بنیاد مختومقلی فراغی

كؤپلرچه چشمه لردن ماغلوم بوُلئشئ شاهيرئنگ چئن آدي غئلئچ بوُلوپ سوُنگ ايل آراسئندا ديني عئلم اوُقانئ اوچين موُلاّ غئلئچ آدئ بيلن تانئلئپ شاهيرئنگ اؤزي هم مسكين غئلئچ دييِن اده بي لاقامئ اوللانئپ دئر .آيدئلشئنا گؤرأ شاهير 1268ـنجي(ه ـ ق)يئلئندا انه دن دوُغولوپ 1325ـنجي (ه ـ ق )يئلئندا هم آرادان چئقئپ دئر(امّا شونونگ آنئقديغي تاحقيق بللي دأل).  مسكين غئلئچ ايلكي اوُقونئ اوُبا مكتب لردن آليار،سوُنگ خيوادا ،بوخارادا اوُقاپ اؤز دؤوروٌنئنگ بيليم لي ـ عئلئم لي آداملارئندان بوُلوپ يتيشيأر.اول عاراپ ـ پارس ـ ديل لريني گوندوغارينگ مشهور شاهئر لاري فردوسي، نظامي،نوايي و آيرئ شاهئرلارينگ اثر لرني اوُقاپ اؤورنيأر.

مسكين غئلئجئنگ مازاري كلالا شهرنينگ 19كيلومتر گوندوغار تاراپئندادير .

 انجمن نسخ خطی اسلامی با افتخار اعلام می کند،که ششمین کنفرانس نسخ خطی اسلامی،در دانشکده ی کوئینز دانشگاه کیمبریج، از ۸ الی ۱۰ جولای ۲۰۱۰ برگزار می شود. این کنفرانس با مشارکت بنیادگنجینه های اسلامی و مرکز مطالعات امیر ولید بن طلالبرگزار می گردد.موضوع این کنفرانس نسخ خطی و مجموعه های دست نوشته های آسیای مرکزی خواهد بود.     

انجمن نسخ خطی اسلامی، آماده ی پذیرش خلاصه ی مقالات،برای شرکت در این کنفرانس می باشد.خلاصه ی مقالات باید تا تاریخ ۳۱ ژانویه -مطابق ۱۱ بهمن ۱۳۸۸ -ارسال گردد.                            

توضیح: منبع مطلب فوق سایت اینترنتی هیئته المخطوطات الاسلامیه می باشد.                         

 مُوللانپس –ينگ دؤوري

        اُون دُوقوزئنجي عاصرئنگ بُويدان باش توركمن حالقي نئنگ عاصئرداش تارئخئندا جودا اهمييت لي اُوروني بار. بوعاصرئنگ بُويوندا توركمن لرينگ ياشايئشي حاقدا، سئياسي دورموشي حاقدا، اُون آلتئنجي عاصئردان گؤزباش آلئپ گليان غاراشسئز،آسوداياشاماغي تجريبه ادمك اﯚچين يورك لرده بسله نن ميللي آرزوولاري حاقدا آماتلي پورصات لار دؤراپ أگيرت واقالار عمله گليار.

بوعاصئرتيره- طايپالارئنگ اؤز آرا چاقناشئق لاري تايدان همده يوزه چئقان سئياسي-حاربي واقالاري تايدان بيرنأچه دؤوره بؤلونيأر :

* 1800 دن تاخمينان 1850 آرالئغي . بيريان دان توركمن تيره- طايپارلاري نئنگ يورت اوستونده آلئپ باران أوز آرا چاقناشئق لاري. اُوبيريان دان خيوا خانليغي دير، بوخارا اميرليگي هم ايران شالئغي بيلن توركمن آراسئندا غانلي سؤوش لر گيديأر.

