آباءِ عُلْوي‌ olvi] ، aba'-e در اصطلاح‌ فلاسفة قديم‌، فلك‌ ثوابت‌ و هفت‌ ستارة گردنده‌ زحل‌، مشتري‌، مريخ‌، خورشيد، زهره‌، عطارد و ماه‌ كه‌ در عناصر چهارگانه‌ خاك‌، آب‌، باد و آتش‌ و طبايع‌ چهارگانه‌ گرمى‌، سردي‌، تري‌ و خشكى‌ تأثير مى‌كنند و سبب‌ پيدايش‌ مركبات‌ معدن‌، نبات‌ و حيوان‌ مى‌شوند. به‌ عقيدة اين‌ فلاسفه‌، افلاك‌ و اجرام‌ سماوي‌ و نفوس‌ فلكى‌ در تكوين‌ موجودات‌ عالم‌ِ كون‌ و فساد عالم‌ زير فلك‌ ماه‌، و نحوة وقوع‌ حوادث‌ اين‌ جهان‌ نقش‌ عمده‌اي‌ دارند و چنان‌ است‌ كه‌ گويى‌ از لحاظ فعل‌ و تأثير، افلاك‌ به‌ منزلة پدران‌ آباءاند و عناصر از حيث‌ انفعال‌ و پذيرندگى‌ به‌ مثابة مادران‌ امّهات‌، و اجسام‌ عنصري‌ در حكم‌ فرزندان‌ ايشان‌ مواليد، چنان‌كه‌ قطب‌ الدين‌ شيرازي‌ مى‌گويد: «افلاك‌ را پدران‌ خوانده‌اند و عنصرها را مادران‌ و آنچه‌ از آنها زايد، فرزندان‌». 
در نوشته‌هاي‌ فلاسفة اسلامى‌ گاهى‌ «عقل‌ كلى‌» و «طبيعت‌ كلى‌» نيز از آباء و امهات‌ محسوب‌ شده‌اند و از «تزويج‌» ميان‌ آنها سخن‌ رفته‌ است‌: «... عقل‌ كلى‌ را كدخداي‌ عالم‌ و طبيعت‌ كليه‌ را كدبانوي‌ جهان‌ گردانيد و نفس‌ كليه‌ را واسطه‌ ساخت‌... تا اثر فيض‌ اعلى‌ به‌ جميع‌ ذرات‌ وجود سرايت‌ تواند نمود و مابين‌ عقل‌ كلى‌ و نفس‌ كليه‌ رابطة تأثير و تأثر كه‌ در حقيقت‌ تزويج‌ معنوي‌ است‌، متحقق‌ ساخت‌، تا انواع‌ موجودات‌ علوي‌ و سفلى‌ تولد تواند نمود». 
برخى‌ از دانشمندان‌ صوفى‌ مشرب‌ برداشت‌ ديگري‌ از اين‌ مطلب‌ دارند. بدين‌ معنى‌ كه‌ آباء را بر «عقول‌ و نفوس‌ و طبايع‌»، و امهات‌ را بر «افلاك‌ و انجم‌ و عناصر» اطلاق‌ كرده‌، آنها را با عالم‌ ملك‌ و ملكوت‌، يا ظلمت‌ و نور سنجيده‌، و كوشيده‌اند كه‌ سخنان‌ فلاسفه‌ را با تعبيرات‌ عرفانى‌ و دينى‌ هماهنگ‌ سازند: «بدان‌ كه‌ عقول‌ و نفوس‌ و طبايع‌ را عالم‌ ملكوت‌ مى‌گويند و افلاك‌ و انجم‌ و عناصر را عالم‌ ملك‌ مى‌خوانند... حاليا به‌ نقد بدان‌ كه‌ ملكوت‌ درياي‌ نور است‌ و ملك‌ درياي‌ ظلمت‌... اين‌ درياي‌ نور را آباء مى‌گويند و اين‌ درياي‌ ظلمت‌ را امهات‌ مى‌خوانند و اين‌ آباء و امهات‌ دست‌ در گردن‌ هم‌ آورده‌اند و يكديگر را در برگرفته‌اند... و از اين‌ آباء و امهات‌ مواليد پيدا مى‌آيند... و مواليد معدن‌ و نبات‌ و حيوان‌اند». 
در آثار اسلامى‌ گاهى‌ به‌ جاي‌ آباء علوي‌، اصطلاحات‌ ديگري‌ از قبيل‌: آباء فلكى‌، آباء چرخ‌، آباء اثيري‌، آباء ثمانيه‌ فلك‌ توابت‌ و هفت‌ سياره‌، آباء سبعه‌ هفت‌ سياره‌، يا هفت‌ آباء و هفت‌ پدران‌ نيز به‌ كار رفته‌ است‌.*