در اینجا به اختصار به شرح حال شاعر پرآوازه ترکمنستانی « کریم قربان نفس » می پردازیم :


« کریم قربان نفس »، شاعری نوپرداز ، مترجمی توانا و روزنامه نگاری نکته سنج در 18 اکتبر سال 1929 میلادی در روستای « ییلانلی » از توابع بخش گوگ تپه » ترکمنستان متولد شد. وی در سن هفت سالگی اولین شعرش را سرود و نخستین بار، شعر وی در روزنامه « صدای کالخوزچی » به چاپ رسید. در سال 1942 پس از ناکامی در عشق، شعر « یاشلیق دراماسینی » را سرود که درباره عشق شکست خورده اش می باشد . این شعر در بین مردم بیشتر با نام « منینگ یگیت وقتیم ، سنینگ قیز وقتینگ » مشهور می باشد و از سروده های محبوب وی در بین جوانان است که در سال 1968 چاپ شد و به زبان های مختلفی ترجمه گردید . کریم قربان نفس در دانشگاه « آ.م.گورکی » ترکمنستان موفق به اخذ لیسانس ادبیات شد و به خاطر برخورداری از درک عمیق سیاسی دوباره به نمایندگی مجلس انتخاب گردید .


وی با کار در یکی از نشریات دولتی و قلم فرسایی در آن و نیز در اثر همکاری نزدیک با نویسندگان و مترجمان مشهور ترکمنستان همچون آنا مخداف ، مرد صوفی اف و کاکا بای مراداف در زمینه ادبی به تجارب گرانقدری دست یافت که موجب نبوغ و درخشش ادبی او شده است . از جمله فعالیت های ادبی او ترجمه است. وی علاوه بر ترجمه بیش از بیست کتاب از زبان مادری خود به دیگر زبانها ، آثار « ش، پتته اف »، « ق، کنیه »، « ج، پودار » را به زبان خود ترجمه کرد .


وی با بیشتر نویسندگان و مترجمان مشهور ترکمن چون « آنه مخداف »، « ا...بردی هایدیف »، « بردی کربابایف »، « ب، سیتاکوف » و ... و با نویسندگان و گویندگان روس و اوکراین ارتباط تنگاتنگ داشت.


اولین مجموعه آثار او به نام « گویجومینگ گوزباشی / سرچشمه نیروی من » در سال 1951 میلادی منتشر شد. او بعد از مدتی اندک، در سال 1953 .م مجموعه اشعار « سالدات یوره گی / قلب سرباز » را به مشتاقان آثار خود عرضه نمود. منظومه داستانی «تایماز بابا » ( 1960 میلادی ) به عنوان اثری مبتکرانه دارای جایگاه خاصی در ادبیات ترکمن است .


اثر « قوشغولار و پایامالار / شعرها و منظومه های داستانی » ( 1958 میلادی ) کریم قربان نفس بیانگر تکامل اوست. شاعر با خلق منظومه های معروف خود، سبک خاصی را در ادبیات ترکمن به وجود آورد .


او در سال 1967 م. عنوان نویسنده خلق ترکمن ( عنوانی که از سوی دولت به بهترین شاعران و نویسندگان اهدا می شود ) را از آن خود کرد .


در سال 1977 م. کتابی به عنوان « قیرق / چهل » را منتشر می کند که شامل تمامی اشعار سروده شده او بین سالهای ( 1967-1957 ) او می شود. کریم قربان نفس، اساسا در اشعار خویش به وقایع مشهور تاریخی و نقش آفرینان آن وقایع و نیز لحظه های ماندگار زندگی نظر دارد .


منظومه داستانی « قومدان تاپیلان یورگ / قلبی که از صحرا پیدا شد » سرگذشت دختر یتیم صحرا و برادر اوست. اشعار کریم قربان نفس مملو از احساسات لطیف شاعرانه ای است که آنها را با قدرت هر چه تمام تری بیان داشته است .


شاعر، اشعار و منظومه های اواخر عمر خود را در کتابهای « انصاف بیلن انسان / انصاف و انسان »، « یورگ پایاماسی / منظومه دل »، « رباعی پایاما / رباعی ، منظومه »، « اوغول / فرزند » و « وپا / وفا » آورده است .



شاعر دارای احساسی قوی و سالم است، بطوریکه همین احساس او را به تکامل وصف ناشدنی در ادبیات ترکمن رسانده است. دو اثر حجیم کریم قربان نفس به نامهای « توپراق / خاک » ( 1978 ) و « منزیل / منزل » شاهد این مدعاست. او به شعر ترکمن خدمت شایانی نمود و جزء شاعران صاحب سبک شعر ترکمن بشمار می رود. ایشان دارنده نشان بین المللی « مختومقلی » به خاطر اشعار جذاب خویش محبوبیت خاصی پیدا کرده است. این شاعر بزرگوار، سرانجام در 1 سپتامبر 1988 در سن 59 سالگی دار فانی را وداع گفت.


از جمله آثار او که در ایران به چاپ رسیده اند می توان به کتابهای « فراغینگ قاشیندا » و « یورگ پایاماسی » اشاره کرد که هر دو به کوشش آقایان مراد دوردی قاضی و محمود عطاگزلی چاپ شده اند.


همچنین در کتاب « ایمان ترکمن » که منتخبی از اشعار سه شاعر ترکمنستانی ( کریم قربان نفس، بردی خدای نظر، قربان نظر عزیز ) است، می توان ترجمه 35 شعر از او را یافت. انتخاب و ترجمه این اشعار توسط آقای عبدالرحمن دیه جی به انجام رسیده که شایسته تقدیر است.



منابع :

1-یورگ پایاماسی ( مجموعه اشعار کریم قربان نفس ) به کوشش مراد دوردی قاضی، محمود عطاگزلی

2-فراغینگ قاشیندا (مجموعه اشعار کریم قربان نفس) به کوشش مراد دوردی قاضی، محمود عطاگزلی

3-ایمان ترکمن، انتخاب و ترجمه عبدالرحمن دیه جی

4-فصلنامه یاپراق شماره 2 و 3 ـ یادداشتهای فصل گرم

5-ماهنامه صحرا، شماره 50 ـ سایراق دیللی کریم آقا

6-فصلنامه یاپراق، شماره 7-4 ، مختصری درباره شعر ترکمن

توضیح: از سایتgolestantalk اخذ شد.