این کتاب سه بار تحریر شده و اتفاقًا سه بار هم متن عربی آن طبع و نشر گردیده است.تحریر اولی کتاب اثر قلم انوشیروان بن خالد بن محمد کاشانی ، وزیر معروف سلطان محمود و سلطان مسعود سلجوقی و خلیفه عباسی المسترشد بالله است، که در دستگاه دین و دولت محترم زیسته و به زیر وبم کارها آگاهی داشته است. نوشته انوشروان رساله گونه ای بوده است که به تعبیر  هندوشاه نخجوانی  با نامک کوتاه:"نفثه المصدور فی فتور الصدور وصدور زمان الفتور" به فارسی در شرح احوال وزرای دوره ی سلجوقی تالیف گردیده ، که هم از نظر تاریخی و هم از نظر ادبی مورد اهمیت قرار گرفته است.

عماد الدین معروف به کاتب اصفهانی، نفثه المصدور ، را به عربی ترجمه کرد و بر آن  " نصره الفتره و عصره الفطره " نام گذاشت.کتاب عماد تنها ترجمه نیست، بلکه وی مقدمه و تکمله و اضافاتی بر نفثه المصدور تعلیق کرده است و در حقیقت تاریخی از سلسله ی سلجوقی با نقل مطالب نفثه المصدور در سال ۵۷۹ یعنی ۴۷ سال پس از مرگ انوشیروان پرداخته است.

همشهری عماد، فتح بن علی بنداری- که خود از بزرگان فقها و ادبای قرن هفتم است و به کتاب عماد عنایتی مخصوص داشته ، نصره الفتره و عصره الفطره را در سال ۶۲۳/ه خلاصه نموده و به پادشاه دمشق، ملک عیسی ایوبی اتحاف کرده است.

  اهمیت زبده النصره و نخبه العصره

انوشیروان و عماد هردو دیوانی بوده اند و به قول بیهقی آنچه نوشته اند ، یا از معاینه آنانست و یا از سماع درست از مردمی ثقه. بنا بر این وقایع و حکایت هایی که در زبده النصره ذکر گردیده، برای در یافت وضع سیاسی و اجتماعی دوره سلجوقیان مصدری بسیار با ارزش است.

اختلاف ملکشاه و نظام الملک، که حتی" جعفرک " دلقک، در حضور شاه اعمال و رفتار خواجه را مسخره کرده و فرزند خواجه ابو منصور او را می کشد و خود نیز بر سر این جسارت کشته می شود، از مطالبی است که در این کتاب دیده می شود.

کشور سلجوقیان تا روزگار سلطان محمد بن ملکشاه، یکپارچه است و قدرت حکومت مرکزی بر اقطار پهناور کشور حکم فرماست. با مرگ محمد و به سلطنت رسیدن فرزند کودک او محمود- که منجر به نبرد با عمویش سلطان سنجر می شود- کشور تجزیه می گردد و خزانه خالی می ماند. از یک طرف اسماعیلیان آتش فتنه روشن می کنند و از طرف دیگر اتابکان و امراء، هرچند گاه شاهزاده ای را با خود همراه می نمایند و بر سلطان وقت شورش می کنند. کار خودکامگی امراء به آنجا کشیده می شود که خلیفه و بغداد را نیز محاصره می کنند                                                                    

مخالفت وزراء سلجوقی با جماعت اسماعیلیان خود از مباحث بسیار ارزنده کتاب است.وزیری چون سعد الملک اسماعیلیان را می کوبد و قلعه های شاه دژ و خان لنجان رابا خاک یکسان می نماید. وزیری هم چون ابو القاسم در گزینی به دست هم کیشان اسماعیلی، مخالفان را نابود می سازد. امیر عباس ، صاحب ری به قصاص امیر اجل جوهرف صد هزار اسماعیلی می کشد و از سر کشتگان کله مناره می سازد  که موذنان بر این مناره اذان گویند.

اهمیت کتاب زبده النصره تنها در ضبط وقایع دست اول - که به برخی از آنها اشاره شد- نمی باشد.بعضی مقام های اداری دوره ی سلجوقی ف منحصراً در کتاب حاضر یاد داشت شده، مانند: وکیل در،امیر بار و به ترتیب دیوان استیفا ء و دیوان طغراء، و رسایل و انشاء و دیوان اشراف و دیوان عرض سپاه و مطالبی از این دست که به اهمیت کتاب افزوده است.

توضیح: مطلب فوق با استفاده از مقدمه کتاب فراهم گردید. محمد قجقی