* 1850 دن1860  -ا- دنگ اﯚچ ساني تأثيرلي اوروش توركمن لر ينگ گرشينهﯾﯙكلنيأر. بواوروش لار، «ساراخت »اوروشي بُولوپ خيوا خاني محمدامين خان طارا پئندان و «غارري غالا» و« ماري» اوروشي بُولوپ غاجار شالئغي طاراپئندان باشلانيار:

* ساراخت اوروشي :

1854 ده خيوا خاني محمدامين خان ،توركمن لري جزالاندئرماق اﯚچين آغئريئغئن دارتئپ- توركمنيستان –ا- چُوزيار. ايلكي ماري ني باسئپ آلئپ . ساراخت-ا- غارشي ائزا چكيلن توركمن- لري قاوغي لاپ ساراخت-ا- طاراپ يؤروش اديأر. غانلي سؤوش –ينگ نتيجه سينده خيوا خانلئغ –نئنگ آغئر غُوشوني دارغاپ،محمدامين خان –ئنگ باشي كسيليپ توركمن لرينگ ساوغادي حؤكمونده ايران شاسي نئنگ كؤشگونه ايبريليأر. بوواقادان آلتي آي سونگرا، اؤلدورلن محمدامين خان –ئنگ اُوغلي عبدالله خان –ئنگ ،آتاسي نئنگ غانئني سوُراپ گتيرن اُورداسي دا چاشئرلئپ أوزي ده سؤوش ميدانئندا أولوپ غاليار.شوايكي اوروش دان سونگ خيوا خانلئغي توركمن ترسينه حاربي- سئياسي ماقصادلارئندان اِل گوتريپ،توركمن يوردونئنگ غاراشسئزلئغي ني بُويون آليار.

يادداشت هاي سفرعلمي به تركمنستان در پنج اپيزود

                                                                                                                            نویسنده : آنادردي عنصري

عکس : کریم بگ زاده قوجق

عبدالحلیم نوبخش

یوسف دردیانی

مقدمه :

          درماه هاي تير ومرداد سالجاري طي ديدارهايي كه جناب آقاي محمدرضافرقاني سفيرمحترم جمهوري اسلامي ايران درتركمنستان با جمعي از مسئولين واعضاء انجمن شعروادب تركمني ميراث وبنياد مختومقلي فراغي گنبدكاوس داشتند درپاسخ به درخواست حاضرين مبني بر اعزام هيئتي متشكل از اعضاء دونهاد فرهنگي فوق براي انجام سفرعلمي به تركمنستان ،جناب سفير طبق معمول با روي گشاده از اين پيشنهاد استقبال كرده وبراي عملي كردن آن قول مساعد داده بود.

تحقق وعده ي جناب فرقاني چندان به درازا نكشيد. اواسط آبانماه بود كه خبردعوت سفارت ايران درتركمنستان از گروه رسما ً ابلاغ گرديد. متعاقب آن پس از تشكيل جلسات دونهاد فرهنگي ميراث وبنياد وانجام رايزني هاي معمول ليست افراد اعزامي به تركمنستان تهيه وجهت انجام تشريفات اداري به سفارت جمهوري اسلامي ايران درتركمنستان اعلان گرديد. از ليست 11نفره اعلان شده سه نفر به دلايل شخصي مثل عزيمت به زيارت خانه ي خدا و . . . ازسفر بازماندند. درنهايت اعضاء هيئت فرهنگي –هنري مركب از پنج نفرشاعرومحقق وسه نفر عكاس وفيلمبردار به عنوان مهمان سفارت جمهوري اسلامي ايران درعشق آباد باضافه يوسف قوجق به عنوان رابط سفارت روزشنبه 88/8/23 از مرز باجگيران وارد خاك تركمنستان شده ودرمهمانسراي سفارت مستقر شدند. هيئت فرهنگي پس از شش روزاقامت در عشق آبادوبازديد ازنقاط ديدني شهر وديداروگفتگو با شعرا ونويسندگان تركمنستان  روزپنجشنبه 88/8/28 به ايران بازگشت.

آنچه كه ذيلا ً بنظر خوانندگان گرامي وبلاگ بنیاد مختومقلی فراغی مي رسد يادداشت هايي از اين سفرعلمي است كه در پنج اپيزود تنظيم شده است: