بنیاد مختومقلی فراغی

فهرست مقالات فارسي (كتاب). فهرست موضوعي مقالات فارسي، نخستين مقاله‌نامه آثار محققانه در حوزه علوم انساني، به‌ويژه مطالعات ايراني به زبان فارسي است كه انتشار آن از 1340ش. در سلسله انتشارات دانشگاه تهران به كوشش ايرج افشار (1304-      ) آغاز و تاكنون پنج جلد از آن منتشر شده است. جلد نخست، مشخصات كتابشناختي حدود شش هزار (به‌طور دقيق 5993) مقاله را به زبان فارسي دارد كه از سال 1285 تا 1338 در نشريات ادواري (حدود 600 نشريه) در ايران يا خارج از ايران نشر يافته‌اند. گردآوري اين مجلد دو سال زمان برده است. چاپ دوم آن در دي ماه 1348 توسط شركت سهامي كتاب‌هاي جيبي با همكاري انتشارات فرانكلين صورت گرفته است.

الگوي اين مقاله‌نامه، >ايندكس اسلاميكوس<[1]  است كه يك مقاله‌نامه آثار محققانه از 1905 به بعد درباره اسلام و كشورهاي اسلامي به زبان انگليسي است و پيرسون آن را تدوين كرده است. فهرست مقالات فارسي توصيف يا چكيده مقالات را ندارد و صرفآ اطلاعات كتابشناختي را به خواننده ارائه مي‌كند. اين فهرست شامل مقالات نشريات ادواري و مجموعه مقالات است. جلدهاي دوم تا پنجم آن را ايرج افشار تهيه كرده است.

هر جلد از فهرست مقالات فارسي به 10 بخش اصلي تقسيم شده است. هر بخش نيز داراي چندين زير بخش است. بخش‌هاي اصلي در تقسيم‌بندي اين مقاله‌نامه عبارتند از:

1) كليات؛ 2) اديان و مذاهب؛ 3) فلسفه و علوم؛ 4) هنر و صنعت؛ 5) جغرافيا؛ 6) مردم‌شناسي، نژادشناسي، و مباحث اجتماعي؛ 7) باستان‌شناسي؛ 8) تاريخ؛ 9) زبان و زبان‌شناسي؛ و 10) ادبيات.

جدول .1 ويژگي‌هاي مجلدات فهرست مقالات فارسي

مآخذ: 1) افشار، ايرج. فهرست مقالات فارسي. تهران: دانشگاه تهران، ؛1340 )2 همو. همان. تهران: شركت انتشارات علمي و فرهنگي، .1374

                عليرضا دولتشاهي