوارهها و سقف كجاوهها باهم يكسان بوده است، به اين ترتيب كه ابتدا يك شاخه از كاه خيس را برميداشتند و به صورت مساوي خم ميكردند، شاخههاي دوم، سوم و چهارم نيز به صورت مساوي خم ميشد، سپس كاهها را از لابلاي يكديگر عبور ميدادند و بافت را به صورت رديفي آغاز ميكردند.
به همين ترتيب پنج ديواره كجاوه و سقف آن كه به صورت گنبدي شكل است بافته ميشد. البته اين كار بايد با حوصله و دقت خاصي انجام ميگرفت تا هر چهار گوشه مساوي و شبيه به هم باشد، كاههاي اضافي آن نيز با قيچي بريده ميشد و كنارههاي بافت را براي استقامت بيشتر با نخ سفيد ميدوختند.
در پايان، چهار گوشه بستر و ديوارهها را به هم ميچسباندند و از پايين به بالا ميدوختند البته يكي از سه گوشها را به منظور استفاده به صورت دريچه باز ميگذاشتند.
بعد از آن اطراف كجاوه با آلاجا كه نام نخي از جنس پشم شتر بوده و رنگهاي مختلف داشته است، تزئين ميشد و گوشههاي كجاوه نيز با نصب قپههاي زيبا جلوه ي خاصي پيدا ميكرده است، در قسمت داخل كجاوه نيز پارچه سفيد دوخته ميشد.
مردها در داخل كجاوه وسايلي همچون تيغ، قيچي، موچين، چخماق (فندك)، جوالدوز، بيز (جوالدوز دستهدار) و چاقو را نگهداري ميكردند.
زنان و دختران نيز در داخل كجاوه وسايلي همچون آينه، شانه، لوازم زينتي، انگشتر، گوشواره، مچ بند، يونگسه (انگشتانه) و قيچي نگهداري ميكردهاند، دختران هنگام ازدواج همراه با جهيزيههاي خود كجاوههايي را كه با دستهاي خود بافته بودند، به خانه داماد ميبردهاند.
بزرگي و يا كوچكي كجاوهها به علاقه و سليقه فرد بافنده بستگي داشت البته امكان تهيه انواع كجاوه نيز وجود داشته است.
كجاوه جزو وسايلي بوده كه هميشه در دسترس قرار داشته است و آن را از ديوارها و اوقها (ستونهاي دراز آلاچيق) آويزان ميكردهاند، وسايلي كه در كجاوه نگهداري ميشده تميز ميماند و در طول سالها از سوي صاحبش مورد استفاده قرار ميگرفته است.