اِبْن‌ِ عَرَبْشاه‌ arab-sah] ، ebn-e ابوالعباس‌ شهاب‌ الدين‌ احمدبن‌ محمدبن‌عبدالله‌بن‌ابراهيم‌حنفى‌دمشقى‌91-54ق‌/389-450م‌، مورخ‌، اديب‌، فقيه‌، لغوي‌ و قاضى‌. وي‌ در دمشق‌ زاده‌ شد، همان‌جا پرورش‌ يافت‌، سپس‌ به‌ سمرقند رفت‌ و نزد استادان‌ آنجا به‌ ويژه‌ شريف‌ جرجانى‌ و ابن‌جزري‌ دانش‌ آموخت‌. وي‌ مدت‌ 0 سال‌ در آسياي‌ صغير به‌ سيرو سفر پرداخت‌، از محضر دانشمندان‌ بسياري‌ بهره‌مند شد، سپس‌ در ديوان‌ انشاء ديوان‌ همايون‌ دربار عثمانى‌، سمت‌ منشيگري‌ را بر عهده‌ گرفت‌ و در اين‌ مدت‌ آثار بسياري‌ را براي‌ سلطان‌ محمد اول‌ از زبانهاي‌ فارسى‌ و عربى‌ به‌ زبان‌ تركى‌ ترجمه‌ كرد. ابن‌ عربشاه‌ بعد از درگذشت‌ سلطان‌ محمد 24ق‌ به‌ دمشق‌ رفت‌، در آنجا به‌ ملازمت‌ علاءالدين‌ محمد بخاري‌ درآمد، پس‌ از درگذشت‌ وي‌ 41ق‌ به‌ قاهره‌ رفت‌ و تاپايان‌ عمر در آنجا ماند.
برخى‌ از آثار وي‌ اينهاست‌: عجائب‌ المقدور فى‌ نوائب‌ تيمور، در تاريخ‌ تيمورلنگ‌؛ فاكهةالخلفاء و مفاكهةالظرفاء؛ ترجمة مرزبان‌نامه‌ .*

منبع: دایره المعارف بزرگ اسلامی