بزرگترین مشاهیر و دانشمندان تمدن اسلامی در علوم عقلی و اسلامی و حتی در توسعه ادب عربی ایرانی هستند. ابن‌سینا و رازی بزرگترین پزشکان تمدن اسلامی، ‌بیرونی بزرگترین جغرافی‌دانان مسلمان، خوارزمی شاخص‌ترین ریاضیدان مسلمان و بنوموسی شاخص‌ترین مکانیک دانان اسلامی ایرانی بودند و هرچند درباره اصلات شخصیت‌هایی چون جابر بن حیان و ابن هیثم بصری بحث است ولی محل پرورش آنان کوفه و بصره در قلمرو ایرانشهر بود که در محدوده ایران عهد اسلامی قرار می گرفت. 
کتاب «تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» در پنج فصل به بیان خلاصه‌ای از تاریخ، تمدن و فرهنگ اسلام و ایران می‌پردازد. 

فصل اول- کلیات

نخستین فصل این کتاب شامل کلیاتی درباره تاریخ و تمدن اسلامی _ ایرانی است. تعریف لغوی و اصطلاحی واژه‌های تمدن و فرهنگ و رابطه این دو از جمله مباحث مطرح شده در نخستین فصل کتاب است.

فصل دوم- فرهنگ و تمدن ایران قبل از اسلام

فصل دوم با عنوان «فرهنگ و تمدن ایران قبل از اسلام» به مباحثی از جمله ورود آریایی‌ها به ایران و تاثیر آنان بر فرهنگ و تمدن ایران می‌پردازد. شیوه معماری پارسی و شیوه معماری پارتی نیز در این فصل بررسی شده‌اند.

فصل سوم- علوم و فنون در ایران و جهان اسلام

«علوم و فنون در ایران و جهان اسلام» عنوان سومین فصل این کتاب است. در بخش نخست این فصل تشویق اسلام به دانش و دانش‌اندوزی، نفی نظام‌های طبقاتی و رواج کاغذ و تاسیس کتابخانه‌ها، از جمله دلایل رشد و شکوفایی علوم در ایران بعد از پیدایش اسلام عنوان شده‌اند.

فصل چهارم- هنر و معماری ایران اسلامی

چهارمین فصل این کتاب با عنوان «هنر و معماری ایران اسلامی» شامل دو بخش اصلی است. بخش نخست این فصل به هنر و معماری ایران در دوره اسلامی پرداخته و معماری مسجدها، مقبره‌ها، مدرسه‌ها، کاخ‌ها، پل‌ها، کاروانسراها و میدان‌ها را بررسی می‌کند. دومین بخش این فصل نیز شامل مباحثی از جمله کثرت در عین وحدت، تسامح و تاثیرپذیری معماری اسلامی،‌ گستردگی مکانی و زمانی است.

فصل پنجم- تأثیر تمدن اسلامی بر تمدن جدید غرب

کتاب در فصل پنجم که فصل پایانی است، به تاثیر تمدن اسلامی بر تمدن جدید غرب پرداخته و تاثیر آرا و نظریه‌های فلسفی مسلمانان بر فلسفه جدید غرب را بررسی‌ می‌کند. تاثیر تاریخ‌نویسی مسلمانان بر تاریخ‌نگاری جدید غرب،‌ تاثیر شیوه‌های معماری مسلمانان بر معماری اروپا و تاثیرگذاری جغرافیای اسلامی بر رشد علم جغرافیا در مغرب‌زمین از دیگر مباحث فصل پنجم است. 
«تاریخ فرهنگ و تمدن اسلام و ایران» نوشته دکتر علی‌اکبر عباسی می‌باشد. این کتاب با شمارگان یک‌هزار و 100 نسخه، ‌168 صفحه از سوی انتشارات هزاره ققنوس منتشر شده است.

شماره ثبت این کتاب در کتابخانه‌ی شماره‌ی یک مجلس شورای اسلامی 492837 می‌باشد.

منبع:www.ical.ir