مجله ی نیوزویک،۲۰ فوریه ی ۲۰۱۰، اول اسفند ۱۳۸۸                                                                

مجله ی نیوزویک برای  تپه ی گوبکلی که در نزدیکی  شانلی اورفا قرار دارد،و از طرف تعدادی از باستان شناسان به عنوان بزرگ ترین کشف تاریخ نامیده شده ، جایگاه ویژه ای قائل شده است.به عقیده ی دانشمندان نظریه ی  یکجا نشینی، دین را پدید آوردبا این کشف، یکسره منسوخ می شود.

 در سال ۱۹۹۴ چوپانی که گله اش را در ۱۵ کیلومتری شمال شرقی  شانلی اورفا در نزدیکی روستای اورنجک  می چرانید، بر روی تپه ی  گوبکلی سنگ های مکعب مستطیل شکلی که کنده کاری شده بودند، یافت. پس از انتشار خبر،  کلاوس اشمیت  عضو انجمن باستان شناسی آلمان، با حضور در منطقه ، پژوهش هایش را آغاز نمود و در آن محل به بقایای آثاری بر خورد که می توانستند تمامیت تاریخ شناخته شده ی بشر را دگرگون سازند.

اولین دستاورد پژوهش در تپه ی گوبکلی فرضیه ی احتمال ساخته شدن اولین پرستشگاه، توسط انسان هایی بود که بعد از عصر یخبندان، و در حدود ۷۵۰۰ سال قبل از ساخته شدن  اهرام مصردر آنجا، زندگی می کردند -این امر با تست کربن  ثابت شده است -از دانشگاه هایی چون هاروارد، استانفورد، جان هاپکینز دانشمندان و متخصصان به پژوهش پرداختند.

                                  فروپاشی نظریه ی  ژان ژاک روسو

 بر اساس خبر مجله ی نیوزویک با عنوان  تاریخ از نو نوشته می شود  طبق نظریه ی کلاسیک تمدن ، ابتداء زندگی یکجا نشینی و زندگی در روستا ، سپس خط و ادیان پدید آمده است. ژان ژاک روسو- اندیشمند نامی فرانسوی -می گوید: شهر، دین را پدید آورد. بر اساس آنچه از حفریات باستان شناسی به دست آمده است، انسان هایی که دوره ی یخبندان را سپری کرده بودند ، به هنگامی که به این منطقه آمدند،با هدف انجام مراسم عبادت دسته جمعی، معبد ساختند. یعنی اول معبد ساخته شد و سپس زندگی یکجا نشینی پدید آمد. این یعنی، به جای، شهر دین را پدید آورد،فلسفه ی دین شهر را به وجودآورد،  واقعیت دارد.بدین سبب ضرورت دارد  تاریخ تمدن دو باره نوشته شود. یان هادر، از دانشگاه استانفورد می گوید: نظریات ما همگی اشتباه هستند.

بر اساس نظر متخصصان، انسان هایی که در اطراف معبد گوبکلی به زندگی پرداختند، کشاورزی و دامداری را کشف نمودند و بعداً در  چاتال هویوک وارد مرحله ی زندگی یکجا نشینی شدند. از حفریات تا کنون ۴۵ عدد سنگ T شکل، که بر روی آنها اشکال خوک وحشی، اردک، مار، شیر، ماهی و انسان هایی شکارگر،وجود دارد، یافت شده است. صد ها سنگ که هنوز در زیر خاک هستند،این احتمال را که منطقه به عنوان عبادتگاه کاربرد داشته است ، تقویت می کند. بر اساس نظر متخصصان منطقه ی تپه ی گوبکلی ۱۴۰۰۰سال قدمت دارد، یعنی ۷۵۰۰ سال از اهرام مصر، کهن تر می باشد.آنچه تا کنون به دست آمده، فقط ۵٪ مجموع این گنجینه ی ارزشمند است.

توضیح مترجم:از نسخه ی اینتر نتی روزنامه ی << وطن >> چاپ ترکیه استفاده شد.