«تاریخ ایران در عهد خوارزمشاهیان» در چهار بخش تدوین شده است: بخش اول به کلیاتی از موقعیت خوارزم و تاریخ حکومت خوارزمشاهیان، از ابتدای تشکیل تا آغاز سلطنت سلطان‌محمد اختصاص یافته است. بخش دوم به تاریخ تحولات سیاسی در دوران اوج امپراتوری،‌ یعنی سلطنت سلطان محمد و بخش سوم به یورش چنگیز و مقاومت مردم و اشغال شهرها و بخش چهارم به تحولات سیاسی-نظامی سلطنت جلال‌الدین مینکبرنی اختصاص یافته است.

نویسنده در مقدمه کتاب آورده است: «پژوهش درباره تحولات سیاسی و نظامی این سه دهه، از این رو ارزش و اعتبار دارد که نشان می‌دهد چگونه بستر لازم برای یک فاجعه آماده می‌شود و چگوه عقلانیت و آینده‌نگری جای خود را به روزمرگی و جنگ قدرت درونی بدون توجه به مرزهای بیرونی و دشمنان خارجی می‌دهد. به اعتقاد من دوره خوارزمشاهی برای شناخت روند انحطاط و سقوط جامعه اسلامی ارزش و اعتبار بسیار زیادی دارد.»

همچنین آنطور که ناشر کتاب توضیح داده: «خوارزمشاهیان در طول فرمانروایی خود تاثیر بسیاری بر تاریخ ایران گذاشتند که بخشی از آن ناشی از سیاست‌های آگاهانه و بخشی دیگر پیامدهای سیاست‌ها و رفتارهای ناآگاهانه‌شان بود. زمانی که محمد خوارزمشاه قدرت خود را در نواحی شرقی مرزهای ماوراءالنهر گسترش می‌داد، در آن سوی مرزهای شرقی قلمرو خوارزمشاهیان قدرت نوخاسته‌ای در حال ظهور بود. به هر ترتیب، روند تحولات جامعه ایران به یک فاجعه بزرگ یعنی ایلغار مغول و ویرانی بخش اعظمی از سرزمین‌های اسلامی انجامید.»