اختتامیهٔ دورهٔ هفتمین دانشافزایی استادان زبان فارسی
وی با اشاره به اینکه چندهزار سال پیش فارسی، زبانی باستانی بوده و بعدها تبدیل به فارسی میانه، و امروز نیز فارسی نو و جدید شدهاست، افزود: زبان فارسی بیش از 1200 سال است که در ایران رواج پیدا کرده و مردم به این زبان سخن میگویند، مینویسند و شاعران نیز به همین زبان شعر میگویند.
رئیس فرهنگستان زبان و ادب فارسی ادامه داد: برخی از کتابهای فارسی در کتابخانههای بزرگ دنیا وجود دارند که عمر آنها به هزار سال میرسد. در کتابخانهٔ دانشگاه وین در اتریش نسخهای از یک کتاب علمی داروشناسی به نام الابنیه عن الحقایق الادویه وجود دارد که دربارهٔ خواص داروها و گیاهان دارویی و به زبان فارسی است. این کتاب قدیمیترین نسخهٔ زبان فارسی موجود در دنیاست.
وی با تأکید بر اینکه این زبان بیش از هر بخش ادبی شعر تولید کردهاست، تصریح کرد: در هر جای دنیا زمانی که نام زبان فارسی برده میشود، اهل ادب به یاد شعر میافتند.
به گفتهٔ دکتر حدّاد عادل، در زبان فارسی شاعرانی مانند فردوسی وجود دارند که هزار سال پیش کتاب شاهنامه را در شصتهزار بیت به پایان رساندهاند. فردوسی داستانهای حماسی و پهلوانی و سرگذشت شاهان ایران را در شصتهزار بیت فارسی به شعر درآوردهاست و این شاهنامه امروز خوانده میشود و مردم آن را از حفظ میکنند. در قهوهخانهها خوانده میشود و مردم آن را درک میکنند. در دانشگاهها تدریس میشود و از آن بهره میبرند.
وی خاطرنشان کرد: در زبان فارسی شاعری مانند مولانا جلالالدین بلخی به این زبان شعر گفته و مثنوی او بیش از 25هزار بیت دارد. غزلیات شمس مولانا که در زبان انگلیسی به او «رومی» میگویند، به زبان انگلیسی ترجمه شده و پرفروشترین کتاب شعر به زبان نگلیسی در آمریکا بودهاست.
دکتر حدّاد عادل به سعدی و حافظ اشاره کرد و گفت: چند صد سال از ترجمهٔ گلستان سعدی به زبانهای مختلف دنیا میگذرد. شعرهای بعضی از شاعران دیگر فارسیزبان نیز به چهل زبان دنیا ترجمه شدهاست.
وی با تأکید بر اینکه در زبان فارسی قصهنویسان بزرگ ظهور کردهاند، تصریح کرد: فارسی زبان شیرین و خوشآهنگی است. چند سال در جلسهای که استادان زبان فارسی از تمام دنیا حضور داشتند، یک استاد تاجیک بر این امر تأکید کرد. او نقل میکرد در زمان شوروی سابق یک بار زبانشناسان از همهٔ ایالتها دور هم جمع میشوند و قرار میشود هر نفر چند دقیقهای به زبان ملی خود صحبت کند و شنوندگان قضاوت کنند که کدام زبان ازنظر موسیقی کلام، بدون در نظر گرفتن مفاهیم، زیباتر است و نمرهٔ برتر را در این نظرخواهی زبان فارسی کسب میکند و تأکید میشود که این زبان ازنظر آهنگ و موسیقی شیرینتر و دلنشینتر است.
وی با بیان اینکه زبان فارسی که از خانوادهٔ زبانهای هندواروپایی است، قدرت و قابلیت گسترش دارد، افزود: زبان فارسی دائم خود را تقویت میکند. این زبان از مرزهای ایران فراتر رفته و قلمرو بسیار وسیع زبان مردم بافرهنگ شدهاست.
دکتر حدّاد عادل یکی از کشورهایی را که زبان فارسی بر آنجا حاکم شد، هندوستان معرفی کرد و گفت: فارسی برای مدتی نزدیک به هزار سال زبان رسمی دربارهای هند و دانشمندان و اهل فکر و فرهنگ این کشور بودهاست. تاریخ کشور هند به زبان فارسی نوشته شدهاست. در کتابخانههای گمنام شهرهای کوچک هند سیهزار نسخهٔ خطی فارسی موجود است و این تعداد در کتابخانهٔ شهرهای معروف مانند دهلی بهمراتب بیشتر است.
