اَبودُلَف دانشنامه ایران جلد: 1 شماره مقاله:899
اَبودُلَف dolaf] ، مِسعَر abu بن مُهَلهِل، جهانگرد، شاعر و دانشمند سدة ق/0م. ابودلف كه از مردم يَنبُع حجاز بود، مدتى را در دربار نصر بن احمد سامانى و زمانى را نيز در خدمت و مصاحبت صاحب بن عباد به سر برد.
ابودلف داراي دو رساله است كه شرح سفرهاي اوست. رسالة نخست با سفر او به بخارا و از آنجا به چين آغاز مى‌شود. وي از آسياي مركزي، تركستان شرقى و تبت گذشت و سرانجام، از چين روانة هندوستان شد و از راه سيستان به سرزمينهاي اسلامى بازگشت. رسالة دوم شرح سفر او از شيز در آذربايجان است كه راه شمال را در پيش گرفته، و روانة باكو، شيروان و سپس تفليس شده، و از آنجا دوباره به آذربايجان روي آورده است.
او سپس به شرح سفر خود از طريق كرمانشاهان به همدان، ري، طبرستان، قومس، نيشابور، طوس و هرات، و پس از آن، اصفهان و شهرهاي خوزستان پرداخته است. وي در اين رساله‌ها دربارة آثار معماري عهد ساسانى و نخستين سده‌هاي اسلامى در ايران اشاره‌هايى دارد كه در خور دقت است. ابودلف شاعر نيز بوده، و قطعاتى از اشعار وي در منابعى چون يتيمة الدهر ثعالبى آمده است.*
منبع: دایره المعارف بزرگ اسلامی
وبلاگ رسمی بنیادمختومقلی فراغی