بنیاد مختومقلی فراغی

خبرگزاری میراث فرهنگی- گروه میراث فرهنگی-این روزها که به مناسبت روز سینما، هنرمندان دور هم جمع می‌شوند و خانه سینما باز می‌شود و خیابان سمنان گل از گلش می شکفد. آوازه اش همه جا پیچیده که در بافت تاریخی تهران، خیابان به غایت مشهوری است که به همان اندازه شهرتش در غربت است. حالا چرا مسئولان فکری به حالش نمی‌کنند، معمایی است که همه را انگشت به دهان کرده. خیابان ثبت ملی شده است. اما روز به روز ساخت و ساز در آن بیشتر و بیشتر می‌شود. خانه‌های قدیمش خراب می‌شوند. سینماهایش از کار افتاده‌اند. تئاترهایش تخته شده و کافه‌هایش همه مغازه لوازم الکترونیکی شده است.

 

احمد محیط طباطبایی،رییس ایکوم و تهران شناس می‌گوید که عجیب است، مسئولان شهرداری که علاقه به ساختن پردیس‌های بزرگ سینمایی دارند. این خیابان را نادیده می‌گیرند. ساختمان های حاضر و آماده سینمایی که می توانند راه انداخته شوند. کافه‌هایی که می‌توانند فعال شوند. کتابفروشی های بسیاری در همین ساختمان‌ها می‌تواند بازسازی شود. همه این‌ها در قالب خیابان لاله‌زار می‌تواند دیده شود اما افسوس.

 

 

به نظر می‌رسد که مسئولان بزرگترین پردیس سینمایی ایران را نمی‌بینند. محمد قاصد اشرفی، رییس انجمن سینماداران ایران می‌گوید که مگر می‌شود، این سالن‌های سینمایی را ندید؟ سالن‌هایی که اگر راه اندازی شوند و از آن‌ها حمایت شود. می‌توانند سینمای ایران را متحول کنند؟

 

 

اما اینطورکه شواهد لاله زار نشان می‌ دهد، تا کنون تصمیمی در راستای ساماندهی و بازسازی این خیابان گرفته نشده است.کسانی که با فیلم «سینما پارادیزو» گریه‌  کرده اند، بهتر از هر کس دیگر می‌دانند، که این بی تصمیمی منجر به مرگ یک سالن سینما می‌شود که برابر است با مرگ هزاران خاطره. حالا در تهران، پایتخت ایران خیابانی وجود دارد که زمانی  15 سینما داشته. 15 سینمایش اکنون مرده  و تنها جنازه‌هایشان در برابر نابودی کامل ایستادگی می ‌کنند و دستشان به جایی هم بند نیست.

 

لاله‌زار، با این همه رسانه‌ای شدن، فیلم ساختن و حرف زدن هنوز مثل قصه‌های هزار و یک شب است، هنوز ناشناخته است. کمتر نوجوانی است که بداند لاله زار هنوز وجود دارد. اما لاله زار واقعا وجود داشته و دارد. همان خیابانی که ناصرالدین شاه فرمان ساختش را داد تا یک خیابان شبیه شانزه لیزه پاریس در ایران ساخته شود.

 

 

تنها سندهای زنده هم تک و توک قدیمی‌های لاله‌زار هستند که خاطرات گذشته را در ذهنشان دارند. آیا لاله زار واقعا خیابانی است که شب‌هایش روشن بوده؟ خیابانی با سینماها و تئاتر و کافه‌های بسیار؟. خیابانی مایه مباهات ایرانی‌ها؟

 

محمود باقری، پیرمردی که سال‌ها در لاله زار انتشاراتی دارد، می‌گوید اگر هر روز کسی سینما نمی‌رفت، انگار یک چیزی را در زندگی گم کرده است.

 

 

او تعریف می‌کند که آن روزها که بن هور در سینما آسیا به نمایش درآمد،  شب افتتاحیه اش تمام هنرپیشه های درجه یک آماده بودند. از دم بهارستان تا سینما آسیا روی زمین نوشته بود به منطقه بن هور خوش امدید. من همه این ها را  با چشم خودم دیدم.

 

باقری می‌گوید که آن‌ قدیم‌ها سینما طرفدار زیادی داشت. آن‌ روزها بیشتر فیلم های خارجی نشان می دادند. یکی از بهترین سینماها، سینما سعدی بود که فیلم های روسی نشون می داد مثل فیلم اتللو . سینما سعدی طرفدارهای خاص خودش را داشت.

 

او یاد گذشته‌ها که می‌ افتد آه می‌کشد و می‌گوید:« لاله زار یا تئاتر و سینما بود یا پارچه می فروختند. برو بیایی داشت. لاله‌زار نو هم که ساخته شد، حال و هوای این جا عالی بود. مثل الان نبود که زمان غروب همه چیز تعطیل و مغازه‌ها بسته می‌شو

 

امینی هم می‌گوید که لاله زار زمان قدیم دم دم های غروب تازه شلوغ می شد. سینماها همه صف های طولانی داشت. حتی این اواخر لاله زار، سه فیلم با یک بلیط را می‌فروخت . به خصوص فیلم های بزن بزن. یه مغازه ای هم اینجا بود به اسم شیش ریالی که این مغازه شش ریالی هر چی می خوردی همان شش ریال حساب می شد.

 

هنوز خاطرات لاله زار است همین پیرمردها. آن‌ها که هنوز گراند سینما را به یاد دارند که با 500 صندلی به سینما کار خود را با بلیت‌های یک، دو و سه قرانی از سر گرفت. سه قرانی لژ سینما محسوب می‌شدند و 100 صندلی و در درجات پایین‌تر 400 صندلی داشتند.

 

آن‌ روزهایی که لاله زار بود و سینما و تئاتر و کافه. درست شبیه همین اقدامی که مسئولان شهرداری در پردیس ها انجام می‌دهند. اما لاله زار با 15 سینما و چندین کافه و تئاتر در فهرست ساماندهی ها قرار نمی گیرد. گویی قرار است لاله زار برای همیشه گورستان بزرگ سینماهای ایران باشد.