بیشکک - هنرمندان قرقیزستان در حال احیای هنر قالی بافی هستند که مدت ها است فراموش شده است.

آمادی ایسکاوا چهره محبوب فرهنگی و رئیس کارگاه قلابدوزی دولتی کیال در بیشکک به آسیای میانه آنلاین گفت: «قالی های سنتی عمدتا پشم هستند. اندازه محیط آنها از 30 سانتی متر تا 3-2 متر است.»تعداد کارگاه های قالی بافی در سطح کشور که در ابتدای دهه 1990 کمتر از 10 کارگاه بودند اکنون با وجود تقاضای زیاد جهانی برای این صنایع دستی رنگارنگ به صدها کارگاه افزایش یافته اند.

قالی بافی دستی و ماشینی

زنان قالی باف در تجارت خود که از 1969 آغاز شده است و در طی زمان شوروی با وجود کاهش این مهارت در سراسر قرقیزستان زنده مانده است از ماشین استفاده می کنند، اما این کار هنوز نیازمند کارگر است.

او گفت: «این کاری بسیار وسواسی است. به وقت بسیار زیادی نیاز دارید تا ترکیب را مشخص کنید که به معنای گران شدن محصول است.»

بر اساس یک طرح دولتی، انتظار می رود کارگاه او هر ماه 60,000 سوم قرقیز (1,200 دلار) محصول بفروشد. یک قالی با ابعاد 50 سانتی متر در 50 سانتی متر بطور متوسط 1,200 سوم قرقیز (24 دلار) قیمت دارد.

ایساکوا گفت: «ما مواد خام را از داخل تهیه می کنیم؛ پشم باکیفیت قرقیزستان نایاب و بسیار گران است. ما هر چه می توانیم می گیریم و آن را با مواد مصنوعی ترکیب می کنیم که لازم است چون پشم طبیعی حشره زیاد دارد.»

او گفت که کارگاهش در زمان شوروی کلاه نمدی (کولپاکی) تولید می کرده است اما بدلیل تغییر تقاضا، شرکت دست به تولید فرش زده است.

دست بافت یا ماشینی

آثار موهانوف معاون شرکت گلیم کارا بالتا گفت استان باتکن بویژه شاهد افزایش بافت فرش دست بافت در طی سه سال گذشته بوده است.

او گفت: «چند کارگاه کوچک وجود دارند که قالی های پشمی دست بافت تهیه می کنند. با این وجود، هیچ کس نمی تواند بدرستی بگوید چه تعداد قالی هر ساله به این طریق در قرقیزستان تولید می شود.»

او گفت که شرکت وی از ماشین آلات استفاده می کند و هر سال می تواند 60,000 متر مربع فرش تولید کند.

دیناره چوچون بایوا رئیس اتحادیه حمایت از صنایع دستی قرقیزستان گفت که استان های ایسیک کول و نارین نیز در بافت قالی ماشینی قوی هستند.

وزارت اقتصاد در گزارشی اعلام کرده است که در طی ظهور مجدد، برخی در این صنعت از وام های مناسب و دیگر مزایا برای کارآفرینان بهره مند شده اند.

گذشته و حال این صنعت

آیجمال ایاکوا یک هنرمند کیال در مصاحبه ای به آسیای میانه آنلاین گفت که قالی بافی در قرقیزستان ریشه در شیوه های زندگی کوچ نشینی دارد که قرقیزستان به آن عادت داشته است و قالی های پشمی اهمیت یافته اند.

ایاکوا گفت: «زنان همیشه در حال حرکت بودند؛ اگر آنها می خواستند هنر کاربردی درست کنند، باید برای داخل چادر ضروری می بود. آنها به قالی هایی با اندازه های مختلف نیاز داشتند تا چادر را گرم نگه دارند و جاذبه زیبایی برای ساکنان آن داشته باشند. همچنین، الگوهای قالی ها هر روح شیطانی را متواری می کند.»

ایاکوا گفت که احیای امروزی محرک اقتصادی دارد چرا که فرش به یک تجارت سود آور خوب تبدیل شده است.

او گفت: «خیلی مواقع کیفیت اذیت می کند. برخی از افراد صنایع دستی را می شناسند و برخی نمی شناسند؛ آنها هیچگونه آموزشی ندیده اند.»

ایاکوا گفت اما به دلیل اینکه افراد زیادی این کار را انجام می دهند، طرح ها در حال پیچیده تر شدن هستند.

در حقیقت، صنعتگران دستی امروزی قرقیزستان برسمیت شناخته شدن هنر خود را بدست آورده اند.

چوچون بایوا گفت: «به مدت دو سال پی در پی، صنعتگران ما در نمایشگاه بین المللی صنایع دستی [مسکو] به عنوان بهترین شناخته شدند که صنعتگرانی از 145 کشور در آن شرکت داشتند. آنها در عرض دو روز می توانند حداکثر 16 میلیون دلار (797.2 میلیون سوم قرقیز) بدست آورند.»

بازاری آماده در قرقیزستان

ایساکوا گفت که محصولات قرقیزستان بویژه در قزاقستان مشهور هستند و در آنجا نمایشگاه های ماهیانه به قالیباف ها پول می دهند.

او گفت: «محصولات ما اغلب توسط بانک ها، رستوران ها و کافه ها خریداری می شوند. صاحبان شرکت ها اغلب آنها را خریداری کرده و به عنوان هدیه به شرکای خارجی می دهند.»

آیتولکان مامایتوا یک کارمند کارگاه بیشکک که کیال و دیگر محصولات فرشی می فروشد به آسیای میانه آنلاین گفت که صنعت فرش اکنون تجارت رو به رشدی است.

او گفت: «عده زیادی بر این باور هستند که قالی های ویژه شما را در مقابل روح های شیطانی حفظ می کنند و با خرید آنها امتیازی بدست می آورند.»

او افزود که بیکاری و فرصت پول درآوردن قرقیزها را مجبور کرده است تا کمک قابل توجهی به فرهنگ خودشان بکنند.

مامیتوا گفت: «با این وجود وقتی نگاه کنید، این کار باعث افزایش توسعه هنرهای کاربردی شده است. بازاری که در زمان شوروی مرده بود دوباره جان گرفته است.»

منبع:www.centralasiaonline.com