علیرضا حصارنوی باستان شناس استان گلستان برداشت و نظرش را که در نتیجه پژوهشهای میدانی و مطالعه در کتاب ها و گزارشات کسب کرده، بازگو كرده و می گوید: سنگ مزارهای این گورستان را که از سنگ های یکپارچه تراشیده شده، به سه دسته کلی می توان تقسیم کرد که دسته اول سنگ مزارها استوانه ای بلند، مستقیم و عمود است که بدنه و مقطع مدور آنها گاهی با شکلی شبیه شمع کوچک حجاری شده و برخی از آنها را در انتها به شکل شبکلاه یا کلاهخود تراشیده اند. ارتفاع آنها حداقل یک متر تا حداکثر پنج متر و ارتفاع مرئی آنها از سطح زمین در این گروه از سنگ مزارها از 60 سانتی متر تا حداقل 4 متر می رسد و احتمال می رود برای گور مردان ساخته شده باشد.

وی در مورد نوع دوم از سنگ قبرها می گوید: سنگ مزارهایی صلیبی شکل و یا به صورت نیمکره که اندازه آنها کوتاه تر از سنگ مزارهای گروه اول است، مقطعی مستطیل شکل دارد که در قسمت پهن و گرد از بالا به پایین آویخته شده است. نمونه هایی از آنها انسان هایی را در ذهن تداعی می کند که ایستاده و دست به کمر زده اند که احتمالاً مربوط به گور زنان بوده و در نوع خود بی نظیر هستند.

سنگ مزارهایی که به شکل شاخ قوچ ساخته شده اند، دسته سوم هستند که به گفته حصارنوی از حیث تعداد سنگ مزارهای دسته سوم کمتر از دو دسته دیگر یافت می شود. به اعتقاد وی در فرهنگ قدیمی ترکمن ها قوچ مظهر قدرت، فرمانروایی، احترام و برکت است و نقش شاخ قوچ متداول ترین نماد ترکمن است که این نقش را در سنگ مزارها، سر ستون خانه ها، در بافته ها، گلیم و بخصوص در نقش نمدها به اشکال مختلف و بسیار زیبا طراحی کرده اند.

عموم سنگ مزارهای خالد نبی بدون کتیبه و نوشتار هستند و تمامی آنها به شکل های مختلف انسانی و تجریدی تراش خورده اند؛ از این رو این باستان شناس گلستانی تحلیل و تفسیر سنگ مزارهای خالد نبی را دشوار می خواند و هر گونه اظهار نظر در این خصوص را تا پیش از انجام یک برنامه علمی و روشمند نظیر گمانه زنی و کاوش باستان شناسی سخت می داند و می گوید: تعیین قدمت و ارائه یک تاریخ برای زیارتگاه ها و بخصوص گورستان بایستی با احتیاط صورت گیرد.

در منطقه خالد نبی کلاله سه زیارتگاه و بقعه وجود دارد، که هر یک در گوشه ای از کوه آرام گرفته اند که حصار نوی قرار گرفتن آنها در ارتفاعات بلند و در مسیر صعب العبور را دلیل بر قدمت آنها می داند و می افزاید: این زیارتگاه های ساده برای تعیین تاریخ و قدمت هیچ مساعدت زمانی مشخص را ارائه نمی دهند. شیوه معماری، فنون و مصالح به کار رفته در ساخت آنها به سبک معاصر است و بر اساس مطالبی که به زبان فارسی نوشته شده و در داخل زیارتگاه موجود است، قبر اصلی، قبری ساده و فاقد کتیبه بوده است.

وي می گوید: قدمت و تاریخ سنگ مزارها در گورستان خالد نبی نامشخص و مبهم است. اکثر سنگ مزارها ساده و فاقد کتیبه هستند. چنانچه نوشتاری هم بر روی آنها حجاری شده بود، به مرور زمان فرسوده و تخریب شده است، اما با توجه به یافته ها و مواد فرهنگی که باستان شناسانی همچون دکتر ستوده و جبرئیل نوکنده جمع آوری كرده اند، قدمت آنها به دوره اسلامی سده های 6 تا 8 هجری می رسد و نظر به زمان حیات خالدنبی احتمالاً این گورستان متعلق به دوره اسلانی دوره میانی تا دوره متاخر اسلامی باشد. این گورستان که بی شک یکی از قدیمی ترین گورستان های کشور با سنگ مزارهای بسیار منحصر به فرد و بی نظیر به شمار می آید، از نظر اين باستان شناس گلستاني به تنهایی میدان کار پژوهشی بزرگی برای پژوهشگران تاریخ، باستان شناسی، مردم شناسی، مرمت آثار، زمین شناسی، جغرافی، زیست، جانورشناسی و گیاه شناسی است که متاسفانه به مرور زمان در حال خرابی و ویرانی است. مجموعه گورستان و زیارتگاه خالد نبی در منطقه کوهستانی، در فاصله 90 کیلومتری شمال شرق شهرستان گنبد کاووس و بر فراز قله کوه «گوگجه داغ» که در بین مردم به «قله قدرت» نیز معروف است، قرار گرفته و حدود 700 متر از سطح دریا ارتفاع دارد. گورستان خالد نبی در شرق بقعه عالم بابا و بر روی یک رشته تپه های خاکی که ارتفاع آن به مراتب از ارتفاع محل زیارتگاه خالد نبی کمتر است، واقع شده است. این گورستان در کنار آرامگاهی متعلق به خالد نبی غیث بن سنان یکی از پیغمبران بعد از حضرت عیسی (ع) قرار دارد که در کتاب ناسخ التواریخ در مورد او آمده: خالد بن سنان شش هزار و 123 سال بعد از حضرت آدم (ع) و در سال 530 میلادی بر تخت نبوت نشسته و مردم زمان خود را به شریعت حضرت اسماعیل ذبیح الله (ع) دعوت کرده است.

راه ارتباطی مزار خالد نبی کوهستانی بوده، ولی از طریق کلاله و تمرقره قوزی تا آن محل راه دشواری نیست، اما به دلیل دوری راه و فقدان وسیله نقلیه و کمبود تسهیلات رفاهی در محل و همچنین گرمای شدید تابستان و سرمای زمستان، بهترین زمان برای دیدار ماه های فروردین و اردیبهشت است.

گورستان خالد نبی و مجموعه های وابسته به آن در سال 80 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت ملی رسیده و تاکنون سلسله کاوش های باستان شناسی در آن انجام نشده است.