عیدقربان درآجان سنگرلی - آرتئق حسین زاده
«قربان شور»به مراسم استحمام شب عیدقربان گفته می شد وبااین نیت انجام می گردیدکه بابدنی پاکیزه ولباسی نو ویاحداقل تمیزبه استقبال عیدبروند.اگرکسی توان تهیه لباس نورانداشته باشد، حلقه نویی که به«باغ جئق»که نقش دکمه رادرلباس داشت،به پیراهن خودمی دوخت.اینکاربااین نیت انجام می شدکه حداقل بخش کوچکی ازلباسش به مناسبت عیدقربان نو شده باشد. بزرگان خانواده درتهیه وتدارک گوسفندقربانی برمی آمدند ویادردرگاوی که برای قربانی درنظرگرفته می شد سهیم می شدند. درآجان سنگرلی مانند سایرروستاهای منطقه، چند روز مانده به عید قربان جشن و شادی در میان زنان، مردان، دختران، پسران وکوچکترها برگزارمی شد و تا سه روز بعدازعیدنیزادامه می یافت. در طول این ایام پسران و دختران با برپا کردن ساللانجاق (تاب) و انجام بازی های بومی، محلی، سرودن لأله، هوودی و نواختن قوپوزلحظات شیرین وبانشاطی راسپری می کردند. ازمهیج ترین بخش بازی و تفریح عیدانه دختران و پسران آجان، بر پا کردن ساللانجاق(تاب)درمیدانگاه روستا بود. یکی اززنان با تجربه به عنوان رهبر و سرپرست گروه به عنوان «سوُزاق توتان» انتخاب می شد و به نوبت دختران و پسران تاب می داد. دختران وپسران با تاب اوج می گرفتند و این نمادی بود از صعود انسان به عرش و اعتقاد بر این بود با این اوج گرفتن درد و بلا ازبین می رود و سبک می شوند.از نکـات قابل توجه درتاب بازی زن«سوزاق توتان» باشوخی وگاهی باتحت فشارقراردادن جوانان می خواهد که کدام یک ازدختران رادوست دارد وبا عنوان« آداقلئنگ آدی؟» می خواستند پی ببرند که چه کسی را دوست دارد و در آینده یاور زندگیاش خواهد بود. همچنین دختران حین اوج گرفتن با تاب، با بابیان جملاتی آهنگین ضمن وصف هنرها و مهارتهای شغلی عزیزان خود برای آنان از خداوند موفقیت و توانایی طلب می کردند که اصطلاحا «قووات دیلیمه» گفته می شد که درایجانمونه هایی از« قوواتئلاما یا قووات دیلیمه»دختران درشب های عیدقربان را تقدیم علاقمندان می کنیم:
داغدان اینیپ گلِن دئر
غئزئل کهییک وئراندئر
دال گِردِنی توُپنگلی
اینچه بیلی، خاطارلی
مرگنلرینگ اینچینده
دأده جانی قوواتی،
خاصئل بولسون مئراتی.
داغدا تونگگه توغالان
جوٌلگهده مال تیگه لأن
ساغ جوٌبوٌسی ایمیشلی
سوُل جوٌبوٌسی کوٌموٌشلی
ییگیتلرینگ ایچینده
دیده جانئم قوواتی
خاصئل بولسون مئراتی.
دئرر ایلاپ غوُیون باقان
چئغئرئپ سووا یاقان
اِلی یارتی چؤرهکلی
ایزی مایمئل کؤپِکلی
چوُپان چولوق ایچینده
دیده جانئم غوواتی
خاصئل بولسون مئراتی.
اِلی دووات قالام لی
دردیمه دوغا یازان
یوٌکی دوُلی کیتاپدان
موُللا موفتی ایچینده
دیده جانئم قوواتی
خاصئل بولسون مئراتی.
آغئر کوٌیه غالدئران
آدئن ایله دوُلدوران
گلِنه گأمیش اؤلدیرهن
گیدهنه غوُیون سوُی دئران
آققا جانئم قوواتی
خاصئل بولسون مئراتی.
یـوٌنگدِن کوٌیه غالدئران
یاغ دان خارئق آقدئران
هلی لره باش بولوپ
اؤزین ایله آلدئران
اجه جانئم غوواتی
خاصئل بولسون مئراتی.
انـگگهسی قووئی غازان
اوٌلگوٌسی ایللر گِزهن
غایرات لی لار ایچینده
اممه جانئم غوواتی
خاصئل بولسون مئراتی.
سـاغ الینده مأکیسی
سوُل الینده دون یوٌزی
اِلی پوُلاد غایچئلی
یانی دوٌرلی پارچهلی
گِلین غئزلار ایچینده
بی بی جانئم قوواتی
خاصئل بولسون مئراتی.
ساچلاری دؤرت اؤریم لـی
اؤریمی تار بؤلیم لی
گلین غئزلار ایچینده
باجی جانیم قوواتی خاصئل بولسون مئراتی.
سوٌیجی آرزوولار بیلن غوربان بایرامئنگئز غوتلی بولسون - آرتئق حسین زاده
منبع:سایت جمعیت فرهنگی هنری مختومقلی کلاله
+ نوشته شده در سه شنبه ۱۳۹۲/۰۷/۲۳ ساعت 5:26 توسط محمد قجقی
|