در این کتاب، متن مکاتباتی را برای ما نگاه داشته است که میان المتوکل، امام یمن و پادشاه گورکانی هند، اورنگ زیب (1658- 1707م) مبادله شده بوده است. این نامه ها نشان از روابط دو حکومت قاسمی یمن و دولت گورکانی هند دارد. به دلیل اینکه نویسنده این کتاب، سیره نگار رسمی دولت زیدی بوده و روابط نزدیکی با امام داشته و به سادگی می توانسته به مکاتبات امام دسترسی داشته باشد. هند و یمن از دیر باز به دلایل مناسبات اقتصادی و سیاسی با یکدیگر ارتباط داشته اند و در این مقاله بررسی این مسئله که شاید دهها کتاب و صدها مقاله درباره اش نوشته شده است، مناسبتی ندارد. این ارتباطات به دلیل راه آبی اقیانوس هند تا عمق تاریخ پیش می رود. باز جای بحث از این مسئله نیست که شماری از دانشمندان یمن و هند در ارتباط مستمر بوده اند و کتابهای بسیاری از یمن به هند می رفته است. اسماعیلیان یمن که از سده سوم ارتباط خود را با سند آغاز کردند و پس از آن نیز در دوره صلیحیان، دعوت اسماعیلی در مناطقی از هند تحت مدیریت صلیحیان و با اجازه خلفای فاطمی مصر قرار داشته است. در دوره افتراقات بعدی و به ویژه در ارتباط با انشقاق میان داودی و سلیمانی ارتباط میان یمن و هند در حوزه اسماعیلیان بسیار قوی شد و منجر به مرکزیت هند برای دعوت گرایشی از اسماعیلیان شد که تا به امروز ادامه دارد و تحولات بعدی یمن را به مرکز مهمی برای اسماعیلیان بهره در کنار خوجه قرار داد. تاریخ مختصر و مفید این تحولات را باید در کتاب عالمانه و مفید دکتر فرهاد دفتری دید. یمن همچنین برای انتقال شماری از سادات و خاندانهای اشراف حضرموت به مناطق مالایایی از طریق اقیانوس هند و انتقال تفکر اشعری و با تمایلات شیعی در مالزی و اندونزی تأثیر تمام داشته است که در تاریخ این مناطق سهم عمده داشته اند. در این مورد اخیر هم کتابها و مقالات بسیاری نوشته شده و درباره خاندانهای سادات که ریشه آنها به حضرموت یمن می رسد، و در چند قرن اخیر در مناطق مالایایی مستقر شده اند و تأثیرات آنها و انساب این خاندانها که عمدتا به یکی از سادات به نام احمد بن عیسی المهاجر می رسند که در حضرموت فعال بوده و قبرش نیز هم اکنون همانجاست.
اصولا یکی از راههای ارتباطی میان یمن با دنیای اسلام از طریق حج و مکه بوده است. در دوره های ایوبیان و بعد در دوره عثمانی نیز ارتباط میان یمن و مصر و شام قوی تر شد و هم اکنون نیز در پاره ای از کتابخانه های استانبول شماری از نسخه های زیدی و ینی دیده می شود. استاد ایمن فؤاد سید در این مورد بررسی های خوبی در کتابش به عنوان مصادر تاریخ الیمن ارائه داده است. در کتابهای تاریخ یمن در دوره های متأخر نیز بسیاری از این ارتباطات مورد اشاره قرار گرفته است: ارتباط علما و دانشمندان و نیز روابط سیاسی میان دولتهای یمن با مصر و شام و هند و غیره. آکادمی فرانسه در یمن شماری از این کتابهای تاریخی در دوره های نسبتا متأخر را منتشر کرده و یا در دست انتشار دارد.
از نقطه نظر تاریخی، این اسناد حاوی نکات بسیار مهم در مورد تاریخ شبه قاره است و در آنها المتوکل، پادشاه سنی مذهب هند را به پذیرش تشیع دعوت می کند. در حقیقت، نامه های امام المتوکل بیشتر شبیه رساله هایی در اعتقادات شیعی و اثبات امامت و وصیت است. این مکاتبات از 1068ق با دو مکتوب همزمان، آغاز می شود. جالب اینکه هم زمان با ارسال دو نامه نخست، المتوکل در مقام "امام" حتی درصدد دادن اجازه شرعی برای حکومت اورنگ زیب و مشروعیت بخشی برای تصرفات حکومتی او بر اساس مذهب شیعی بوده است.

منبع:www.mirasmaktoob.ir