بنیاد مختومقلی فراغی

وي با آشنايي كامل به‌زبان‌‌هاي تركمني، فارسي، عربي، روسي و انگليسي، در مورد تاريخ، فرهنگ و ادبيات تركمنستان در دوره شوروي سابق كار‌هاي علمي ارزنده‌اي انجام داده و از خود به‌يادگار گذاشته است. زليخا محمدوا، در بين تمام جمهوري‌هاي شوروي سابق و مراكز علمي و تحقيقاتي بين‌المللي معروف بوده و در طول عمر خود در زمينه زبان و ادبيات فارس و عرب و ترجمه آن، تلاش‌هاي زيادي نموده و به‌خاطر اين تلاش‌ها از سوي پرزيديوم عالي تركمنستان، بار‌ها و بار‌ها مورد تقدير قرار گرفته است.
زليخا محمدووا در نهم ژانويه سال 1922 ميلادي در روستاي ملك يوسف در استان ماري در يك خانواده كارگري به‌دنيا آمد. در سال 1922 تحصيلات ابتدايي خود را در «يولوتون» شروع مي‌كند. در سال‌هاي 1937- 1931 به‌تحصيلات خود در عشق آباد ادامه مي‌دهد و به علت هوش و استعداد خاصي كه داشت، دوره ده ساله متوسطه را در مدت كوتاهي تمام مي‌كند.
وي بعد وارد تربيت معلم عشق آباد مي‌شود. در سال 1939 تحصيلات دانشگاهي خود را در دانشگاه كاباردينو- بالقار در شهر ناليچيك ادامه مي‌دهد. در سال 1941 تحصيلات خود را در دانشگاه كاباردينو- بالقار تمام مي‌كند و به عشق آباد برمي‌گردد.
در سال 1942- 1941 به عنوان مدير بخش ادبيات دانشگاه تربيت معلم عشق آباد، كار مي‌كند. وي در سال 1942 براي ادامه تحصيل به‌مسكو مي‌رود و در رشته تاريخ تحصيلات خود را ادامه مي‌دهد. در سال 1944 دوره انستيتوي خط و زبان اقوام شوروي وابسته به‌آكادمي علوم شوروي را مي‌گذراند. در سال 1948 وارد انستيتوي زبان و تحقيقات آكادمي علوم وارد مي شود. در سال 1948 با نوشتن كتاب:« مفاهيم دستنويس‌هاي استرآباد در ديوان مختومقلي»، از تز دانشگاهي خود دفاع مي‌كند. در سال 1949- 1948 به عنوان استاد دانشگاه در انستيتوي تربيت معلم براي مدارس ملي تركمنستان، وابسته به آكادمي علوم اين كشور مشغول مي‌شود. در سال 1949 مسئول زبانشناسي انستيتوي زبان و ادبيات آكادمي علوم مي‌شود. در سال 1984- 1951 مسئول مجله «خبار، جمعيت، علم»، از انتشارات آكادمي علوم مي‌شود. در سال 1951 به‌عضويت بخش خبرنگاران آكادمي علوم برگزيده مي‌شود. در سال 1959-1952 به‌عنوان يكي از عالمان مطرح در بخش زبان و ادبيات آكادمي علوم تركمنستان در دوره شوروي سابق، در سال 1961 -1959 مسئول بخش زبان و ادبيات آكادمي علوم، 1966-1961 بالاترين مقام علمي دانشكده زبان و ادبيات آكادمي علوم، در سال 1973- 1966 به‌عنوان مسئول بخش نسخ خطي دانشگده زبان و ادبيات آكادمي علوم برگزيده مي‌شود. در سال 1967 ديپلم افتخار ويژه از طرف بالاترين مقام آكادمي علوم شوروي سابق به وي اهدا مي‌شود. وي در سال 1969 از موضوعات: تاريخ زبان تركمني در قرون 11 و12 و چشمه‌هاي زبان عربي( مواخذ) به‌عنوان تز دكتراي خود دفاع مي‌كند. در سال 1970 بااهدا مدال«توانايي در زحمت» كه يكي از مهمترين مدال‌هاي اهدايي در دوران شوروي سابق بود، مورد تقدير قرار مي‌گيرد. در سال 1972 عنوان نشان« عالم برجسته تركمنستان شوروي در علم و تكنيك» را دريافت مي‌كند. در سال 1976 به‌عنوان نماينده شوروي سابق در كنفرانش علمي و بين‌المللي هلسينكي شركت مي‌كند. در سال 1978 به عضويت بخش خبرنگاري جمعيت «حمايت از زبان ترك» در تركيه پذيرفته مي‌شود. در سال 1978 به عنوان يك عالم برجسته در كنگره بين المللي در شهر كراكوف لهستان شركت مي‌كند. در سال 1982 به دريافت ديپلم افتخار ويژه تركمنستان شوروي كه بالاترين نشان پرزيدوم اين كشور مي‌باشد، نائل مي‌گردد. وی در سال 1984 دیده ازجهان هستي فرو مي‌بندد.
استاد «آلماز يازبردي»، نويسنده و محقق و رئيس كتابخانه بخش آكادمي علمي تركمنستان، درباره زندگي زليخا باقيوا محمدوا، كتابي نوشته كه اين كتاب در سال 1996 توسط «علم نشرياتي» تركمنستان در عشق آباد چاپ و منتشر شده است.