میراث مکتوب- فقدان یک متن کامل تاریخی در خصوص تاریخ منغیت ها که در جامعه علمی ایرانی به طور کامل مشهود بود، اکنون با انتشار«تحفه شاهی» مرتفع شده است.
نویسنده کتاب، شاعر، ادیب و مورخ مشهور، میرزا عبدالعظیم بوستانی بخارایی است که در حدود 254ق/ 1838م در یکی از روستاهای بخارا، موسوم به بستان(بوستان) در شمال شرقی بخارا، به دنیا آمده و با بهره مندی از عمر نسبتاً طولانی، در ششمین دهه از عمر خود به نوشتن این کتاب پرداخته است.
او در زمان امیر مظفرالدین، امیر منغیتی بخارا، سمت وقایع نگاری یا شکر نویسی داشته است. پس از غلبه روسها بر بخارا نیز، همچنان جزو رجال دربار و ظاهراً منشی بود، چنانکه در سال 1302 ق، ماموریت نگارش، و به دربار روسیه جهت تهنیت جلوس تزار الکساندر سوم و تسلیت درگذشت تزار قبلی به او واگذار شد و سپس جزو هیئت همراه ولیعهد به مسکو رفت. معلوم نیست چند سال در این سمت باقی ماند و به چه علت یا عللی از امور حکومتی کنار گذاشته شدیا خود را کنار کشید، اما مابقی عمر را به مطالعه تواریخ و کتاب گذشتگان و تألیف آثار جدید پرداخت و روزگار پیری خود را در تنگدستی و نابینایی گذراند. از جمله آثار تاریخی وی می توان به تحفه شاهی، تاریخ سلاطین منغیتیه و تکمله دخمه شاهان اشاره کرد.
محسن رحمتی استادیار گروه تاریخ دانشگاه لرستان، در مقاله ای که در شماره 41 دوماهنامه گزارش مکتوب به چاپ رسید، به بررسی کتاب تحفه شاهی و زندگی و آثار مورخ مشهور میرزا عبدالعظیم بوستانی بخارایی پرداخته است.

منبع:سایت مرکز پژوهشی میراث مکتوب