وی با تأکید بر اینکه همهٔ این مسائل قدرت زبان فارسی را نشان میدهد، ادامه داد: شاعران درجهٔ اول در زبان فارسی، در هندوستان بودهاند، اما گسترش این زبان تنها از شرق نبوده و از غرب هم در آسیای میانه و ترکیهٔ امروز و آسیای صغیر زبان اهل ادب بودهاست. مولانا چهل سال در قونیه زندگی کرد و به زبان فارسی شعر گفت. نظامی نیز در گنجهٔ آذربایجان بود و به زبان فارسی شعر میگفت. قلمرو زبان فارسی 10 برابر مساحت ایران امروزی است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود اضافه کرد: زبان فارسی امروز هم در ایران به حیات پرنشاط خود ادامه میدهد، ضمن آنکه در قانون اساسی کشور آمدهاست که آموزش در ایران باید حتماً به زبان فارسی باشد و در تمام مدارس و دانشگاههای کشور و در همهٔ رشتهها، زبان فارسی زبان رسمی است. کتاب رسمی فارسی است و همهٔ امتحانات نیز به همین زبان برگزار میشود.
دکتر حدّاد عادل تأکید کرد: امروز ایران کشوری بانشاط و پرتحرک، با مردمی امیدوار به آینده و مصمم برای پیشرفت در رشتههای مختلف علمی است. در ایران چهار تا پنج میلیون نفر دانشجو هستند که این آمار نشان میدهد به طور میانگین از هر هجده ایرانی یک نفر دانشجوست و این غیر از فارغالتحصیلان است و همهٔ اینها زبان فارسی را در رشتههای مختلف خود به کار میبرند.
محمدباقر خرمشاد، رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی نیز در این مراسم گفت: در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی میخواهیم اندوختههای گذشته را تبدیل به سرمایههای در گردش کنیم که به همین دلیل نیز برنامههای متعددی را در نظر گرفتهایم.
وی با اشاره به اینکه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی سرمایههای پراکنده را جمعآوری و تبدیل به سرمایههایی با سود بیشتر میکند، افزود: در حوزهٔ علوم انسانی، در سالهای گذشته هزاران عنوان کتاب را به زبانهای مختلف ترجمه کردهایم که اکنون می خواهیم از این مجموعه در فضای سایبری استفاده کنیم. بهویژه نیز این کتابها را تبدیل به کتاب الکترونیکی کردهایم تا قابلیت جستوجو داشتهباشد.
وی اظهار امیدواری کرد: تعداد این کتابها تا سال آینده به پنجهزار جلد برسد و بتوانند همهٔ این کتابها را در زبانهای مختلف ارائه دهند.
خرمشاد به رایزنهای فرهنگی که در طول سالها در کشورهای مختلف حضور داشتهاند، اشاره کرد و افزود: اگر بخواهیم تجربیات این رایزنها را به جامعهٔ علمی کشور منتقل کنیم، باید تجربیات را دریافت و آن را در کتابی جمعآوری کنیم.اکنون این مجموعه را در قالب سلسله کتابهای رایزنی فرهنگی در چهل مجلد در دستور کار داریم. بهاینترتیب یک سرمایهٔ ساکن را تبدیل به سرمایهٔ در گردش میکنیم.
در ادامه مراسم دکتر عبدالعلی آلبویه، رئیس دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره)، نیز به حضور مترجمان خارجی از یازده کشور اشاره کرد و گفت: سعی کردیم در مدت حضور مترجمان در ایران برنامهها بهگونهای باشد که این برنامهها را در خارج از ایران کمتر بتوانند به دست آورند. آنها را با ادبیات و شعر معاصر و انقلاب آشنا کنیم، شهر تاریخی قزوین را دیدند و قرار است سفری نیز به اصفهان داشتهباشند.
همچنین محمدرضا دربندی، رئیس مرکز گسترش زبان و ادبیات فارسی، دربارهٔ دلایل علاقهٔ مردم جهان به ادبیات فارسی گفت: افرادی که در جستوجوی زبان فارسی هستند به دو دسته تقسیم میشوند: افراد عادی که به سفارتخانهها مراجعه میکنند و فرهیختگان.
وی افزود: برای افراد عادی یکی از دلایل یادگیری زبان فارسی، سینمای ایران و حضور در جشنوارههای مختلف و دریافت جایزه است. این عده تمایل دارند با فراگرفتن زبان فارسی درک بهتری از فیلم داشتهباشند.
به اعتقاد دربندی، تمایل به اشتغال در شرکتهای ایرانی، دوستیهای دانشگاهی و ازدواج از دلایل دیگر علاقهٔ افراد عادی به زبان فارسی است.
در پایان این مراسم وبگاه اسلامیکا،کتابخانهٔ همراه معارف اسلامی و علوم انسانی، با حضور رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی رونمایی شد.
منبع: سایت فرهنگستان زبان و ادب فارسی
+ نوشته شده در دوشنبه ۱۳۹۰/۱۱/۲۴ ساعت 15:24 توسط محمد قجقی
|