گیورگی ایژوف:

(( ما اول میخواستیم کتاب خود را تحت عنوان "افغانستان: به چه کار ما می آید؟" منتشر بسازیم. به خايریکه در سال های 1920 چنین سوال واقعأ وجود داشت. برخی کشورها بعد از پیدایش افغانستان مستقل روی نقشه سیاسی جهان میگفتند که "افغانستان به چه کار ما می آید؟"

بطور مثال، امریکا طی سالهای طولانی به افغانستان توجه مبذول نمیداشت. وقتیکه در سال 1928 پادشاه افغانستان امان الله ضمن دیدار از اروپا از طریق دستیاران خود به دیپلوماتان امریکایی ارزوی خود را در باره بازدید از امریکا ارسال داشت، مقامات امریکا به وی چنین پاسخ دادند که میتواند به امریکا به حیث شخص عادی سفر نمائد. واضح است که پادشاه از نیت خود حرف نظر کرد.

بر خلاف سایر کشورها روسیه شوروی چنین سوالات را مطرح نمیساخت. روسیه شوروی اولین کشور بود که استقلال افغانستان را به رسمیت شناخت و در آن سال های دشوار به اندازه خود به افغانستان نستقل کمک نمود )).

اینجا قابل تذکر است که گیورگی ایژوف اولین بار به افغانستان در سال 1958 ارسال شده بود. در آن سال در کابل وزارت پلان گذاری تشکیل گردید. گیورگی ایژوف طی 7 سال در افغانستان 125 قرارداد را برای انجام پروژه ها در این کشور ترتیب نموده است. همه این پروژه ها مانند انستیتوت پولی تخنیک، راه ها و منجمله تونل سالنگ اهمیت حیاطی داشتند. گیورگی ایژوب در باره کار در افغانستان خاطرات خود را اظهار کرده میگوید:

(( کمک اقتصادی به افغانستان کاری دشوار و طولانی بود و ما با مشکلات زیادی مواجه بودیم. آن کار نه تهنا ارتباط با مسائل تخنیکی یا صنعتی داشت، ولی مشکلات زبانی هم پیدا شدند. بطور مثال، برای مبادله تجربه تخنیکی تمام ماشین ها و میکانیزم ها باید نامگذاری میشدند. ولی در زبان های ملی افغانستان چنین ناگذاری وجود نداشت)).

مؤلف در کتاب خود مشکلترین مسأله مناسبات روسیه و افغانستان را مطرح نمی سازد. در باره آنکه مسکو چرا در سال 1979 در مورد ورود قطعات نظامی به افغانستان فیصله نمود، گیورگی ایژوف جواب مشخص را نمی دهد. ولی اشاره به آن در کتابش وجود دارد.

به عقیده گیورگی ایژوف افغانستان در قرن 19 میلادی به دلیل آن به مشکلات زیاد مواجه بود که پلان های جورانه را به اتکاء بر روسیه آعاز نموده بود. ولی روسیه یا نتوانست و یا نمی خواست به این کشور کمک نمائد.

شاید فیصله ای که لیونید بریژنیف سال 1979 نمود، نیز مربوط با آن باشد که اتحاد شوروی اصلأ نمی خواست که افغانستان در مرحله نوبتی دشوار تاریخ خود مثل گذشته بدون کمک روسیه میماند؟

منبع www.dari.ruvr.ru